Chỉ thị nêu rõ, thời gian gần đây, tình trạng phá rừng, chiếm đất, lấy gỗ và lâm sản trái pháp luật diễn ra phức tạp cả về tính chất vi phạm và mức độ thiệt hại tại một số địa phương; hành vi chống người thi hành công vụ diễn ra gay gắt, công nhiên, gây bức xúc trong xã hội.

Bảo vệ rừng, nhiệm vụ trọng tâm của địa phương

Để khắc phục những thiếu sót, yếu kém trong công tác bảo vệ rừng, đảm bảo kỷ cương pháp luật, tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo, tổ chức thực hiện quyết liệt các biện pháp quản lý bảo vệ rừng, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm của địa phương.

Theo đó, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo kiểm tra diện tích rừng hiện có, trong đó, tập trung chủ yếu vào diện tích rừng tự nhiên, giao trách nhiệm quản lý, bảo vệ rừng cho chính quyền cấp huyện, cấp xã và chủ rừng. Huy động các lực lượng Công an, Quân đội phối hợp với Kiểm lâm kiên quyết đấu tranh, ngăn chặn tình trạng phá rừng lấy gỗ, lâm sản và đất sản xuất trái pháp luật.

Tổ chức rà soát, đánh giá kết quả thực hiện các dự án chuyển đổi rừng sang các cây trồng khác và các dự án chuyển đổi mục đích sử dụng rừng, đất lâm nghiệp được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt từ năm 2006 đến nay. Kiên quyết thu hồi diện tích rừng, đất lâm nghiệp thuộc các dự án vi phạm pháp luật, không thực hiện đúng dự án được phê duyệt, đặc biệt là mục tiêu thu hút người dân tại chỗ tham gia vào các hoạt động của dự án để tăng thu nhập, giải quyết việc làm, an sinh xã hội.

Bên cạnh đó, xử lý nghiêm, đúng pháp luật đối với tổ chức, cá nhân lợi dụng chủ trương cải tạo, chuyển đổi rừng nghèo kiệt để trục lợi. Tạm dừng cho phép khảo sát, phê duyệt các dự án mới đầu tư phát triển sản xuất nông lâm nghiệp trên đất lâm nghiệp có rừng tự nhiên đến khi hoàn thành rà soát, đánh giá hiệu quả thực hiện các dự án trên địa bàn, báo cáo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để tổng hợp trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định.

Đồng thời, rà soát diện tích rừng và đất lâm nghiệp do các lâm trường, công ty lâm nghiệp đang quản lý, sử dụng để tiếp tục có phương án, giải pháp cụ thể sắp xếp, nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng, sản xuất kinh doanh, đề xuất chính sách, cơ chế quản lý; rà soát toàn bộ diện tích khoán bảo vệ rừng, khoán đất lâm nghiệp. Kiên quyết thanh lý hợp đồng khoán bảo vệ rừng, khoán đất lâm nghiệp không đúng đối tượng hoặc tổ chức, cá nhân đã nhận khoán bảo vệ rừng nhưng thiếu trách nhiệm, vi phạm quy định của Nhà nước về bảo vệ rừng.

Đối với diện tích rừng và đất lâm nghiệp do UBND cấp xã đang quản lý phải khẩn trương rà soát để tổ chức giao, cho thuê cho các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng theo quy định của pháp luật.

Kiểm tra thường xuyên, đột xuất các cơ sở chế biến gỗ

Chỉ thị cũng nêu rõ, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quản lý chặt chẽ, kiểm tra thường xuyên, đột xuất các cơ sở chế biến gỗ; xử lý nghiêm, đúng quy định pháp luật, kiên quyết đình chỉ hoạt động cơ sở chế biến gỗ vi phạm các quy định của Nhà nước. Thu hồi, không cấp mới giấy phép kinh doanh đối với cơ sở chế biến gỗ không đảm bảo nguồn nguyên liệu hợp pháp hoặc không phù hợp với quy hoạch các cơ sở chế biến gỗ trên địa bàn.

