Lâu nay, cứ đến dịp Tết và mùa lễ hội, dịch vụ đổi tiền lẻ ăn chênh lệch lại nở rộ khắp nơi. Theo khảo sát của phóng viên trong những ngày gần đây, tại một số địa điểm trên địa bàn Hà Nội như: Cổng chùa Hà (quận Cầu giấy), chùa Phúc Khánh (quận Đống Đa), tiền lẻ để đổi vẫn được xếp công khai trong các tủ như mọi năm. Còn tại phủ Tây Hồ (quận Tây Hồ), dịch vụ đổi tiền lẻ năm nay kín đáo hơn, tiền lẻ được bày xen kẽ với hàng hóa, khi có nhu cầu mới được chủ hàng đưa ra. Tại các khu phố chuyên đổi tiền lẻ như: Đinh Lễ, Nguyễn Xí (Hoàn Kiếm, Hà Nội), những người chuyên buôn tiền lẻ cũng đã thận trọng hơn rất nhiều. Nếu như thời gian trước, tiền lẻ được bày công khai trên vỉa hè để khách qua lại có thể dễ dàng nhận ra thì nay, dịch vụ này chuyển sang núp bóng các hoạt động bán sách và trông giữ xe.
Không chỉ diễn ra tại khu vực đình, chùa, phố buôn tiền lẻ, nhiều cá nhân còn công khai việc đổi tiền lẻ trên các trang mạng xã hội để ăn tiền chênh. Chỉ cần vào trang web: www.google.com.vn, tra từ khóa "đổi tiền lẻ", chỉ chưa đầy 1 giây đã có hơn 870.000 kết quả hiện ra. Nhiều lời mời chào như: Tiền mới 100%, nguyên cọc, mức phí thấp nhất, giao tiền tại nhà, đổi tiền rẻ nhất Hà Nội... đã được các chủ đổi tiền lẻ đưa ra để mời gọi khách hàng cùng với cả số điện thoại để liên lạc. Tuy nhiên, các chủ dịch vụ này cũng hết sức tinh vi khi đều cài đặt nội dung “Lưu ý: Chúng tôi không khuyến khích các bạn đổi tiền lẻ để thực hiện các hành vi gây mất mỹ quan nơi đền, chùa, miếu mạo. Hãy giữ cho những nơi tôn nghiêm được sạch sẽ, văn minh. Hãy tuân thủ theo đúng quy định”.
Mức phí chênh lệch của dịch vụ đổi tiền lẻ từ 20 tới 30%. Tiền mệnh giá càng thấp, tỷ lệ chênh lệch càng lớn. Hầu như tất cả các địa chỉ đổi tiền đều khẳng định có thể đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng về số lượng cũng như các mệnh giá từ nhỏ nhất là 200 đồng trở lên.
Mặc dù Ngân hàng Nhà nước tuyên bố không in thêm tiền lẻ mới, nhưng lượng tiền lẻ có trên thị trường vẫn rất nhiều. Một chủ cửa hàng đổi tiền lẻ trên phố Chùa Hà cho biết: "Chắc chắn nhu cầu đổi tiền lẻ trong dịp lễ, Tết sẽ tăng cao nên chúng tôi "găm" tiền lẻ từ trước để phục vụ".
Những năm trước, dịch vụ đổi tiền lẻ nở rộ như nấm sau mưa vào dịp đầu năm mới do chế tài xử phạt chưa nghiêm. Năm nay, Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 96/2014/NĐ-CP về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng. Theo đó, dịch vụ đổi tiền lẻ không được phép hoạt động và mức xử phạt vi phạm từ 20 đến 40 triệu đồng. Với quy định xử phạt được nêu cụ thể trong Nghị định 96/2014/NĐ-CP, hy vọng các cơ quan chức năng sẽ tăng cường kiểm tra và xử lý quyết liệt để loại bỏ dịch vụ đổi tiền lẻ ăn chênh lệch, làm ảnh hưởng xấu tới văn minh lễ hội.
ĐỒNG SƠN/QĐND