Kể từ ngày 1/8, các phương tiện chưa dán thẻ thu phí không dừng (ETC) và nạp tiền vào tài khoản thu phí sẽ không được lưu thông vào đường cao tốc.

Sau các đợt kiểm thử thành công, hôm nay 1/8, chủ đầu tư Tổng công ty Ðầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) và nhà thầu Công ty cổ phần Tasco chính thức hoạt động dịch vụ ETC trên tuyến cao tốc Nội Bài-Lào Cai. Ðây là tuyến cao tốc đầu tiên nằm ngoài hệ thống cao tốc bắc-nam phía đông và là tuyến cao tốc nối miền ngược với miền xuôi duy nhất trên cả nước đưa vào vận hành hệ thống thu phí ETC, nhằm thực hiện chủ trương của Quốc hội, chỉ đạo của Chính phủ áp dụng thu phí hoàn toàn tự động. Nội Bài-Lào Cai hiện vẫn giữ kỷ lục về chiều dài tuyến và có nhiều trạm thu phí nhất cả nước. Với đặc điểm này, quá trình thi công, lắp đặt, vận hành thử nghiệm ETC toàn tuyến gặp rất nhiều khó khăn. Do áp lực về tiến độ hoàn thành (chưa đầy hai tháng), VEC và nhà thầu phải phân bố lực lượng dàn trải trên 245 km. Ðiều kiện khí hậu thời tiết khu vực Yên Bái và Lào Cai vừa qua thường xuyên xảy ra mưa to kèm sấm chớp, rất nguy hiểm cho nhân công làm việc ngoài trời… Tuy nhiên, với tinh thần quyết tâm vượt qua mọi khó khăn, trở ngại, VEC và Tasco đã hoàn thành, đưa hệ thống thu phí ETC cao tốc Nội Bài-Lào Cai vào vận hành đúng tiến độ yêu cầu.

Tổng Giám đốc VEC Phạm Hồng Quang cho biết: Ðến thời điểm này, VEC đã lắp đặt hệ thống ETC tại tất cả 15 trạm thu phí trên cao tốc Nội Bài-Lào Cai, bảo đảm năng lực thông hành hiện tại. Hệ thống ETC này tuân thủ các yêu cầu kỹ thuật chung với hệ thống thu phí ETC sử dụng công nghệ RFID được Bộ Giao thông vận tải quy định và các tiêu chuẩn kỹ thuật liên quan khác, bảo đảm tính đồng bộ và khả năng kết nối liên thông với hệ thống thu phí ETC trên toàn quốc. Ðây là dấu mốc quan trọng thể hiện quyết tâm chính trị rất lớn của lãnh đạo Bộ Giao thông vận tải, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp và VEC nhằm đưa hệ thống ETC trên các tuyến cao tốc do đơn vị quản lý vào vận hành, đáp ứng tiến độ theo chỉ đạo của Chính phủ và hợp đồng được ký giữa VEC và Tasco. Trước đó một ngày (31/7), VEC và Tasco cũng đã đưa vào vận hành hệ thống ETC trên tuyến cao tốc Ðà Nẵng-Quảng Ngãi, tuyến cao tốc đầu tiên ở miền trung vận hành hệ thống ETC, sớm hơn so với kỳ hạn Chính phủ yêu cầu. Với lưu lượng bình quân từ 5.000 đến 6.000 lượt phương tiện/ngày đêm, tất cả bảy trạm trên tuyến đã bố trí các làn thu phí ETC để bảo đảm phục vụ thông suốt lượng phương tiện lưu thông trên tuyến tại thời điểm hiện nay.

