Tổng công ty Hàng hải Việt Nam (Vianlines) vừa thông qua kế hoạch bán 6
tàu già, tình trạng kỹ thuật kém, không đảm bảo an toàn khai thác hoặc
hoạt động không hiệu quả ngay trong quý 2 năm nay để cắt lỗ và có tiền
tái đầu tư.
Giá cước giảm sâu, thua lỗ kéo dài
Trong thời gian qua, Vinalines đã tích cực chỉ đạo các doanh nghiệp vận
tải biển thực hiện các giải pháp quản lý, tiết giảm tối đa chi phí đồng
thời tìm kiếm nguồn hàng để tăng hiệu quả khai thác tàu, bù đắp các
khoản lỗ do giá cước vận chuyển giảm sâu, kéo dài, tích cực làm việc với
các tổ chức tín dụng để tái cơ cấu các khoản nợ, lãi vay, giảm áp lực
tài đối với doanh nghiệp.
“Tuy nhiên, với chi phí hoạt động khai thác của các tàu lớn đặc biệt đối
với các tàu có tuổi cao vì tình trạng kỹ thuật ngày một đi xuống khi
mức cước quá thấp không thể bù đắp nổi chi phí dẫn đến kết quả hoạt động
khai thác các tàu này luôn thua lỗ kéo dài,” lãnh đạo Vinalines nhìn
nhận.
Lý giải về việc thanh lý các tàu cũ này, lãnh đạo Vinalines cho rằng,
trong những năm trở lại đây, đặc biệt năm 2015 và những tháng đầu năm
2016, hoạt động kinh doanh vận tải biển càng ngày càng khó khăn do giá
cước vận tải và cho thuê tàu giảm mạnh trên cả ba thị trường tàu hàng
khô, tàu container, tàu dầu và chỉ số đánh giá mức phí thuê tàu chở
những mặt hàng nguyên liệu thô liên tục thiết lập các đáy mới.
Mặt khác, đội tàu của Vinalines hầu hết được đầu tư vào giữa giai đoạn
đỉnh cao của ngành vận tải biển (giai đoạn 2006-2008, chỉ số tàu hàng
khô lên tới 11.730 điểm và mức cước vận tải biển đạt tới đỉnh điểm) nên
giá trị đầu tư cao, trích khấu hao lớn.
Tuy nhiên, sau đó, do ảnh hưởng sâu rộng của cuộc khủng hoảng kinh tế
thế giới mà ngành hàng hải phải gánh chịu những tổn thất nặng nề khi giá
cước vận tải biển nhanh chóng tụt dốc thảm hại tới 80-90% và chỉ số tàu
hàng khô đã có lúc chạm đáy 290 điểm (sụt giảm tới gần 100%).
“Sự sụt giảm này kéo dài trong suốt thời gian gần 7 năm qua khiến nhiều
hãng tàu trong nước và trên thế giới đứng bên bờ vực sụp đổ hoặc phá
sản, đội tàu bị dừng hoạt động đạt mức kỷ lục,” người đứng đầu Vinalines
đưa ra dẫn chứng xu thế.
Chưa dừng lại, các doanh nghiệp luôn trong tình trạng thiếu hụt nguồn
trả nợ tạo nên áp lực trả nợ gốc và lãi vay đến hạn rất lớn do vay nợ
chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu nguồn vốn của các công ty vận tải biển.
Lãnh đạo Vinalines khẳng định rằng, với cơ cấu nguồn vốn như vậy cùng
với các dấu hiệu bất ổn kinh tế vĩ mô như tỷ lệ lạm phát cao, lãi suất
vay vốn và tỷ giá ngoại tệ tăng (trung bình, lãi suất vay ngoại tệ trong
nước cao hơn nước ngoài 3-5%/năm), kinh doanh luôn tiềm ẩn mức độ rủi
ro cao.
Chạy sẽ lỗ lớn, không trả được nợ và lãi mua tàu
Trước tình hình chưa có dấu hiệu sáng sủa của thị trường, Vinalines xây
dựng kế hoạch bán thanh lý các tàu già, tình trạng kỹ thuật kém, không
đảm bảo an toàn khai thác hoặc hoạt động không hiệu quả đối với 6 tàu.
