Dự án Luật Quản lý nợ công (sửa đổi) được Ủy ban Thường vụ Quốc hội
(UBTVQH) xem xét và cho ý kiến trong phiên họp lần thứ 8 diễn ra vào
sáng 20/3.
Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến
Dũng, qua hơn 6 năm thực hiện, Luật Quản lý nợ công đã tạo hành lang
pháp lý phù hợp với mức độ phát triển kinh tế-xã hội, góp phần quan
trọng trong việc huy động vốn cho bù đắp bội chi ngân sách Nhà nước.
Luật cũng tạo nguồn lực đầu tư cho các
lĩnh vực then chốt của nền kinh tế thông qua cho vay lại vốn vay nước
ngoài của Chính phủ và bảo lãnh của Chính phủ đối với các doanh nghiệp
thực hiện các dự án đầu tư quan trọng trong các lĩnh vực ưu tiên đầu tư
của Nhà nước.
Đồng thời, Luật tạo điều kiện cho các
địa phương huy động vốn vay thông qua phát hành trái phiếu chính quyền
địa phương và vay lại từ nguồn vốn vay nước ngoài; cơ cấu nợ đã có sự
chuyển biến tích cực theo hướng tăng dần tỉ trọng vay nợ trong nước, bảo
đảm an toàn tài chính quốc gia; quản lý nợ công từng bước được hoàn
thiện theo hướng công khai, minh bạch, tiếp cận với thông lệ và chuẩn
mực quốc tế. Qua đó góp phần quan trọng vào ổn định kinh tế vĩ mô, thúc
đẩy tăng trưởng kinh tế, thúc đẩy phát triển thị trường vốn trong nước.
Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài
chính-Ngân sách của Quốc hội cho biết, Luật đã xác lập cơ sở pháp lý
quan trọng, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả trong huy động, quản
lý, sử dụng nợ công. Tuy nhiên, cùng với những đổi mới trong Hiến pháp
năm 2013, thay đổi trong hệ thống pháp luật và quá trình vận hành, phát
triển của nền kinh tế, hội nhập quốc tế, nhiều quy định của Luật đã
không còn phù hợp với thực tiễn, chưa bảo đảm thống nhất với một số quy
định trong hệ thống pháp luật hiện hành, nhiều vấn đề phát sinh trong
thực tiễn chưa được điều chỉnh...
“Vì vậy, Thường trực Ủy ban Tài
chính-Ngân sách tán thành về sự cần thiết sửa đổi Luật nhằm khắc phục
những hạn chế, bất cập của Luật hiện hành, bảo đảm tính thống nhất, đồng
bộ của hệ thống pháp luật, đáp ứng yêu cầu quản lý nợ công trong tình
hình mới”, Báo cáo thẩm tra nêu.
Về hồ sơ dự án Luật Quản lý nợ công (sửa
đổi), Báo cáo thẩm tra cho rằng, ban soạn thảo đã có quá trình chuẩn bị
công phu từ khâu tổng kết, đánh giá thực tiễn, rà soát pháp luật,
nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế, đến xây dựng dự thảo Luật, tổ chức lấy ý
kiến và tiếp thu ý kiến góp ý của các đối tượng có liên quan, đánh giá
tác động của dự án Luật.
Hồ sơ dự án Luật về cơ bản đã bảo đảm
tuân thủ các quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Tuy
nhiên, để thuận lợi cho quá trình xem xét, cho ý kiến, hồ sơ trình cần
bổ sung một số văn bản như: Bản đối chiếu, so sánh những sửa đổi, bổ
sung giữa dự thảo Luật và luật hiện hành; bản tổng hợp, thống kê các nội
dung đã được luật hóa từ các các văn bản dưới luật hiện hành.
Bên cạnh các mục tiêu, quan điểm thể
hiện trong Tờ trình của Chính phủ, Thường trực Ủy ban Tài chính-Ngân
sách đề nghị việc sửa đổi Luật phải nhấn mạnh các mục tiêu, quan điểm cơ
bản là: Bám sát và thể chế hóa đầy đủ quan điểm, mục tiêu, định hướng
của Đảng, Nhà nước về quản lý, sử dụng nợ công; khắc phục được những tồn
tại, vướng mắc, thiếu đồng bộ, bất cập trong quá trình thực hiện; bảo
đảm tính khả thi, ổn định, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý,
sử dụng vốn vay, bảo đảm an ninh tài chính quốc gia.
Thảo luận về dự án luật, ý kiến của các
thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, về cơ bản, nội dung của
dự thảo luật đã thể hiện tương đối bao quát các vấn đề liên quan đến
quản lý nợ công, luật hóa nhiều nội dung hiện đang được quy định tại các
văn bản dưới luật, các quy định về cơ bản phù hợp thông lệ quốc tế.
