Dạo quanh một vòng tại nhiều cổng trường mầm non, tiểu học, trung học ở khu vực Hà Nội xuất hiện “la liệt” rất nhiều hàng quán, hàng rong.
Những hàng quán này bày bán đủ các loại đồ ăn sẵn như thịt xiên, nem rán, xúc xích, hoa quả dầm… và được rất nhiều học sinh “ưa chuộng”. Thế nhưng, những món đồ ăn sẵn này tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ về mất an toàn vệ sinh thực phẩm.
“Chống đói” sau giờ học
Trống trường điểm tan giờ cũng là lúc những chủ hàng thịt xiên, bánh mì nướng, nem rán…vỉa hè bận tíu tít để phục vụ những “thượng khách” nhỏ tuổi của mình.
Trước cổng Trường Tiểu học Nghĩa Tân hay trường Trung học cơ sở Khương Thượng, cứ đến giờ học sinh gần tan trường là có gần 10 hàng rong đứng quanh với đủ các loại đồ chế biến tại chỗ như xúc xích, thịt xiên nướng,... Vào các giờ tan tầm, khu vực cổng của nhiều trường học lộn xộn không kém một cái chợ thu nhỏ.
Ngớt tay quạt, trở xiên thịt nướng còn bốc khói, chị Lan-chủ hàng trước cổng trường Trung học cơ sở Khương Thượng (số 8 Tôn Thất Tùng) niềm nở nói: “Mình dọn hàng từ lúc 4 giờ rồi làm sẵn, chờ đến khi học sinh tan học là chỉ phục vụ, chứ đến khi bán lại làm không kịp tay.”
Chị Lan cho hay chị bán hàng ở đây từ nhiều năm nay. Vào mùa nóng thì chị bán kem, hoa quả dầm… Còn mùa này, khi tiết trời đã bắt đầu se lạnh, chị bảo: “Những xiên thịt nướng là hàng được các em ‘chuộng’ nhất.”
Tại trường Tiểu học Nghĩa Tân (Cầu Giấy), cảnh tượng những em học sinh sau giờ tan học bủa lấy hàng thịt ngun ngút khói không còn xa lạ với nhiều người.
Khi được hỏi, nhiều em nhỏ cho biết rất “nghiền” món thịt xiên bởi giá lại rẻ chỉ 5.000 đồng một xiên, vừa thơm vừa ngon.
Mỗi chiều “đến hẹn lại lên” mùi thịt nướng bay khắp cổng trường, những xiên thịt trở thành những món ăn “chống đói” quen thuộc cho những thực khách nhỏ tuổi vào giờ tan học.
Trần Linh, học sinh lớp 4 trường tiểu học Khương Thượng hồn nhiên cười nói: “Ngày nào tan học cháu cũng đứng đợi mẹ đón, mẹ dặn cứ đứng chỗ cô hàng thịt xiên rồi mẹ mua ăn khi cháu đói, từ đó ngày nào cháu cũng thích đợi mẹ chỗ này.”
Cùng chung tâm lý như mẹ Trần Linh, mà không ít phụ huynh “chiều lòng” với những thứ con mình vòi vĩnh. Chị Hoài (Đại La, Hai Bà Trưng) đứng chờ con, thấy nhiều người mua, giá lại rẻ nên cũng mua cho con mình mấy chiếc, vì lo con đói sau những giờ học căng thẳng trên lớp.
“Lờ” chuyện chất lượng
Những món ăn vặt trước cổng trường vẫn được các phụ huynh và học sinh mua ăn hằng ngày.
Thực tế cho thấy rằng hiện nay, trên thị trường tràn lan những thức ăn vặt cho trẻ được bày bán trong hàng quán, hay thậm chí kiểu vỉa hè, đường phố như thế này, song không ai nắm rõ được chất lượng của các món ăn ấy ra sao.
Ngỡ ngàng trước câu hỏi khi nói đến chất lượng của những hàng ăn vặt vỉa hè cho trẻ, chị Hoài (ở Thái Hà) cho hay: “Thấy nhiều người ăn bình thường, lại còn khen ngon thì cũng mua, có ai hỏi về chất lượng đâu.”
Hầu hết nguyên liệu làm đều hết sức thủ công, chỉ với cái khay đựng than và vỉ sắt là đã có một “lò nướng mini” vỉa hè. Thêm vào đó việc những xiên thịt được ướp sẵn gồm những gia vị như thế nào, nguồn gốc của các loại gia vị đó có an toàn hay không thì vẫn chưa ai kiểm nghiệm đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.
Hơn nữa, việc những loại thực phẩm trên được bày bán tràn lan trên lòng đường, vỉa hè nhiều bụi khiến cho nguy cơ mất vệ sinh càng cao thêm.
Chỉ nhìn bằng mắt thường ai cũng dễ thấy những đồ ăn sẵn được chế biến tại các cổng trường trên khó có thể đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Bởi thức ăn được chế biến tại chỗ, bất chấp bụi bẩn ngoài trời, người chế biến không có dụng cụ vệ sinh... thậm chí việc chế biến, bày bán được thực hiện ngay sát cống, rãnh nước thải hay nơi tập kết rác…
Nếu không tận mắt chứng kiến thì có lẽ ai cũng nghĩ đó là những món ăn hấp dẫn, ngon miệng.
Theo Chi cục Vệ sinh an toàn thực phẩm Hà Nội, qua kiểm tra tại các cổng trường tiểu học, trung học cơ sở ở 5 quận vừa qua đã cho kết quả, 100% mặt hàng đồ ăn kinh doanh trên xe đạp, xe đẩy hoặc quang gánh đều không bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm. Đa số chế biến từ nguyên liệu nguồn gốc không rõ ràng, không đủ nước sạch khi chế biến, điều kiện vệ sinh cơ sở và vệ sinh cá nhân không bảo đảm. Dù vậy, các loại đồ ăn này lại luôn hút thực khách “nhí”.
Điều đáng nói, hiện nay nhiều bậc phụ huynh vẫn đang lơ là chuyện vệ sinh an toàn thực phẩm học đường khi chính những món ăn được bày bán ở vỉa hè, lòng đường trên tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ mất an toàn vệ sinh, có thể gây ngộ độc thực phẩm cho mọi lứa tuổi./.
Thùy Giang - Nguyễn Tâm