Ðể hoàn thiện và phát huy hiệu quả hệ thống ETC, nâng cao chất lượng dịch vụ, tạo thuận tiện cho người tham gia giao thông, mới đây Bộ Giao thông vận tải đã ra văn bản yêu cầu Tổng cục Ðường bộ Việt Nam và các nhà cung cấp dịch vụ khẩn trương xử lý triệt để các khiếm khuyết, vướng mắc về ETC thời gian qua, hoàn thành trước ngày 5/8. Theo đó, gần đây dư luận phản ánh có hiện tượng xe không tham gia lưu thông vẫn bị trừ tiền; đại lý của nhà cung cấp "chạy doanh số", phương tiện bị tự động đăng ký sử dụng dịch vụ của ePass, dán thẻ bất chấp mong muốn của chủ phương tiện, gây bức xúc, khó khăn cho các chủ phương tiện khi muốn dán thẻ khác. Văn bản nêu rõ: Các nhà cung cấp dịch vụ cần chủ động rà soát, có giải pháp khắc phục ngay các bất cập, chịu toàn bộ trách nhiệm trước pháp luật nếu xảy ra sự cố và tranh chấp pháp lý trong quá trình vận hành hệ thống. Ngoài ra, các nhà cung cấp dịch vụ phối hợp trong quá trình vận hành, khai thác, bảo đảm hệ thống vận hành thông suốt, kết nối, liên thông. Nếu chủ phương tiện muốn hủy hoặc thay thế thẻ dịch vụ, cần đáp ứng ngay thông qua việc mở rộng các điểm dịch vụ hoặc thực hiện online qua internet.

Vào ngày 26/7 vừa qua, Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) chính thức khai thác vận hành hệ thống thu phí ETC trên cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh-Long Thành-Dầu Giây. Tuy nhiên, đến nay, tình trạng ùn tắc kéo dài nghiêm trọng đã liên tục xảy ra.

Lý giải về vấn đề này, ông Hồ Trọng Vinh, Phó Tổng giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn thu phí tự động (VETC) cho hay nguyên nhân ùn ứ ở cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh-Long Thành-Dầu Giây là do lượng xe sử dụng ETC thấp, nhất là những ngày đầu đưa vào vận hành, tình hình rất lộn xộn. Nhiều xe không thẻ hoặc có thẻ nhưng không nạp tiền đã đi vào làn ETC, gây ùn ứ giao thông.

Theo ông Vinh, số lượng xe ôtô cả nước có 4,8 triệu xe thì hiện nay xe đã dán thẻ là 3,5 triệu xe (của cả 2 nhà cung cấp dịch vụ VETC và VDTC), chiếm 75% số lượng xe trên toàn quốc. Tuy nhiên, ông cũng đánh giá khu vực phía Nam số lượng xe dán thấp hơn so với khu vực phía Bắc lý do một phần là trước đây khu vực phía Bắc triển khai thu phí không dừng nhiều hơn, số lượng người có nhu cầu dán nhiều hơn. Điển hình, tỷ lệ dán thẻ ETC Hà Nội trên 85%, Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh Đông Nam Bộ dưới 65%.

“Đường cao tốc thu phí theo hình thức thu phí kín. Để tránh phiền phức khi lưu thông, cách tốt nhất là chủ phương tiện dán thẻ, kiểm tra số dư trong tài khoản giao thông trước khi vào cao tốc. VETC cũng sẽ cử nhân viên túc trực tại trạm thu phí, sẵn sàng xử lý khi phát sinh sự cố lỗi thẻ,” ông Vinh nhấn mạnh.

Ông Phạm Hồng Quang, Tổng giám đốc VEC (chủ đầu tư cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh-Long Thành-Dầu Giây) cho biết từ ngày 1/8, các tuyến cao tốc sẽ chỉ thu phí ETC và duy trì một làn xử lý sự cố.

Cho rằng tất cả xe đi vào cao tốc sẽ phải sử dụng dịch vụ ETC, không thể quay ra, VEC sẽ bố trí nhân viên hướng dẫn lái xe từ đầu tuyến để hạn chế xe chưa dùng ETC vào cao tốc. Tài xế muốn sử dụng dịch vụ sẽ được hướng dẫn dán thẻ, nạp tiền ngay tại trạm.

“Chủ đầu tư và các đơn vị liên quan đã xây dựng phương án điều tiết giao thông, bố trí lực lượng để phân luồng, xử lý sự cố và hướng dẫn xe dán thẻ. Đối với các trường hợp xe vào cao tốc mà không đủ điều kiện (chưa dán thẻ và tài khoản không đủ tiền), theo yêu cầu của Chính phủ, lực lượng cảnh sát giao thông xử lý theo quy định,” ông Quang thông tin.