Tuy nhiên, đối chiếu với yêu cầu đặt ra,
với tính chất là đạo luật điều chỉnh nội dung phức tạp, liên quan trực
tiếp đến việc huy động, quản lý sử dụng các nguồn lực, đến an ninh tài
chính quốc gia, nhiều ý kiến đề nghị dự án Luật cần được tiếp tục rà
soát, hoàn chỉnh về phạm vi sửa đổi, bảo đảm việc nâng cao hiệu quả quản
lý nợ công, an toàn nợ công, kiểm soát chặt chẽ các chỉ tiêu nợ công
trong giới hạn cho phép...
Đồng thời, dự án Luật cần bám sát quan
điểm, mục tiêu đặt ra đối với việc sửa đổi Luật nhằm phân định rõ hơn
thẩm quyền, trách nhiệm của từng cơ quan, đơn vị trong quy trình quản
lý, giám sát, phân bổ, sử dụng, trả nợ, góp phần nâng cao hiệu quả, chất
lượng quản lý nợ công. Cân nhắc, bổ sung các quy định cụ thể về trách
nhiệm của các cơ quan quản lý; luật hóa tối đa các quy định hiện hành đã
áp dụng ổn định để khắc phục tình trạng luật khung, luật ống, góp phần
giảm thiểu số lượng các văn bản dưới luật được ban hành.
Để bảo đảm tính cụ thể, minh bạch của
Luật, một số ý kiến đề nghị tiếp tục rà soát, cụ thể hóa các nội dung
liên quan, hạn chế các nội dung phải dẫn chiếu nhằm giảm thiểu các văn
bản dưới luật, tạo sự ổn định, thuận tiện cho quá trình thực hiện.
Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ đề nghị
dự án Luật cần được xây dựng cụ thể hơn, bảo đảm khi luật được xây dựng
và ban hành phải có một khuôn khổ pháp lý đầy đủ trong quản lý nợ công,
hạn chế tối đa việc phải ban hành các văn bản dưới luật. Trong quá trình
xây dựng dự án Luật cần chú ý tới việc xin ý kiến, tạo sự thống của các
bộ, ngành hữu quan để khi dự án Luật được ban hành tạo được sự thống
nhất, sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa các bộ ngành trong tổ chức
thực hiện.
Đồng quan điểm nêu trên, Chủ nhiệm Ủy
ban Đối ngoại của Quốc hội Nguyễn Văn Giàu, Chủ nhiệm Ủy ban Tài
chính-Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho rằng, trong dự án Luật,
vấn đề huy động, quản lý, sử dụng vốn vay và trả nợ đã được quy định khá
đầy đủ, song để sử dụng thực sự hiệu quả nguồn vốn vay như thế nào thì
dự án Luật cần đề ra các quy định cụ thể hơn nữa về quản lý nợ công,
phân cấp rõ trách nhiệm trong quản lý nợ công.
Bên cạnh đó, vấn đề về nguyên tắc quản
lý nợ công, xử lý vi phạm pháp luật về quản lý, sử dụng nợ công; chỉ
tiêu an toàn nợ công, chiến lược, chương trình và kế hoạch vay, trả nợ
công; nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân
trong quản lý, sử dụng nợ công; huy động, quản lý, sử dụng vốn vay và
trả nợ… cũng là những vấn đề lớn được nhiều thành viên UBTVQH tập trung
thảo luận và cho ý kiến.
Phát biểu kết thúc nội dung này, Phó Chủ
tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho rằng, đây là một dự án luật hết sức
quan trọng và cũng là một trong những nhiệm vụ mà đất nước cần tập trung
giải quyết về vấn đề nợ công, nợ xấu.
Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển
nhấn mạnh, UBTVQH cơ bản thống nhất về mục tiêu, quan điểm việc sửa đổi
Luật Quản lý nợ công; yêu cầu đặt ra là việc sửa đổi lần này phải đảm
bảo phù hợp với Hiến pháp, Luật Ngân sách, Luật Đầu tư công... và khắc
phục cho được những tồn tại, hạn chế, vướng mắc trước đây của luật và
tiếp thu tốt các thông lệ quốc tế.
Trên cơ sở các ý kiến phát biểu, UBTVQH
đề nghị Chính phủ tiếp thu các ý kiến đóng góp, tập trung phân tích,
đánh giá tác động của dự án Luật, tiếp tục rà soát, bảo đảm tính thống
nhất của Luật; sớm hoàn thiện dự án Luật trình UBTVQH xem xét, quyết
định./.
Theo chinhphu.vn