Việc nước Anh rời khỏi Liên minh châu Âu (Brexit) là nguyên nhân khiến
Ủy ban châu Âu phải đẩy lùi kế hoạch đầu tư cho dự án vũ trụ của mình
đến sau năm 2020, dù đây là một chương trình rất quan trọng đối với
chính sách không gian châu Âu mà EU đang có dấu hiệu bị bỏ lại sau.
Thế giới đã bùng nổ một cuộc chạy đua mới trong công cuộc chiếm lĩnh
không gian vũ trụ. Tuy nhiên, lần này không phải là cuộc đua giữa hai
siêu cường thế giới như cuối thế kỷ trước mà thực ra là cuộc đua giữa
các chủ tập đoàn lớn mang tính toàn cầu.
Elon Musk, sáng lập viên của tập đoàn Tesla và Space X cùng Jeff Bezos,
ông chủ của Amazon và Blue Origin đang tranh đua để đoạt được "chén
thánh" của không gian vũ trụ: đó là các tên lửa có thể tái sử dụng.
Lo sợ bị đẩy lại sau, Liên minh châu Âu cuối cùng cũng đã quyết định gia
nhập cuộc đua. Ông Philippe Brunet, Giám đốc DG Growth, phụ trách thị
trường nội khối, công nghiệp và doanh nghiệp đã thông báo ngày 25/1 rằng
Ủy ban châu Âu đang tìm kiếm vốn để tài trợ chương trình nghiên cứu
phát triển tên lửa tái sử dụng, một công nghệ đang được xem là mang tính
cách mạng trong cuộc đua vào không gian hiện nay.
Tuy nhiên nguồn tài chính cho chương trình không nằm trong dự trù kế
hoạch ngân sách hiện nay mà phải đợi tới ngân sách giai đoạn 2021-2027.
Ông Philippe Brunet chỉ ra rằng các đàm phán về Brexit làm cho liên minh
này khó định hình được số vốn hiện có dành cho các dự án vũ trụ trong
khi đang xem xét ngân sách từ nay đến năm 2020. Ủy ban cũng tính đến
việc đề xuất vấn đề này trong lần xem xét ngân sách tiếp theo, dự kiến
diễn ra từ nay đến cuối năm. Việc giải ngân khoản vốn cho chương trình
không gian châu Âu cùng lúc được coi là quá ít và quá chậm.
Sau hàng thập kỷ thử nghiệm với việc đổ hàng nghìn tỷ USD cho việc khám
phá vũ trụ và triển khai các chương trình phóng vệ tinh, Elon Musk và
Jeff Bezos thực sự đã thành công trong việc chế tạo ra một loại tên lửa
có khả năng quay trở lại trái đất trong tình trạng có thể sử dụng lại
được.
Tên lửa đẩy luôn là thành phần đắt nhất của các chương trình không gian
vũ trụ. Việc tái sử dụng tên lửa đẩy sẽ cho phép giảm rõ rệt giá thành
các chương trình không gian, mở ra một kỷ nguyên mới trong thám hiểm
không gian và khả năng du lịch giữa các hành tinh.
Space X đã triển khai phóng các vệ tinh nhờ vào công nghệ này. Về phần
mình, Blue Origin đã vén màn bí mật khi tiết lộ với công chúng một thế
hệ tên lửa đẩy tái sử dụng mới có khả năng thực hiện những chuyến bay ra
ngoài quỹ đạo tầm thấp của Trái Đất. Còn Trung Quốc cũng thực hiện các
thử nghiệm tương tự vào mùa Xuân vừa qua.
Vào thời điểm này, các tập đoàn châu Âu còn lâu mới có thể theo kịp được
các đồng nghiệp Mỹ, vốn rất năng động trong lĩnh vực này. Hiện có quá
ít những tập đoàn châu Âu đi vào nghiên cứu phát triển tên lửa tái sử
dụng, và ngân sách dành cho công việc này của họ quá eo hẹp khi so với
các công ty của Mỹ.
Công ty Tây Ban Nha PLD là công ty đầu tiên đã phát triển thế hệ tên lửa
đẩy có thể tái sử dụng tại châu Âu. Việc sở hữu công nghệ này cho phép
họ triển khai các vệ tinh thương mại nhỏ và các sản phẩm đầu tiên sẽ
được đưa ra thị trường vào năm 2018. Khoản đầu tư đầu tiên thực hiện vào
năm 2013 đã giúp công ty thu được 1,2 triệu euro và tới đầu năm nay
doanh nghiệp này thu thêm được 6,7 triệu để tái đầu tư.
Hiện nay, các sáng kiến vũ trụ của các doanh nghiệp châu Âu chủ yếu
trông chờ vào các nguồn tài chính công. Và nguồn vốn giành cho lĩnh vực
đầu tư rủi ro tại châu Âu eo hẹp hơn rất nhiều so với ở Mỹ./.
(TTXVN)