Cụ thể, các tàu hàng khô gồm Vinalines Global năm đóng 1994, trọng tải
73.350 DWT (năng lực vận tải an toàn của tàu tính bằng tấn); tàu
Vinalines Trader năm đóng 1997, trọng tải 69.614 DWT; tàu Vinalines
Fortuna năm đóng 1991, trọng tải 26.369 DWT; tàu Vinalines Star năm đóng
1993, trọng tải 26.456 DWT; tàu Vinalines Ocean năm đóng 1993, trọng
tải 26.456 DWT và tàu Vinalines Ruby tàu container, năm đóng 2012, trọng
tải 25.794 DWT.
“Việc lập kế hoạch thanh lý các tàu được tính toán và cân nhắc kỹ lưỡng
trên cơ sở đánh giá tình trạng kỹ thuật của các tàu trong việc đảm bảo
khả năng khai thác an toàn, hiệu quả hoạt động của các tàu thời gian qua
cũng như dự kiến kết quả sản xuất kinh doanh của các tàu trong thời
gian tới theo những dự báo đối với thị trường vận tải biển,” đại diện
Vinalines nhấn mạnh.
Đề cập đến cơ sở bán các tàu này, phía Vinalines cho rằng, các tàu hàng
khô nói trên đều trên 20 tuổi-độ tuổi được xác định là “già” để khai
thác. Khi nguồn hàng khan hiếm, cạnh tranh gay gắt như hiện nay thì
những tàu già thường không có người thuê, phải neo chờ hàng dẫn đến tổn
thất về doanh thu hoặc bị ép giá, bị tính thêm phí tàu già.
“Nếu tiếp tục khai thác trong tình hình thị trường hiện tại và dự báo
không có sự tăng trưởng đột biến trong vòng ba năm tiếp theo thì kết quả
kinh doanh sẽ lỗ lớn, không trả được nợ gốc và lãi mua tàu,” lãnh đạo
Vinalines thừa nhận thực tế.
Ngoài ra, các tàu hiện nay đã xuống cấp về tình trạng kỹ thuật dẫn đến
chi phí sửa chữa, bảo dưỡng để duy trì tàu đảm bảo các tiêu chuẩn yêu
cầu của đăng kiểm cũng như để vượt qua các kỳ kiểm tra của đơn vị bảo
hiểm, chính quyền cảng (PSC) lưu giữ sẽ rất cao; phụ tùng vật tư khó
mua, giá cao... làm cho hiệu quả khai thác thấp.
Bên cạnh đó, theo các báo cáo thị trường, dự kiến đội tàu hàng khô thế
giới tăng trưởng 2,3% hàng năm cho tới năm 2018. Điều này sẽ tiếp tục
dẫn đến việc dư thừa nhất định lượng cung tàu ra thị trường và làm cho
thị trường thuê tàu khó có sự tăng trưởng đột biến đó là chưa tính đến
khả năng để các gam tàu nằm trong kế hoạch bán tàu có mức cước được phục
hồi về điểm cân bằng lãi/lỗ là rất khó xảy ra trong khi đó, chi phí
hoạt động đối với các tàu này lớn, đặc biệt đối với các tàu chở hàng có
trọng tải trong khoảng từ 55.000 đến 80.000 DWT.
Với những lý do này, Tổng công ty Hàng hải Việt Nam dự kiến tiến hành
bán các tàu trong danh sách nêu trên vào quý 2 do việc sớm triển khai
bán tàu sẽ giúp Vinalines cắt lỗ, giảm thiệt hại cũng như giảm áp lực
tài chính, cải thiện nguồn vốn và tạo điều kiện cho việc tập trung dòng
tiền để khai thác các tàu trẻ hơn giúp kết quả kinh doanh chung cả đội
tàu khả quan hơn./.
Liên quan đến việc Vinalines thanh lý các
tàu đóng dở dang HB01.03; HV03; BV10,11,12 sẽ không thu hồi đủ vốn (tổng
giá trị đầu tư theo kiểm toán là 539,1 tỷ đồng, giá trị dự kiến thu hồi
27,8 tỷ đồng, dự kiến lỗ 511,3 tỷ đồng, Bộ Tài chính đề nghị Bộ Giao
thông Vận tải chỉ đạo Vinalines báo cáo đánh giá tình hình dự án, xác
định nguyên nhân, trách nhiệm của tập thể, cá nhân liên quan đến việc
đầu tư không hiệu quả, dẫn đến việc thanh lý không thu hồi đủ vốn đầu tư
để báo cáo Bộ Giao thông Vận tải xử lý theo quy định. |
Việt Hùng (Vietnam+)