Nhìn lại, sản xuất công nghiệp chưa có gì sáng. Lĩnh vực này cũng đang bày ra đủ khó khăn thách thức, các bộ, ngành và Chính phủ tháo gỡ ra sao? Tăng trưởng kinh tế sẽ “nhấn” vào đâu? Trông vào đầu tư từ các doanh nghiệp FDI, hay nhìn vào việc khai thác thêm 1 triệu tấn dầu?

Rõ ràng, kinh tế quốc gia chưa bền vững; phải quyết liệt hơn trong chỉ đạo, điều hành để sản xuất công nghiệp vượt lên, để nông nghiệp thoát nhanh khỏi những vướng mắc hiện nay. Rõ ràng quản lý, điều hành các tập đoàn kinh tế, các doanh nghiệp nhà nước không thể cứ ì ạch mãi trong cổ phần hóa và loay hoay khi thoái vốn nhà nước về; hệ thống ngân hàng phải đổi mới hoạt động mạnh mẽ hơn, vốn tín dụng phải hướng thẳng vào phục vụ các mũi nhọn kinh tế. “Núi nợ xấu” vài trăm nghìn tỷ còn “nhốt”, còn “gửi” ở Công ty Quản lý tài sản (VAMC) chưa hóa giải được thì nỗi khó của dòng chảy tín dụng còn cản bước các ngân hàng.

QH giám sát kinh tế, mới thấy điều hành lĩnh vực này còn lỏng tay. Chỉ nhìn vào 12 dự án, nhà máy nằm “đắp chiếu” với tổng tài sản lên tới gần 58 nghìn tỷ,  tổng nợ vay 55 nghìn tỷ đã thấy lỗ hổng lớn chừng nào. Dù Chính phủ kiên quyết không dùng ngân sách để giải cứu, nhưng những dự án thua lỗ vẫn đang đè nặng lên nền kinh tế đất nước. Hãy nhìn xem, mở nhà máy làm phân bón, sản xuất sắt thép mà sản phẩm xuất xưởng đắt hơn cả nhập từ Trung Quốc thì mở làm gì? Còn nói sẽ kêu gọi đối tác để bán lại nhà máy, hoặc mời gọi liên doanh, liên kết, hỏi ai dám ném bạc tiền vào những dự án thua lỗ ấy? Phải chỉ thẳng thắn ra như thế để nhìn rõ hơn cái giá đắng chát phải trả do đầu tư vội vàng, “ngẫu hứng”.

Kinh tế là mặt trận rát bỏng, quyết  liệt. Thiếu tầm nhìn, “ký tá” vội vàng, ngẫu hứng là cả “núi tiền” lập tức đổ sông, đổ bể. Nhưng có thật là do thiếu tầm hay biết tỏ tường cả, nhưng vì lợi ích riêng vẫn cứ lăn vào làm? Các cơ quan chức năng, thanh tra, kiểm toán cần vào cuộc một cách công tâm, khách quan xem các dự án làm “khổ nước, buồn lòng dân” này thao túng kiểu gì?

Quốc gia đang hướng đến công nghiệp hiện đại mà các tập đoàn kinh tế lớn, các tổng công ty nhà nước vẫn như chưa thấy được tư duy tự chủ. Không ít doanh nghiệp bấu mãi vào “bầu sữa” ngân sách, “ăn vào” lợi thế đất đai, tài nguyên khoáng sản… rồi liên tục kêu khó, nại vướng mắc. Cổ phần hóa, thoái vốn chậm cần được Chính phủ chỉ thẳng là từ chính người đứng đầu các tập đoàn, doanh nghiệp lớn. Sợ mất uy quyền, sợ phơi ra những “sân sau”, những doanh nghiệp thân hữu, người nhà mà tìm cách níu kéo?

Trước ngày QH khai mạc đã lại nghe Bộ Công thương thừa nhận chiến lược công nghiệp ô tô thất bại! Rõ ràng không phải cái gì thế giới làm chúng ta cũng lăn xả vào làm để rồi mơ được vị thế như họ. Không phải thế giới có gì, chúng ta cũng phải có ấy! Phải chọn lọc, phải nhìn xa, ngó gần. Có hay tên tuổi các hãng ô tô nổi danh, nức tiếng đã hàng mấy trăm năm chúng ta theo sao kịp?

Biết người để hiểu mình! Hãy làm những gì chúng ta có thế mạnh. Mở lối đi thế nào để cô bác nông dân thoát cảnh “tự bơi”, xây dựng nền nông nghiệp mạnh? Tích tụ ruộng đất, mở rộng hạn điền ra sao? Chuỗi sản phẩm tổ chức như thế nào để không còn cảnh nay “giải cứu” này, mai “chữa cháy” kia, để 70% người Việt sống được, làm giàu được trên chính mảnh đất của cha ông mình.

Để du lịch trở thành mũi nhọn kinh tế, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước hãy cùng ngồi với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch hoạch định quy hoạch, đầu tư cho du lịch cho bài bản, ra tấm ra món từ chuyện xây dựng khách sạn, nhà nghỉ, đào tạo nhân lực đến liên kết vùng, khu vực...

Các tập đoàn kinh tế, doanh nghiệp nhà nước phải quyết liệt cơ cấu lại, không chần chừ được nữa. Những gì Nhà nước không cần nắm giữ hãy trả về cho doanh nghiệp tư nhân làm. Ngân hàng Nhà nước cũng cần dẹp bớt những ngân hàng yếu kém, kinh doanh kiểu sở hữu chéo ngang. Hãy tập trung mở rộng các ngân hàng lớn, chỉ đạo đi đúng “đường ray, quỹ đạo” mới kỳ vọng bớt đi nợ xấu, mới hy vọng vốn chảy đúng dòng!

Kinh tế  phía trước dẫu còn khó khăn, thách thức nhưng Nghị quyết Trung ương 5 đã sáng rõ đường đi. QH giám sát chặt chẽ các lĩnh vực từ đời sống, kinh tế - xã hội đến công tác ban hành, soạn thảo và xây dựng luật. Chính phủ kiến tạo, hành động. Người dân đồng tâm, dốc sức làm ăn, kinh doanh, cùng một niềm tin về tương lai tươi sáng, dứt khoát đất nước sẽ phát triển!

Đăng Quang (Báo ĐBND)