Nhà khoa học Peter A. Diamond công tác tại Học viện công nghệ Massachusetts (MIT - Mỹ). Ông Dale T. Mortensen đang giảng dạy tại Đại học Northwestern (Mỹ). Christopher A. Pissarides làm việc tại Trường Kinh tế và Chính trị London (Anh).

Học viện Khoa học Hoàng gia Thụy Điển tuyên bố trao giải cho 3 tác giả này lúc 11h GMT (tức 18h Hà Nội) vì những nghiên cứu liên quan đến thuyết tìm kiếm trên thị trường. Ngay trong buổi lễ công bố, Ban tổ chức đã liên lạc được với 2 trong số 3 vị giáo sư được trao giải là ông Dale Mortensen và Christopher Pissarides. Cả 2 đều tỏ ra hết sức bất ngờ và phấn khích với giải thưởng này. Riêng giáo sư Peter Diamond, do đang trên một chuyến bay trở về Mỹ nên Ban tổ chức cho biết sẽ liên lạc lại để thông báo sau.

Khi được hỏi về dự định sử dụng số tiền thưởng (tổng cộng khoảng 1,5 triệu USD), Giáo sư Pissarides cho biết chưa từng nghĩ đến việc nhận giải nên cũng chưa có ý định sử dụng tiền thưởng vào mục đích gì. Ông Pissarides cho biết đang phải điều trị bệnh cảm cúm nên không rõ có thể mở tiệc ăn mừng vào đêm nay hay không.

Giải thưởng dành cho lĩnh vực kinh tế được công bố cuối cùng, sau các giải Nobel y học, vật lý, hóa học, văn chương và hòa bình. Lễ trao giải sẽ được tổ chức vào đầu tháng 12.

Năm ngoái, lần đầu tiên Nobel kinh tế được trao cho một nhà khoa học nữ, bà Elinor Ostrom, người Mỹ, sinh năm 1933. Cùng nhận giải thưởng này năm ngoái là cộng sự đồng hương của bà Ostrom, ông Oliver Williamson, sinh năm 1932.

Ba chủ nhân mới của giải Nobel Kinh tế đã đưa ra công thức mới cho sự tương tác trên thị trường, giữa bên có hàng hóa, dịch vụ, việc làm... với bên đi tìm kiếm. Peter Diamond phân tích nền tảng của thuyết này còn Dale Mortensen và Christopher Pissarides mở rộng lý thuyết để áp dụng được trên thị trường lao động. Nhờ đó, người ta có thể hiểu thêm về việc các quy định, chính sách kinh tế ảnh hưởng như thế nào đến tình trạng thất nghiệp, việc làm còn trống và lương. Các quy định, chính sách kinh tế này có thể bao gồm trợ cấp thất nghiệp, quy định thuê và sa thải người làm. Một kết luận được rút ra là càng nhiều trợ cấp thất nghiệp hấp dẫn được Chính phủ đưa ra thì tỷ lệ thất nghiệp sẽ càng cao và thời gian tìm việc sẽ càng lâu hơn.

Ngoài thị trường lao động, lý thuyết của ba nhà khoa học còn có thể áp dụng cho nhiều lĩnh vực khác, đặc biệt là thị trường nhà đất. Số lượng nhà bán luôn thay đổi theo từng thời kỳ. Thời gian người bán tìm người mua và hai bên thỏa thuận giá cả cũng có thể mất nhiều hay ít. Lý thuyết tìm kiếm được dùng để giải quyết mối quan hệ trên cũng như để trả lời các câu hỏi khác về tiền tệ, kinh tế công, kinh tế tài chính, kinh tế vùng miền và kinh tế gia đình.

Chân dung 3 chủ nhân giải Nobel Kinh tế 2010:

Peter A. Diamond, công dân Mỹ, sinh năm 1940. Năm 1963 ông đã nhận được bằng Tiến sĩ, rồi Giáo sư của Học viện Công nghệ Massachusetts (MIT).

Dale T. Mortensen, công dân Mỹ, sinh năm 1939. Ông lấy bằng Tiến sĩ năm 1967 tại Đại học Carnegie Mellon và lấy bằng Giáo sư tại Đại học Northwestern.

Christopher A. Pissarides, sinh năm 1948, mang hai quốc tịch Anh và đảo Síp. Ông lấy bằng Tiến sĩ năm 1973 và sau đó được phong Giáo sư tại Trường Kinh tế và Chính trị London.

(Theo VnExpress)