Năm 2008 đánh dấu 60 năm ra đời NXB Văn học. Sự ra đời ấy gắn liền với nền văn học nghệ thuật nước nhà. Từ buổi đầu mang tên NXB Văn nghệ, được thành lập tại chiến khu Việt Bắc (1948), rồi trưởng thành, phát triển qua các thời kỳ đấu tranh giải phóng dân tộc và công cuộc xây dựng đất nước XHCN, 60 năm qua NXB Văn học đã trở thành một địa chỉ tin cậy cho giới văn học nghệ thuật và bạn đọc nhiều thế hệ.
Ngày đầu, giữa hoàn cảnh khó khăn của cuộc kháng chiến, NXB Văn nghệ vẫn cho ra mắt bạn đọc cả nước một số tác phẩm: Việt Nam trở dạ, tùy bút kháng chiến của Xuân Diệu, Những người ở lại, kịch của Nguyễn Huy Tưởng, Từ lô cốt 12 đến nhà tiền tám mái của Lam Sơn... Trong kháng chiến chống Mỹ, hàng loạt những tác phẩm của nền văn học cách mạng thấm đẫm máu và mồ hôi ra đời dưới làn mưa bom bão đạn, đã được NXB Văn học giới thiệu, đưa đến tay bạn đọc trên khắp mọi miền Tổ quốc. Đất nước thống nhất, NXB Văn học lại tiếp tục là chiếc cầu nối vững chắc, tin cậy giữa nhà văn và độc giả cả nước.
60 năm qua, NXB Văn học đã cho ra mắt bạn đọc trên mười nghìn đầu sách, hầu hết đều là những tác phẩm văn học có giá trị từ cổ điển đến hiện đại của Việt Nam và thế giới. Với mảng sách văn học Việt Nam, phải kể tới những nỗ lực của NXB trong việc nghiên cứu, sưu tầm, biên soạn những tác phẩm đặc sắc trong kho tàng văn học dân gian vô cùng phong phú như ca dao, tục ngữ, dân ca, truyện thần thoại, truyện cổ tích, truyện ngụ ngôn... Tiếp đến là những tác phẩm văn học thành văn từ thế kỷ X cho tới văn học cận đại của Nguyễn Trãi, Lê Quý Đôn, Nguyễn Du, Hồ Xuân Hương, Phan Bội Châu, Tản Đà, Nguyễn Ái Quốc-Hồ Chí Minh... Nền văn học hiện đại Việt Nam cũng mang đậm dấu ấn của NXB Văn học.
Với các tác giả đương đại, từ lâu nay NXB Văn học vẫn luôn là “bà đỡ” mát tay cho rất nhiều “đứa con tinh thần” của họ, là chốn tin cậy để họ gửi gắm những sản phẩm trí tuệ đầy tâm huyết của mình.
Văn học dịch là một mảng sách rất quan trọng, đã tạo nên thương hiệu cho NXB Văn học. Những tinh hoa của văn học thế giới được giới thiệu chọn lọc, hệ thống, từ cổ đại Hy Lạp, La Mã đến những tác phẩm kinh điển của các nền văn học lớn như Nga, Pháp, Anh, Đức, Trung Quốc..., văn học hiện đại Mỹ La-tinh… Đội ngũ dịch giả đồng thời cũng là những soạn giả đầy uy tín với hầu hết những tên tuổi lớn như Phan Kế Bính, Nguyễn Văn Ngọc, Cao Xuân Hạo, Thúy Toàn...
Có một hệ thống sách được coi là “đặc sản” của NXB Văn học là những bộ sách toàn tập tập hợp trọn vẹn trước tác của những tác gia lớn, những cây đại thụ của văn học Việt Nam như Toàn tập Nguyễn Du, Nguyễn Trãi, Nguyễn Bỉnh Khiêm, Nguyễn Tuân, Xuân Diệu, Nguyễn Minh Châu, Tản Đà, Chế Lan Viên… Bên cạnh đó không thể không nhắc tới những bộ hợp tuyển của NXB Văn học: Hợp tuyển văn học dân gian, Hợp tuyển văn học thế kỷ X đến thế kỷ XX, Tác phẩm văn học được giải thưởng Hồ Chí Minh, Văn học Việt Nam thế kỷ XX... Những bộ sách này góp phần rất lớn trong việc khái quát diện mạo, tầm vóc và khẳng định sự phát triển liên tục, mạnh mẽ của nền văn học Việt Nam.
Bước đường phát triển trước mắt của NXB Văn học vẫn còn nhiều thử thách, đó là sự cạnh tranh khốc liệt của nền kinh tế thị trường, sự lấn át của các loại hình giải trí khác đối với văn hóa đọc... Dẫu vậy bạn đọc cả nước cùng giới văn học nghệ thuật vẫn hy vọng và tin tưởng NXB Văn học sẽ vượt qua để xứng đáng với truyền thống và vị thế mà mình đã có./.
(Theo: Hà Nội Mới)