Sau khi nghe các ý kiến thảo luận tại hội nghị về giải pháp tích tụ tập
trung đất đai phục vụ phát triển nông nghiệp quy mô lớn, công nghiệp
hoá, hiện đại hoá nông nghiệp sáng 14/4, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng
khẳng định việc tích tụ, tập trung đất đai phải đặt hiệu quả là mục tiêu
cao nhất, không làm nếu không hiệu quả.
Phát biểu kết luận hội nghị Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cho rằng thời
gian qua, chính sách pháp luật về quản lý đất đai đã tiếp tục được hoàn
thiện, phù hợp hơn với cơ chế thị trường. Từ đó, tạo điều kiện cho người
sử dụng đất tích tụ, tập trung với quy mô lớn hơn để đầu tư phát triển
sản xuất. Những chính sách đúng đắn này đã bước đầu thu hút được một số
doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp và đã góp phần quan trọng
trong việc chuyển đổi cơ cấu sản xuất, nâng cao giá trị sản xuất nông
nghiệp.
Phó Thủ tướng cũng nhận xét công tác quy hoạch, xây dựng kế hoạch sử
dụng đất đã gắn liền với việc bố trí quỹ đất phù hợp cho mục đích nông
nghiệp, đã quan tâm đến việc dành quỹ đất để phát triển hạ tầng kỹ
thuật, hạ tầng xã hội; phát triển công nghiệp, đô thị, nông thôn và tạo
ra một diện mạo mới, đặc biệt là ở khu vực nông thôn; thúc đẩy tiến
trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn.
Việc hoàn thành cơ bản việc cấp giấy chứng nhận đối với đất nông
nghiệp đã tạo điều kiện thuận lợi hơn cho đất đai tham gia vào thị
trường, là yếu tố quan trọng để thúc đẩy, tích tụ, tập trung đất đai.
Cơ chế chuyển đổi mục đích sử dụng đất linh hoạt, như dồn điền đổi
thửa; chuyển nhượng, cho thuê quyền sử dụng đất; góp vốn bằng quyền sử
dụng đất đã giúp hình thành một số vùng sản xuất tập trung có quy mô phù
hợp với yêu cầu tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp.
Bên cạnh những kết quả quan trọng này, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng
đánh giá, chính sách quản lý đất đai vẫn còn nhiều điểm tồn tại cần tập
trung khắc phục.
Quy định hạn mức nhận chuyển quyền đất trồng cây hằng năm, đất nuôi
trồng thủy sản đối với hộ gia đình, cá nhân (thông qua nhận chuyển
nhượng, nhận tặng cho, xử lý nợ) chưa khuyến khích tích tụ, tập trung
đất đai để phát triển những trang trại sản xuất hàng hóa quy mô lớn; có
trường hợp còn gây khó khăn cho doanh nghiệp, người dân.
Việc tiếp cận đất nông nghiệp của các doanh nghiệp còn gặp khó khăn
do quy hoạch chưa rõ, kế hoạch sử dụng đất ở nhiều nơi còn chưa phù hợp.
Công tác giải phóng mặt bằng còn nhiều khó khăn.
Việc góp vốn bằng quyền sử dụng đất; thu hồi đất của các hộ gia đình
không có nhu cầu sản xuất nông nghiệp còn nhiều khó khăn. Tình trạng sử
dụng đất không hiệu quả vẫn còn nhiều.
|
Quang cảnh hội nghị. Ảnh: VGP/Nhật Bắc |
Tiền đề để phát triển nền nông nghiệp quy mô, hiện đại
Về nhiệm vụ, mục tiêu thời gian tới, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng
nhấn mạnh mục tiêu tổng quát phải đẩy mạnh tích tụ, tập trung ruộng đất
để tạo điều kiện tái cơ cấu sản xuất ngành nông nghiệp, bảo đảm yêu cầu
sử dụng có hiệu quả tài nguyên đất đai để phát triển ngành nông nghiệp
có năng suất, chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh cao hơn, góp phần
phát triển kinh tế-xã hội, nâng cao đời sống người nông dân.
Từ mục tiêu tổng quát này, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng nêu ra những
quan điểm lớn để nghiên cứu, thực hiện tích tụ, tập trung đất đai.
Theo đó, tích tụ, tập trung ruộng đất phải dựa trên cơ sở quy hoạch,
kế hoạch sử dụng đất gắn với tái cơ cấu sản xuất ngành nông nghiệp nói
riêng, tái cấu trúc nền kinh tế nói chung.
Việc tích tụ, tập trung ruộng đất phải tuyệt đối tránh hình thức,
phong trào. “Nếu tích tụ, tập trung ruộng đất một cách hình thức, phong
trào, không căn cứ vào nhu cầu của thị trường, năng lực của chủ thể thì
chắc chắn sẽ thất bại”, Phó Thủ tướng nói.
Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng thống nhất với nhiều ý kiến phát biểu
tại hội nghị cho rằng, tích tụ, tập trung ruộng đất phải phù hợp với
điều kiện thực tế của từng vùng, từng khu vực, mỗi địa phương; phù hợp
với đặc điểm về đất đai, địa hình, khí hậu, văn hoá, tập quán… “Không
thể chỗ này cũng như chỗ khác, ở đâu cũng làm giống hệt nhau”.
