Sáng 16/1, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và các Phó Thủ tướng Chính phủ đồng chủ trì
Hội nghị Chính phủ với tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước.
Khẳng định vai trò chủ lực trong ổn định kinh tế vĩ mô
Báo cáo tình hình hoạt động của các tập đoàn, tổng công ty nhà nước của Ban Chỉ
đạo Đổi mới và Phát triển doanh nghiệp tại hội nghị cho thấy, trong bối cảnh hết
sức khó khăn của năm 2012, các tập đoàn, tổng công ty nhà nước đã nỗ lực khắc
phục khó khăn, duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh, việc làm và thu nhập cho
người lao động cũng như công tác bảo toàn và phát triển vốn nhà nước.
Các tập đoàn, tổng công ty tiếp tục thực hiện được vai trò là lực lượng vật chất
quan trọng để Nhà nước ổn định kinh tế vĩ mô, góp phần bình ổn giá cả, vật tư
hàng hóa, kết hợp phát triển kinh tế với bảo đảm an ninh, quốc phòng, chủ quyền
quốc gia và an sinh xã hội, ngăn chặn suy giảm kinh tế.
Cũng trong năm 2012, từng tập đoàn, tổng công ty đã xây dựng đề án tái cơ cấu
toàn diện, từ xác định mô hình tổ chức, quản lý, tài chính, kế hoạch sản xuất
kinh doanh, đầu tư phát triển, cơ cấu sản phẩm, nguồn nhân lực trên cơ sở xác
định rõ nhiệm vụ, ngành nghề, chiến lược phát triển và đánh giá hiệu quả sử dụng
các nguồn lực.
Năm 2012 tổng doanh doanh của các tập đoàn, tổng công ty nhà nước đạt trên
1.621.000 tỷ đồng, bằng 92% so với kế hoạch năm, tăng 2% so với thực hiện năm
2011, các tập đoàn, tổng công ty có doanh thu lớn như dầu khí, điện lực, hàng
không… tổng lợi nhuận trước thuế đạt 127.510 tỷ đồng, giảm 5% so với thực hiện
năm 2011; tổng nộp ngân sách của các tập đoàn, tổng công ty nhà nước đạt 294.000
tỷ đồng, bằng 100% so với kế hoạch năm… Các đơn vị đạt tổng doanh thu lớn
là dầu khí, điện lực, xăng dầu, viễn thông quân đội, bưu chính-viễn
thông, hàng không, than-khoáng sản.
Để thu được lợi nhuận cao trong bối cảnh kinh tế trong nước và quốc
tế hết sức khó khăn năm 2012, nhiều tập đoàn, tổng công ty đã có
những bước điều chỉnh hợp lý như Viettel đẩy mạnh đầu tư ra nước
ngoài và tập trung vào mảng sản xuất thiết bị đầu cuối; Tập đoàn
Dầu khí Việt Nam chủ yếu tăng nguồn thu, lợi nhuận từ dịch vụ, đặc
biệt là cơ khí chế tạo, tự chủ việc chế tạo giàn khoan, thiết bị
khai thác dầu khí;
Tổng Công ty Hàng không Việt Nam giảm tối đa việc
phải thuê nhân sự người nước ngoài đồng thời bám sát nhu cầu thị
trường để bố trí lịch, khai thác phương tiện một cách hợp lý; Tập đoàn
Than-Khoáng sản Việt Nam tiết kiệm tối đa chi phí gắn với đổi mới công nghệ nhằm
nâng cao sản lượng, hạ giá thành sản phẩm; Tổng Công ty Công nghiệp thực
phẩm Đồng Nai huy động nguồn lực tối đa của công ty mẹ, hỗ trợ vốn
cho công ty con gặp khó khăn, qua đó tiết kiệm tối đa chi phí vốn...
Về tình hình tái cơ cấu của các tập đoàn, tổng công ty; đến nay, từng tập đoàn,
từng tổng công ty đã xây dựng Đề án tái cơ cấu một cách toàn diện, từ đó xác
định mô hình tổ chức, quản lý, tài chính, kế hoạch sản xuất kinh doanh, đầu tư
phát triển, cơ cấu sản phẩm, nguồn nhân lực trên cơ sở xác định rõ nhiệm vụ,
ngành nghề, chiến lược phát triển và đánh giá hiệu quả sử dụng các nguồn lực.
Trong năm 2012, đã sắp xếp được 21 doanh nghiệp, trong đó cổ phần hóa 13 doanh
nghiệp (có 3 tổng công ty), sáp nhập 5 doanh nghiệp và chuyển thành thành công
ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên 3 doanh nghiệp.
Nhiều tập đoàn, tổng công ty đã tiến hành rà soát, xác định lại ngành nghề kinh
doanh chính, ngành nghề có liên quan đến ngành, nghề kinh doanh chính và ngành,
ngành kinh doanh khác; từ đó chấn chỉnh việc đầu tư ngoài lĩnh vực kinh doanh
chính. Biện pháp chủ yếu là thoái vốn đầu tư, chuyển nhượng vốn đầu tư.
