Theo lời kể của trưởng thôn Pét, không ai biết cái tên Lũng Giang có từ bao giờ, chỉ biết thôn nằm giữa thung lũng, bao quanh là rừng và dòng sông Lô, nên việc đi lại gặp rất nhiều khó khăn, trước đây người dân quanh năm bám rừng mà sống, bởi muốn ra trung tâm thị trấn phải vượt qua con đèo Kéo Lộc Khoa (còn gọi là đèo Gà Lôi) và dòng sông Lô ngày đêm gầm gào cuộn chảy, đó cũng chính là rào cản lớn khiến đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào nơi đây thêm thiếu thốn, lạc hậu. Nhưng đến Lũng Giang hôm nay, đời sống của đồng bào Dao đã có nhiều khởi sắc, Lũng Giang đang đổi thay từng ngày, đang khoác lên mình bộ áo mới. Chỉ tay về phía những ngôi nhà mới xây, trưởng thôn Pét cho biết nhờ sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, trong năm 2010 thôn có 6 hộ nghèo được hỗ trợ xây nhà và trong năm 2011 sẽ tiếp tục xây mới 7 nhà cho các hộ nghèo ổn định cuộc sống. Tiếp chúng tôi trong căn nhà còn thơm mùi vôi mới, anh Hứa Văn Thịnh, một hộ nghèo được hỗ trợ xây nhà năm 2010 cho biết “Nhờ sự quan tâm của chính quyền địa phương, sự giúp đỡ của bà con thôn bản, người góp ngày công, người góp cây gỗ, bơ gạo…, năm nay gia đình tôi đã được đón xuân Tân Mão trong ngôi nhà mới, đây là cái Tết thực sự có ý nghĩa đối với gia đình tôi. Có nhà ở kiên cố vợ chồng tôi sẽ nghĩ cách làm ăn để thoát khỏi cái đói, cái nghèo.”

Trước đây, do đường sá đi lại còn nhiều khó khăn, nên việc học ở Lũng Giang cũng ít được quan tâm, muốn đi học trẻ em phải đi bộ mấy tiếng đồng hồ, vượt đèo, lội suối, băng sông vào tận trung tâm thị trấn để đến các điểm trường học cái chữ, nên tỷ lệ học sinh bỏ học giữa chừng ở thôn rất cao. Nhưng hiện nay, Lũng Giang đã thành lập được 3 điểm trường: Lũng Giang, Khau Quang, Lũng Chũng nên trẻ em trong bản được học hành đầy đủ, trình độ dân trí của đồng bào được nâng lên đáng kể, ai cũng đầu tư cho con em học hành tử tế và coi trọng việc học. Dù là thôn miền núi xa xôi, nhưng Lũng Giang cũng đã có 4 em đỗ các trường Cao đẳng, Đại học, đó là niềm tự hào và là nền tảng để người dân Lũng Giang phấn đấu vươn lên.

Được sự quan tâm của Nhà nước, từ chương trình 135, Lũng Giang được hỗ trợ xây dựng một công trình nước sạch, đến nay 54 hộ dân trong thôn đều được dùng nước máy, đảm bảo vệ sinh, không phải dùng nước máng tự nhiên như trước. Việc ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, chăn nuôi cũng được bà con dân tộc nơi đây thực hiện tốt. Trong đợt rét đậm, rét hại vừa qua, bà con Lũng Giang đã biết che chắn, làm chuồng trại chống rét cho đàn gia súc, gia cầm nên không xảy ra dịch bệnh và tình trạng gia súc, gia cầm chết rét. Đây cũng là một kết quả đáng mừng mà bà con nơi đây đã làm được. Trưởng thôn Pét còn tự hào cho biết, chỉ cần 2 tháng nữa thôi nhà báo quay lại với Lũng Giang sẽ không phải vượt đèo Kéo Lộc Khoa nữa mà sẽ có một con đường mới từ thôn dẫn vào trung trung tâm thị trấn Na Hang. Đây là con đường do chính bàn tay lao động của bà con quyết tâm mở rừng, san núi tạo nên để việc đi lại bớt khó khăn. Con đường mòn dài 5km và đang trong giai đoạn hoàn thành, sẽ là chìa khóa, mở ra một hướng đi mới tươi sáng hơn cho bà con ở bản người Dao này.

Rời Lũng Giang khi ánh chiều tà đã buông xuống, trong sắc thắm của hoa đào, hoa mơ thấp thoáng ẩn hiện bên những mái nhà sàn, chúng tôi hi vọng với tinh thần đoàn kết phấn đấu vươn lên, trong một tương lai không xa, bản người Dao Lũng Giang sẽ có những bước tiến mới trên con đường xoá đói, giảm nghèo./.
Khiếu Thư