Một ý kiến cũng được nhiều đại biểu đề cập là tích tụ tập trung đất
đai phải bảo đảm theo nhiều hình thức phù hợp với yêu cầu tổ chức sản
xuất. “Phải căn cứ vào yêu cầu sản xuất để tích tụ, tập trung đất đai.
Đồng thời, bảo đảm hài hoà lợi ích của Nhà nước, doanh nghiệp, đặc biệt
là lợi ích của người dân trong quá trình tích tụ đất đai”, Phó Thủ tướng
nhấn mạnh.
Tích tụ và tập trung ruộng đất phải lấy doanh nghiệp, các tổ chức hợp
tác, chủ trang trại làm động lực. “Họ là người có vốn để hỗ trợ cho
người dân, có thể chuyển giao khoa học công nghệ, tổ chức sản xuất, cung
ứng những dịch vụ đầu vào, tìm kiếm thị trường để tiêu thụ sản phẩm”,
Phó Thủ tướng nói. Tuy nhiên, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cũng khẳng
định, người dân, hộ gia đình, cá nhân là thành viên quyết định thành
công của quá trình tính tụ, tập trung đất đai, do đó phải được tham gia
một cách bình đẳng trong tập trung, tích tụ đất đai.
Theo Phó Thủ tướng, tích tụ, tập trung ruộng đất phải đi đôi với đẩy
mạnh phát triển công nghiệp, dịch vụ nói chung, phát triển kinh tế ngành
nghề ở nông thôn nhằm mục đích tạo nhiều việc làm mới, từ đó giảm lao
động trong nông nghiệp. “Không thể tích tụ, tập trung đất đai khi có quá
nhiều người canh tác trên một đơn vị diện tích. Muốn giảm lao động
trong nông nghiệp, phải tăng hàm lượng khoa học, đưa công nghiệp, dịch
vụ về nông thôn, phát triển kinh tế nông thôn gắn với xây dựng nông thôn
mới”, Phó Thủ tướng phân tích.
|
Hội nghị thu hút nhiều đại biểu tham dự. Ảnh: VGP/Nhật Bắc |
Bình đẳng giữa người dân, doanh nghiệp
Về những nhiệm vụ cần tập trung thực hiện trong thời gian tới, Phó
Thủ tướng Trịnh Đình Dũng yêu cầu các bộ, ngành liên quan tiếp tục hoàn
thiện thể chế liên quan đến đất đai, tập trung vào các vấn đề như giao
đất lâu dài, kéo dài thời hạn thuê đất, mở rộng hạn mức nhận chuyển
quyền sử dụng đất nông nghiệp…
Nhiệm vụ tiếp theo là phải xây dựng chế tài bảo đảm quyền bình đẳng
giữa doanh nghiệp và người dân trong việc tích tụ, tập trung ruộng đất,
phát triển sản xuất. “Phải bình đẳng, không thể nương nhẹ doanh nghiệp
hay người dân”, Phó Thủ tướng yêu cầu.
Bên cạnh đó, cần xây dựng các chính sách hỗ trợ nông dân trong quá
trình tích tụ, tập trung đất đai, đồng thời khuyến khích doanh nghiệp
đầu tư vào phát triển nông nghiệp.
“Hiện tại các bộ, ngành đang triển khai, nhưng đề nghị các nhà khoa
học, các chuyên gia, các địa phương tích cực tham gia hiệu quả hơn nữa
để có được những cơ chế, chính sách ngày càng phù hợp, hiệu quả hơn”,
Phó Thủ tướng nói.
Phó Thủ tướng cũng đặt ra yêu cầu tái cấu trúc nông nghiệp, phát
triển kinh tế nông thôn phải gắn với nhu cầu thị trường, lấy thị trường
trong nước làm trọng tâm, thị trường quốc tế làm mục tiêu; việc tái cấu
trúc nông nghiệp phải gắn với ứng phó biến đổi khí hậu, phù hợp với đặc
điểm của từng địa phương. Cụ thể, từng địa phương cần rà soát khu vực
nông thôn có các ngành, nghề, sản phẩm truyền thống, thế mạnh, xác định
thị trường, từ đó có quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất phù hợp.
Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cũng đặt ra yêu cầu khi tổ chức lại các
hình thức sản xuất nông nghiệp, không coi nhẹ quy mô kinh tế hộ gia
đình, các chủ trang trại, các tổ hợp tác xã, doanh nghiệp. “Nhiều doanh
nghiệp lớn đang quan tâm đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn, tạo ra sự
thay đổi quan trọng, tuy nhiên vai trò của những doanh nghiệp nhỏ hơn
cũng là rất quan trọng”, Phó Thủ tướng nói.
Chốt lại ý kiến kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng
khẳng định việc tích tụ, tập trung ruộng đất phải đặt hiệu quả là mục
tiêu cuối cùng, không làm nếu không hiệu quả, không làm với bất cứ giá
nào./.
Theo chinhphu.vn