Bên cạnh những kết quả đạt được, tình hình hoạt động của các tập đoàn, tổng công
ty còn những tồn tại, hạn chế như, hoạt động sản xuất, kinh doanh của một số tập
đoàn, tổng công ty giảm sút so với năm 2011 và không hoàn thành kế hoạch đề ra;
vốn chủ sở hữu tăng thấp so với năm 2011; tình hình tài chính của không ít tập
đoàn, tổng công ty thiếu lành mạnh; quản trị doanh nghiệp chưa có nhiều đổi mới;
tiến độ sắp xếp, đổi mới doanh nghiệp chậm, đặc biệt là cổ phần hóa; cơ cấu tổ
chức, quản lý của nhiều tập đoàn, tổng công ty còn cồng kềnh, nhiều tầng nấc;…
Công khai, minh bạch để người dân hiểu đúng về doanh nghiệp nhà nước
Kết luận Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh, năm 2012, mặc dù nền
kinh tế tiếp tục gặp nhiều khó khăn, thách thức trong bối cảnh kinh tế thế giới
diễn biến phức tạp, khó lường nhưng dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự chỉ đạo điều
hành quyết liệt của Chính phủ, nỗ lực của các ngành, các cấp, cộng đồng doanh
nghiệp và nhân dân, nền kinh tế nước ta đã có chuyển biến tích cực và đạt được
những kết quả trong việc kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an
sinh xã hội… Trong kết quả đó, có sự đóng góp quan trọng của các doanh nghiệp
nhà nước, mà chủ lực là các tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước.
Theo Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, các tập đoàn, tổng công ty đã cố gắng, nỗ lực
khắc phục khó khăn, duy trì hoạt động sản xuất, kinh doanh, việc làm, thu nhập
cho người lao động, bảo toàn và phát triển vốn nhà nước; đồng thời, tiếp tục
thực hiện được vai trò là lực lượng vật chất quan trọng để Nhà nước ổn định kinh
tế vĩ mô; góp phần đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế…
Nhiều tập đoàn kinh tế, tổng công ty đã nâng cao năng lực sản xuất, xây dựng
được đội ngũ lao động kỹ thuật với trình độ tay nghề cao; góp phần quan trọng
xây dựng các kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội, các công trình trọng điểm của Nhà
nước, hoặc có ý nghĩa chính trị và hiệu quả xã hội lớn mà các doanh nghiệp thuộc
các thành phần kinh tế khác không làm hoặc không có đủ khả năng làm, đặc biệt
những dự án có ý nghĩa thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế vùng miền theo hướng
công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
“Những đóng góp của doanh nghiệp nhà nước là một thực tế, không ai có thể phủ
nhận được”, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nói.
Bên cạnh kết quả đạt được, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã chỉ ra những yếu kém của
doanh nghiệp nhà nước cần nghiêm túc khắc phục trong thời gian tới đó là, còn có
những tập đoàn, tổng công ty làm ăn thua lỗ kéo dài; công tác quản trị doanh
nghiệp chưa có chuyển biến nhiều; nhiều doanh nghiệp đầu tư dàn trải, kém hiệu
quả, tái cơ cấu chậm, còn tình trạng lãng phí, tham nhũng…
Về nhiệm vụ năm 2013, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nêu rõ, tình hình kinh tế-xã hội
sẽ còn nhiều khó khăn, thách thức, đòi hỏi sự nỗ lực cố gắng và quyết tâm cao
hơn nữa của các tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước. Do vậy, doanh nghiệp
nhà nước phải là lực lượng nòng cốt của nền kinh tế.
Chỉ đạo những vấn đề cụ thể, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị các tập đoàn kinh
tế, tổng công ty nhà nước tập trung xây dựng kế hoạch sản xuất kinh doanh, đầu
tư phù hợp trên cơ sở rà soát, xác định lại nhiệm vụ, ngành nghề kinh doanh
chính; tích cực triển khai nghiên cứu ứng dụng, đầu tư cho đổi mới công nghệ,
đổi mới sản phẩm, dịch vụ, từng bước nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm,
dịch vụ.
Cùng với đó, quyết liệt thực hiện tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước theo
đề án đã được phê duyệt, trọng tâm là tập đoàn kinh tế và tổng công ty;
tập
trung đẩy nhanh tiến độ và thực hiện giảm vốn Nhà nước không cần nắm giữ
tại các
doanh nghiệp đã cổ phần hóa, chỉ tập trung vào lĩnh vực, ngành nghề kinh
doanh
chính; kiên quyết thoái vốn đã đầu tư ra ngoài lĩnh vực kinh doanh
chính.
Đối với những tập đoàn, tổng công ty đang có khó khăn về tài chính, Thủ tướng
Nguyễn Tấn Dũng yêu cầu làm rõ trách nhiệm của cán bộ quản lý có liên quan, đồng
thời cơ cấu lại vốn, tài sản theo hướng đánh giá thực trạng, xác định nhu cầu
vốn để có cơ chế xử lý bổ sung vốn tiếp tục thực hiện các dự án đầu tư có hiệu
quả, hạn chế thất thoát vốn do kéo dài thời gian dự án và cơ cấu lại tài sản.
“Thoái vốn phải hết sức chặt chẽ, không để tiêu cực xảy ra trong quá trình thoái
vốn”, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng chỉ đạo.
Bên cạnh việc nâng cao năng lực quản trị doanh nghiệp, kiện toàn tổ chức quản
lý, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng yêu cầu tăng cường hơn nữa tính công khai,
minh bạch trong hoạt động của doanh nghiệp nhà nước; kết quả sản xuất kinh doanh
phải được công bố công khai, minh bạch, trung thực, kịp thời với báo chí, dư
luận để xã hội hiểu đúng về doanh nghiệp nhà nước. Chủ tịch hội đồng quản trị
doanh nghiệp nhà nước, bộ quản lý ngành phải chịu trách nhiệm thực hiện nhiệm vụ
này.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng chỉ đạo các bộ, ngành Trung ương và các địa phương cần
hết sức quan tâm, tập trung xây dựng, hoàn thiện thể chế, chính sách góp phần
nâng cao hiệu quả hoạt động và thúc đẩy quá trình đổi mới, xắp xếp, nâng cao
hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp nhà nước./.
TG