Ngày 11/10/2022 tại Trụ sở Liên hợp quốc (New York, Hoa Kỳ), Đại hội
đồng Liên hợp quốc đã bầu 14 quốc gia làm thành viên Hội đồng Nhân quyền
Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2023-2025, trong đó có Việt Nam.
Các thành viên Liên hợp quốc tham gia ứng cử được chia thành 5 khu
vực địa lý, trong đó, nhóm châu Á-Thái Bình Dương là khu vực có sự cạnh
tranh cao nhất cho vị trí thành viên Hội đồng Nhân quyền nhiệm kỳ này
với 7 nước giới thiệu ứng cử từ giữa năm 2020 (1 nước rút ứng cử vào
phút chót).
Việt Nam được các thành viên của Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á
(ASEAN) nhất trí ủng hộ là ứng cử viên duy nhất của ASEAN cho vị trí
này; đồng thời cũng là ứng cử viên châu Á duy nhất của Cộng đồng Pháp
ngữ.
Việc trúng cử trở thành thành viên Hội đồng Nhân quyền, cơ quan có
vai trò quan trọng hàng đầu trong hệ thống Liên hợp quốc trong bảo vệ và
thúc đẩy quyền con người, thể hiện sự ghi nhận của cộng đồng quốc tế
đối với những chính sách, nỗ lực và thành tựu của Việt Nam trong việc
bảo đảm ngày càng tốt hơn quyền của người dân trên tất cả các lĩnh vực.
Đây cũng là sự kiện có ý nghĩa quan trọng, là bước tiến mới trong nỗ
lực triển khai đường lối đối ngoại của Đại hội Đảng XIII và Chỉ thị 25
của Ban Bí thư về đẩy mạnh và nâng tầm đối ngoại đa phương đến 2030.
Trả lời phỏng vấn báo chí ngay sau khi công bố kết quả, Trưởng đoàn
Việt Nam, Thứ trưởng Ngoại giao Phạm Quang Hiệu khẳng định kết quả này
không chỉ cho thấy sự ghi nhận của cộng đồng quốc tế đối với thành tựu
bảo đảm quyền con người của Việt Nam mà còn là thành quả từ sự chỉ đạo
sát sao và tham gia trực tiếp của Lãnh đạo cấp cao, sự nỗ lực của cả hệ
thống chính trị, trong đó có vai trò của các cơ quan truyền thông, báo
chí trong việc bảo vệ và thúc đẩy quyền con người. Đây cũng là minh
chứng cho thấy vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế không
ngừng được củng cố, nâng cao.
Trưởng đoàn Việt Nam, Thứ trưởng Ngoại giao Phạm Quang Hiệu. (Ảnh: TTXVN)
Chia sẻ ý kiến này, Đại sứ Đặng Hoàng Giang, Trưởng Phái đoàn Việt
Nam tại Liên hợp quốc nhấn mạnh tầm quan trọng của Hội đồng Nhân quyền
Liên hợp quốc và mức độ cạnh tranh cao giữa các nước ứng cử, nhất là
trong nhóm châu Á-Thái Bình Dương.
Song sự đồng hành của các bộ, ngành, đội ngũ cán bộ ngoại giao cả ở trong và ngoài nước, đã hết sức nỗ lực vượt qua nhiều khó khăn,
thách thức, tiến hành vận động bài bản, chủ động, sáng tạo, đồng bộ và
hiệu quả thời gian qua, đóng góp quan trọng vào kết quả này.
Với thông điệp “Tôn trọng và hiểu biết. Đối thoại và hợp tác. Tất cả
các quyền con người - cho tất cả mọi người”, trong nhiệm kỳ làm thành
viên Hội đồng Nhân quyền ba năm sắp tới, Việt Nam sẽ đóng góp trực tiếp
vào công tác bảo vệ và thúc đẩy quyền con người trên toàn thế giới - là
một trong ba nhiệm vụ trụ cột của Liên hợp quốc.
Việt Nam sẽ thúc đẩy các ưu tiên đã được xác định khi tham gia Hội
đồng Nhân quyền thông qua đối thoại và hợp tác, nhất là về bảo vệ các
nhóm dễ bị tổn thương và bảo đảm quyền con người trong ứng phó với các
vấn đề toàn cầu.
Điều này không chỉ góp phần giải quyết những quan tâm chung, cấp bách
của nhân loại mà còn giúp mở ra những cơ hội chia sẻ và học hỏi những
kinh nghiệm tốt, tranh thủ sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế, giúp cho
người dân Việt Nam được thụ hưởng các quyền con người, quyền công dân
ngày càng tốt hơn.
Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc trực thuộc Đại hội đồng Liên hợp
quốc được thành lập năm 2006 là cơ chế quan trọng nhất về quyền con
người của trong hệ thống Liên hợp quốc, có chương trình nghị sự trải
rộng trên 10 đề mục, một mặt bám sát các quan tâm chung của cộng đồng
quốc tế về quyền con người, mặt khác cũng phản ánh rõ nét những ưu tiên,
chiến lược lớn của các nước và các nhóm nước trong lĩnh vực này.
Hội đồng Nhân quyền có
một hệ thống các cơ quan, cơ chế trực thuộc đặc biệt, được quan tâm và
tham gia rộng rãi, đầy đủ nhất là Cơ chế Rà soát định kỳ Phổ quát (UPR).
Gồm 47 thành viên có nhiệm kỳ 3 năm, Hội đồng Nhân quyền Liên hợp
quốc là diễn đàn đối thoại, hợp tác và thúc đẩy cân bằng tất cả các
quyền con người, kể cả quyền phát triển; hoạt động trên cơ sở khách
quan, hợp tác và đối thoại, trên tinh thần xây dựng, không thiên vị,
chọn lọc, chính trị hóa và tiêu chuẩn kép.
Việt Nam luôn tham gia tích cực, có trách nhiệm vào các hoạt động của Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quóc từ
khi cơ quan này được thành lập. Trong đó, Việt Nam đã đảm nhiệm thành
công vai trò thành viên Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc nhiệm kỳ
2014-2016, góp phần bảo vệ lợi ích quốc gia, nâng cao vị thế, uy tín của
đất nước.
Việt Nam tham gia tích cực các hoạt động của Hội đồng Nhân quyền,
thúc đẩy các sáng kiến thể hiện dấu ấn, được cộng đồng quốc tế đánh giá
cao như tham gia Nhóm Nòng cốt tại Hội đồng Nhân quyền về “Biến đổi khí
hậu và quyền con người”, trực tiếp là tác giả một số nghị quyết được Hội
đồng Nhân quyền thông qua bằng đồng thuận về ảnh hưởng của biến đổi khí
hậu đối với các nhóm dễ bị tổn thương (phụ nữ, trẻ em...).
Việt Nam cũng tham gia đồng tác giả, đồng bảo trợ hàng chục nghị
quyết của Hội đồng Nhân quyền trong giai đoạn này, tập trung vào các
lĩnh vực quyền kinh tế, xã hội, văn hoá, bảo vệ các nhóm dễ bị tổn
thương, bình đẳng giới, chống phân biệt đối xử, xóa bỏ các biện pháp cấm
vận đơn phương ảnh hưởng đến thụ hưởng quyền con người, quyền của nông
dân, vấn đề dân chủ hoá đời sống quốc tế và tăng cường đoàn kết quốc tế.
Việt Nam có nhiều đóng góp, làm cầu nối thúc đẩy hợp tác và đối thoại
giữa các nước, các nhóm nước nhằm thúc đẩy cách tiếp cận cân bằng, tiến
bộ, hướng tới con người của Hội đồng Nhân quyền trên những vấn đề còn
khác biệt ví dụ như về quyền sức khoẻ sinh sản, chống bạo hành với phụ
nữ, xoá bỏ phân biệt đối xử và bạo lực dựa trên cơ sở bản dạng giới và
xu hướng tình dục...
Việt Nam cũng đã thúc đẩy đối thoại trong khuôn khổ Hội đồng Nhân
quyền giữa các nước liên quan, các tổ chức khu vực và các cơ chế của
Liên hợp quốc về quyền con người nhằm giải quyết những quan tâm cụ thể
về các vấn đề liên quan đến nhân quyền, nhân đạo; gắn với việc phối hợp
với các nước đang phát triển đấu tranh để bảo đảm Hội đồng Nhân
quyền hoạt động đúng nguyên tắc, thủ tục, không chính trị hoá, không can
thiệp công việc nội bộ các nước.
Các nội dung trên tiếp tục nằm trong các ưu tiên, định hướng cho tham
gia của Việt Nam trong nhiệm kỳ tới, như thể hiện trong các Cam kết tự
nguyện khi ứng cử mà Việt Nam gửi tới Liên hợp quốc theo quy định của
Đại hội đồng./.
TTXVN