Bái Đính, Tràng An thành trung tâm văn hóa - du lịch

Theo quy hoạch, khu vực Bái Đính (thuộc phân vùng hai), trong đó có khu vực phát triển đô thị Bái Đính sẽ là đô thị mới và khu du lịch tâm linh, có chức năng hỗn hợp và đặc thù riêng, hoạt động tương đối độc lập hỗ trợ và chia sẻ với khu vực đô thị tập trung về nhà ở, du lịch... Quần thể danh thắng Tràng An (thuộc phân vùng ba) là vùng lõi di sản văn hóa- thiên nhiên danh thắng Tràng An, bao gồm ba khu vực là Cố đô Hoa Lư, khu du lịch Tràng An- Tam Cốc- Bích Động và rừng nguyên sinh đặc dụng Hoa Lư được bảo vệ theo Luật Di sản văn hóa. Cố đô Hoa Lư, bao gồm toàn bộ khu vực thành nội, thành ngoại, các di tích lịch sử…, là khu vực có giá trị đặc biệt về lịch sử, văn hóa, khảo cổ, cảnh quan thiên nhiên, lễ hội truyền thống, phong tục tập quán, lối sống địa phương.

Theo định hướng phát triển, khu vực này sẽ được bảo tồn, cải tạo không gian kiến trúc cảnh quang đô thị và tôn vinh văn hóa, lịch sử truyền thống của Cố đô Hoa Lư, bảo tồn các di tích hiện hữu của Khu di tích lịch sử, bảo vệ, tôn tạo hệ thóng cảnh quan di sản tự nhiên, cảnh quan di sản văn hóa cùng với việc hoàn chỉnh hệ thống cảnh quan nhân tạo; bảo tồn toàn bộ các dãy núi đá vôi trong khu vực, bao gồm núi đơn lẻ. Phát huy giá trị di tích phục vụ phát triển du lịch văn hóa, sinh thái và kinh tế địa phương, kiểm sóat chặt chẽ việc xây dựng để không ảnh hưởng đến bảo tồn di sản, khống chế tỷ lệ tăng dân số, không phát triển mở rộng các khu sân cư hiện hữu tại đây; xây dựng hoàn thiện hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hệ thống hạ tầng xã hội, hệ thống dịch vụ và cơ sở hạ tầng du lịch. Khu du lịch Tràng An - Tam Cốc - Bích Động là khu vực có giá trị đặc biệt về địa chất, địa hình, địa mạo, khí hậu, thủy văn, hệ sinh thái, cảnh quan thiên nhiên, di tích lịch sử- văn hóa và di vật có giá trị nghiên cứu, khảo cứu khoa học, thăm quan phục vụ mục đích du lịch. Theo định hướng phát triển, khu vực này sẽ được bảo vệ tôn tạo hệ thống cảnh quan di sản tự nhiên và văn hóa; xây dựng hoàn chỉnh hệ thống cảnh quan nhân tạo và mạng lưới giao thông thủy, xây dựng mạng lưới các công trình dịch vụ du lịch theo mô hình sinh thái, quy mô vừa và nhỏ.

Khống chế tỷ lệ tăng dân số, không mở rộng các khu dân cư hiện hữu hoặc phát triển đô thị hóa, gìn giữ cấu trúc làng xóm nông thôn truyền thống, xây dựng hệ thống cơ sở đón tiếp, hệ thống hạ tầng kỹ thuật và hoàn thiện hệ thống hạ tầng xã hội. Rừng nguyên sinh đặc dụng Hoa Lư là khu vực bảo tồn đặc biệt nghiêm ngặt, bảo tồn nguyên trạng giá trị, tính toàn vẹn và xác thực của di sản. Quy hoạch cũng chỉ rõ sẽ xây dựng hoàn thiện khu lịch quốc gia Tràng An, Khu văn hóa tâm linh chùa Bái Đính; phát triển du lịch sinh thái nông nghiệp và làng nghề truyền thống (Ninh Vân, Ninh Hải) gắn với bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, các di tích lịch sử; Phát triển du lịch đường thủy trên các sông Vân, sông Sào Khê, sông Đáy, sông Vọc trong hệ thống thắng cảnh và hang động Quần thể danh thắng Tràng An.

Định hướng bảo tồn di sản văn hóa lịch sử và thiên nhiên

Tại Quyết định Phê duyệt Quy hoạch đô thị Ninh Bình tầm nhìn 2050, Thủ tướng Chính phủ đã đưa ra định hướng bảo tồn đối với vùng lõi di sản văn hóa - thiên nhiên danh thắng Tràng An, trong đó, nhấn mạnh việc bảo tồn phát huy các giá trị di sản văn hóa thiên nhiên trong Quần thể danh thắng, quản lý không gian kiến trúc cảnh quan đô thị và bảo tồn giá trị văn hóa tại Cố đô Hoa Lư, các làng nghề truyền thống, các cụm di tích và di tích đơn lẻ, tại khu vực này không phát triển công trình cao tầng, giảm mật độ xây dựng, mật độ cư trú phù hợp với công ước quốc tế và Luật Di sản văn hóa. Bên cạnh đó các di tích lịch sử, văn hóa, đền đình chùa tôn giáo, tín ngưỡng được xếp hàng, khoanh vùng bảo vệ và có quy chế kiểm sóat. Quy hoạch cũng nêu rõ việc bảo tồn các vùng cảnh quan sinh thái đặc biệt quan trọng như Tràng An- Tam Cốc Bích Động, rừng nguyên sinh đặc dụng Hoa Lư cần được các bên thực hiện theo đúng quy định của Luật Di sản./.

TG