Sau gần 30 năm đổi mới, nông nghiệp Việt Nam đã đạt được những thành tựu
to lớn, đóng góp một phần quan trọng trong quá trình phát triển kinh
tế, xã hội của đất nước. Tuy nhiên, ngành nông nghiệp Việt Nam vẫn chưa
khai thác hết được lợi thế do hội nhập kinh tế quốc tế đem lại.
Đó là nhận định của Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Lê
Quốc Doanh tại Hội thảo quốc tế: “Nâng cao hiệu quả hợp tác nông nghiệp
trong giai đoạn mới của hội nhập quốc tế,” do Bộ Nông nghiệp và Phát
triển Nông thôn phối hợp Bộ Ngoại giao tổ chức sáng nay (17/12), tại Hà
Nội.
Thứ trưởng Lê Quốc Doanh cho hay, nông nghiệp luôn là nội dung then chốt
trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam. Tính đến năm
2014, Việt Nam đã ký kết hơn 200 thỏa thuận hợp tác, hiệp định với các
vùng và lãnh thổ, các tổ chức nhằm thúc đẩy thương mại nông, lâm, thủy
sản và phát triển nông nghiệp bền vững.
Cụ thể, sản xuất nông nghiệp liên tục tăng trưởng và duy trì tốc độ ổn
định từ 3-4%/năm. Xuất khẩu nông, lâm, thủy sản luôn xuất siêu, góp phần
cân đối cán cân thương mại và liên tục tăng cao từ 4,2 tỷ USD năm 2000
lên 30,8 tỷ USD năm 2014.
Việt Nam hiện có 10 mặt hàng nông, lâm thủy sản có kim ngạch xuất khẩu
đạt trên 1 tỷ USD và đứng đầu về xuất khẩu nhiều mặt hàng như càphê,
gạo, hồ tiêu, điều…
“Bên cạnh những thành tựu to lớn đó, ngành nông nghiệp Việt Nam vẫn phải
đối mặt với nhiều thách thức mới liên quan đến nâng cao vị thế cạnh
tranh, các vấn đề liên quan đến đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, trình
độ công nghệ sản xuất, thu hút đầu tư, mở rộng thị trường xuất khẩu
mới,” Thứ trưởng Lê Quốc Doanh nêu rõ.
Theo ông Trần Công Thắng, Phó Viện trưởng Viện chính sách và Chiến lược
phát triển nông nghiệp nông thôn, khi hội nhập, hầu hết các ngành hàng
như rau quả, thủy sản, chăn nuôi, mía đường… đều hưởng lợi do mở rộng
thị trường xuất khẩu. Nhưng Việt Nam vẫn chưa thể tận dụng những lợi thế
này để chuyển hóa thành lợi ích.
“Vấn đề tồn tại của các ngành hàng nông nghiệp chủ yếu đến từ công nghệ
chế biến còn thấp, luôn phải đối mặt với những hàng rào kỹ thuật từ các
nước hay các biện pháp vệ sinh và kiểm dịch… Chính những yếu tố này
khiến cho nông nghiệp Việt Nam chưa thực sự có bước đột phá,” ông Thắng
cho hay.
Xây dựng chuỗi sản phẩm an toàn với mô hình rau sạch. (Ảnh: TTXVN)
Tiến sỹ Đoàn Xuân Trúc, Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội Chăn nuôi Việt
Nam cho cũng rằng, tham gia hội nhập, ngành chăn nuôi sẽ được tiếp cận
nhanh hơn các khoa học công nghệ, giống vật nuôi mới, sản xuất tiên
tiến. Khi thuế xuất về 0%, ngành chăn nuôi sẽ được hưởng lợi khi nhập
khẩu nguyên liệu thức ăn chăn nuôi, thuốc thú y, con giống, trang thiết
bị, góp phần giảm chi phí đầu vào trong chăn nuôi…
"Tham gia hội nhập quốc tế, về lâu dài có thể xuất khẩu sản phẩm chăn
nuôi có lợi thế xuất khẩu như thịt lợn và sản phẩm thịt lợn, trứng vịt
muối, mật ong do cắt giảm thuế quan. Ngành chăn nuôi cũng sẽ thu hút
được nhiều dự án đầu tư mới vào ngành chăn nuôi, nhất là chăn nuôi công
nghệ cao," tiến sỹ Trúc nói.
Để tận dụng lợi thế của quá trình hội nhập, các đại biểu cũng cho rằng,
ngành nông nghiệp cần phát triển mô hình chuỗi nông sản an toàn vừa tiết
kiệm chi phí, vừa tăng khả năng cạnh tranh; hỗ trợ xây dựng hệ thống
tiêu chuẩn để đáp ứng yêu cầu của các nước nhập khẩu, chống hàng nhập
khẩu kém chất lượng.
Bên cạnh việc sử dụng hàng rào kỹ thuật và biện pháp vệ sinh dịch tễ đối
với sản phẩm nhập khẩu, cần có một đạo luật mới về thuế để phòng vệ
thương mại, cần bổ sung, nâng cấp cơ sở pháp lý một số nội dung quan
trọng về các biện pháp phòng vệ thương mại về thuế (thuế chống bán phá
giá, thuế chống trợ cấp, thuế tự vệ…).
Mặt khác, ngành nông nghiệp cũng cần tăng cường trao đổi khoa học công
nghệ giữa các nước, tận dụng cơ hội hội nhập để tiếp cận khoa học công
nghệ tiên tiến về giống, lai tạo, công nghệ cao trong canh tác, chế
biến, bảo quản,… đồng thời tổ chức diễn đàn trao đổi thông tin, kết nối
doanh nghiệp các nước, xây dựng mạng lưới thông tin, thương mại ngày
càng sâu rộng giữa các quốc gia./.
Thanh Tâm (Vietnam+)