Mạng tin Sankei (Nhật Bản) ngày 9/5 có viết về vụ Trung Quốc hạ đặt giàn
khoan dầu tại vùng biển gần quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam.
Vietnam+ xin đăng tải nội dung chính của bài viết (Quan điểm trong bài viết là của tác giả):
Theo mạng tin Sankei (Nhật Bản) ngày 9/5, Trung Quốc đặt giàn khoan dầu
tại vùng biển gần quần đảo Hoàng Sa dẫn đến việc xảy ra va chạm giữa các
tàu của hai nước.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ đã chỉ trích Trung Quốc rằng “việc đặt
giàn khoan ở khu vực tranh chấp là hành động khiêu khích” trong khi
Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshihide Suga bày tỏ quan ngại sâu sắc
bởi hành động đơn phương của Trung Quốc đang làm gia tăng căng thẳng
trong khu vực. Ông Suga cũng yêu cầu các bên kiềm chế. Phản ứng của Mỹ
và Nhật Bản là đương nhiên.
Tương tự với việc tiến ra biển Hoa Đông bất chấp luật pháp, hành động
của Trung Quốc là nhằm mục đích thử nghiệm ý đồ thay đổi hiện trạng bằng
vũ lực và làm bất ổn tình hình. Không thể tha thứ cho những toan tính
này.
Theo nguồn tin của Việt Nam, Trung Quốc hồi đầu tháng này bắt đầu đặt
giàn khoan dầu tại vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của nước này. Sau khi
lên tiếng phản đối hành động của Trung Quốc, phía Việt Nam đã phái 30
tàu tới vùng biển trên trong khi phía Trung Quốc triển khai 80 tàu, phun
vòi rồng và cho tàu đâm húc vào tàu Việt Nam.
Lợi dụng cơ hội Mỹ rút quân khỏi Việt Nam, Trung Quốc đã chiếm đóng thực
tế đối với quần đảo Hoàng Sa. Bộ Ngoại giao Trung Quốc coi quần đảo này
là “lãnh thổ cố hữu của Trung Quốc” và việc đặt giàn khoan dầu là “hành
động chính đáng căn cứ vào chủ quyền của nước này”.
Căn cứ mà Trung Quốc dựa vào là “đường chín đoạn” do Bắc Kinh tự đặt ra,
khoanh vùng gần như toàn bộ biển Đông, mặc nhiên coi đây là vùng lãnh
hải của nước này. Cách lập luận này hoàn toàn trái ngược với khái niệm
lãnh hải bắt nguồn từ lục địa và không được công nhận trên bình diện
quốc tế.
Ở vùng biển gần quần đảo Trường Sa, tàu tuần tra của Philippines đã bắt
giữ tàu cá Trung Quốc do nghi ngờ đánh bắt trái phép, khiến căng thẳng
giữa Manila và Bắc Kinh gia tăng. Vùng biển này trở thành khu vực nảy
sinh tranh chấp giữa các bên sau khi Mỹ rút quân khỏi Philippines.
Vấn đề chính ở đây là Bộ Quy tắc ứng xử trên biển Đông (COC) mà Hiệp hội
các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), trong đó có Việt Nam, đề xuất và bàn
thảo với Trung Quốc nhằm xoa dịu căng thẳng và tránh nguy cơ xảy ra xung
đột dường như không thể đạt kết quả cụ thể do quan điểm tiêu cực từ
phía Trung Quốc.
Để ngăn chặn thái độ và hành vi nêu trên của Trung Quốc, quan trọng hơn
cả là các nước liên quan cần đi đến thống nhất trong đó Mỹ là chủ thể
chính đảm nhiệm vai trò duy trì ổn định tình hình khu vực.
Trong chuyến công du châu Á vừa qua, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã cam
kết sẽ bảo vệ quần đảo Senkaku và quay trở lại Philippines. Đây là một
bước tiến lớn nhằm tăng cường khả năng răn đe và kiềm chế Trung Quốc.
Trong chuyến thăm của Chủ tịch nước Việt Nam Trương tấn Sang, Nhật Bản
và Việt Nam đã nhất trí tăng cường hợp tác trong lĩnh vực chính trị và
an ninh, bao gồm cả an ninh biển. Nhật Bản đang xúc tiến hỗ trợ tàu tuần
tra và hợp tác đào tạo cảnh sát biển cho Việt Nam.
Nhật Bản cũng cung cấp cho Philippines 10 tàu tuần tra. Theo Sankei,
trong tương lai, Nhật Bản cần tiếp tục tăng cường các hoạt động hỗ trợ
như trên./.
Hữu Thắng/Tokyo (Vietnam+)