Cùng với đó là tăng cường quản lý đất lâm nghiệp, phát hiện, xử lý kịp thời các vụ vi phạm pháp luật về đất đai. Thu hồi toàn bộ đất lâm nghiệp bị lấn chiếm trái pháp luật để trồng lại rừng; chấm dứt tình trạng mua, bán và "hợp thức hóa" quyền sử dụng đất do phá rừng trái pháp luật.

Quản lý chặt chẽ tình trạng dân di cư tự do tại cả nơi đi và nơi đến. Các địa phương có dân đi phải tăng cường công tác tuyên truyền, vận động, ổn định đời sống của người dân để giảm thiểu tình trạng di cư ra khỏi địa phương. Các địa phương có dân đến, tổ chức tuyên truyền, vận động người dân trở lại nơi cư trú cũ, trường hợp xác định người dân thực sự không có điều kiện về nơi ở cũ, thì tổ chức ổn định cuộc sống, giải quyết đất phù hợp với tình hình thực tế địa phương cho người dân.

Thủ tướng yêu cầu xử lý nghiêm minh những vi phạm pháp luật về bảo vệ và phát triển rừng, tập trung thống kê, điều tra, triệt phá những "đầu nậu", chủ đường dây buôn bán lâm sản trái pháp luật; rà soát xử lý dứt điểm các vụ án tồn đọng gắn với tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng ở địa phương để giáo dục, răn đe phòng ngừa chung.

Chấm dứt tình trạng hợp pháp hóa việc mua, bán, chuyển đổi đất lâm nghiệp trái pháp luật

Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tổng kết thực tiễn, đề xuất hoàn thiện chính sách để các công ty lâm nghiệp đủ năng lực bảo vệ và phát triển bền vững diện tích rừng được giao, có nguồn thu ổn định, sản xuất kinh doanh có hiệu quả bền vững; chỉ đạo và hướng dẫn các địa phương lập và thực hiện nghiêm túc quy hoạch bảo vệ và phát triển rừng đã được phê duyệt; lập cơ sở dữ liệu về diện tích, trữ lượng, chất lượng rừng và đất lâm nghiệp đến từng chủ rừng.

Thủ tướng yêu cầu các Bộ, ngành liên quan trong phạm vi trách nhiệm của mình chủ trì, phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương triển khai tốt các nhiệm vụ được giao trong việc bảo vệ rừng, ngăn chặn tình trạng phá rừng và chống người thi hành công vụ.

Bộ Tài nguyên và Môi trường chỉ đạo cơ quan Tài nguyên và Môi trường các cấp tăng cường công tác quản lý đất đai, xử lý kịp thời, đúng pháp luật các vi phạm pháp luật về đất đai; chấm dứt tình trạng hợp pháp hóa việc mua, bán, chuyển đổi đất lâm nghiệp trái pháp luật.

Bộ Công an chỉ đạo lực lượng công an địa phương quản lý chặt chẽ nhân khẩu, hộ khẩu; tập trung xử lý dứt điểm các vụ án tồn đọng; thống kê, phân hóa đối tượng "đầu nậu", chủ đường dây buôn bán lâm sản trái pháp luật, kẻ chủ mưu, thuê, kích động xúi giục người dân phá rừng, chống người thi hành công vụ, khiếu kiện, vu khống, gây rối trật tự xã hội để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Bộ Quốc phòng chỉ đạo, hướng dẫn các đơn vị quốc phòng địa phương, lực lượng dân quân tự vệ và các đơn vị đóng quân trên địa bàn tham gia tích cực vào công tác bảo vệ, phòng cháy, chữa cháy rừng.

Các cơ quan thông tin đại chúng tăng cường tuyên truyền những điển hình tốt về bảo vệ và phát triển rừng, đưa tin kịp thời và khách quan về các vụ phá rừng, phê phán các hành vi phá rừng trái pháp luật và chống người thi hành công vụ./.

(Cổng TTĐTCP)