Đặt vấn đề hệ thống ETC khi đồng loạt triển khai trên tuyến cao tốc gặp lỗi nếu ùn tắc kéo dài có xả trạm không, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Lê Đình Thọ đưa ra quan điểm xả trạm là giải pháp cuối cùng, không ai muốn làm, bất khả kháng mới phải thực hiện.

“Nếu hệ thống thu phí bị lỗi, xử lý tại chỗ không kịp thì dứt khoát phải xả trạm nếu ùn tắc. Trường hợp này sẽ chuyển sang thu phí thủ công lại quay về một dừng nhưng chúng ta không mong muốn điều đó xảy ra mà bắt buộc phải tiến hành thu phí không dừng," Thứ trưởng Thọ chia sẻ.

Theo Thứ trưởng Thọ, Bộ Giao thông Vận tải sẽ làm những gì tốt nhất cho người dân, những tình huống khi áp dụng thu phí không dừng đều đã được lường đến. Mục tiêu là tuyên truyền cho người dân hiểu được những lợi ích khi sử dụng dịch vụ và ủng hộ, đồng hành để thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ này.

Bộ Giao thông Vận tải vừa có công điện gửi sở giao thông vận tải các tỉnh, thành phố, Tổng cục Đường bộ Việt Nam, Công ty VETC, VDTC yêu cầu đẩy nhanh tiến độ dán thẻ định danh đối với xe ôtô để sử dụng dịch vụ thu phí theo hình thức điện tử không dừng.

Bộ Giao thông Vận tải yêu cầu sở giao thông vận tải các tỉnh, thành phố chỉ đạo Thanh tra Sở Giao thông Vận tải phối hợp với lực lượng Cảnh sát giao thông hỗ trợ các nhà cung cấp dịch vụ, các nhà đầu tư BOT tại các địa điểm dán thẻ nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho chủ các phương tiện khi tham gia dán thẻ, tránh ùn tắc tại các trạm thu phí, nhất là tại các trạm thu phí trên các tuyến cao tốc.

Đối với các nhà cung cấp dịch vụ, Bộ Giao thông Vận tải yêu cầu tăng cường lực lượng, mở rộng các điểm dịch vụ dán thẻ; tổ chức dán thẻ trực tiếp tại trụ sở các cơ quan, ban ngành, địa phương, các khu chung cư; công bố số điện thoại và địa chỉ liên hệ dán thẻ để tạo thuận tiện cho người sử dụng nhằm giảm ùn tắc giao thông tại các điểm dán thẻ trên các tuyến cao tốc.

Nhà cung cấp dịch vụ rà soát, khắc phục triệt để các tồn tại, bất cập trong quá trình vận hành hệ thống; làm rõ nguyên nhân, xử lý trách nhiệm của các cá nhân, đơn vị khi để xảy ra lỗi kỹ thuật, gây ùn tắc, khó khăn cho người và phương tiện tham dán thẻ tham gia dịch vụ; có giải pháp để chủ phương tiện thuận lợi hủy hoặc thay thế thẻ dịch vụ đã dán thông qua việc tăng cường các điểm dịch vụ hoặc thực hiện online qua hệ thống Internet.

Bộ Giao thông Vận tải chỉ đạo các nhà cung cấp dịch vụ phối hợp với Tổng cục Đường bộ, Sở Giao thông Vận tải các tỉnh, Cục Cảnh sát giao thông trong phân luồng, đảm bảo giao thông tại các trạm thu phí trong quá trình triển khai thu phí đồng bộ trên toàn quốc kể từ ngày 1/8/2022, đặc biệt tại các tuyến cao tốc./.

Hiện cả nước đã triển khai lắp đặt vận hànhthu phí không dừngtại 113 trạm, với 662 làn thu phí. Còn 16 trạm với 98 làn thu phí không triển khai hoặc lùi thời gian triển khai ETC do có tính chất đặc thù. Chẳng hạn như thời gian thu phí còn lại ngắn, phương án tài chính không đảm bảo…

Số lượng thẻ đã dán hiện này là 3,2 triệu xe, chiếm 75% và Bộ Giao thông Vận tải đặt mục tiêu đến tháng 9/2022 là 80-90% xe dán thẻ./.

Duy Tuấn