Y tế cơ sở là tuyến y tế gần dân nhất, đầu tư cho y tế cơ sở chính là đầu tư chăm sóc sức khoẻ ban đầu, tạo điều kiện thuận lợi nhất để mọi đối tượng trong xã hội có thể tiếp cận được với các dịch vụ y tế kịp thời, chi phí tiết kiệm và đạt hiệu quả cao. Do đó, để triển khai thực hiện có hiệu quả Chỉ thị 06-CT/TW của Ban Bí thư; thời gian qua, tỉnh Lào Cai đã xây dựng và tổ chức thực hiện Đề án “Củng cố và phát triển sự nghiệp y tế tỉnh Lào Cai giai đoạn 2006-2010”. Đề án đã mang lại hiệu quả rõ nét, tạo chuyển biến tích cực trong nhiệm vụ bảo vệ và chăm sóc sức khỏe nhân dân, góp phần hoàn thành nhiệm vụ chính trị trên địa bàn tỉnh.

Là một trong những vùng kinh tế trọng điểm của các tỉnh miền núi phía Bắc, lượng người nhập cư đến khá cao, tỉnh Lào Cai đã ưu tiên dành nguồn ngân sách địa phương và tranh thủsựhỗ trợ của Trung ương để xây mới bệnh viện đa khoa, nâng cấp bệnh viện huyện, phòng khám đa khoa khu vựcvà cáctrạm y tế. Đến nay, trên địa bàn toàn tỉnh có 36 phòng khám đa khoa khu vực tại các trung tâm cụm xã; 100% xã, phường, thị trấn có trạm y tế; 2.185 thôn, bản, tổ dân phố có nhân viên y tế hoạt động. Các bệnh viện đều được nâng cấp, và xây mới phù hợp với quy mô và phân tuyến kỹ thuật như: nâng cấp bệnh viện huyện Bảo Thắng thành bệnh viện khu vực của tỉnh với quy mô 150 giường bệnh; hoàn thành xây dựng bệnh viện các huyện Mường Khương, Bát Xát, Văn Bàn… Bên cạnh đó các trạm y tế xã cơ bản được đầu tư xây dựng mới, nhằm đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh của người dân ở tuyến cơ sở.

Song hành cùng với việc đầu tư cơ sở vật chất y tế ở cơ sở, đội ngũ cán bộ công chức, viên chức ngành Y tế ngày càng tăng về số lượng, trình độ chuyên môn từng bước được nâng lên. Năm 2002, Lào Cai có 1.957 cán bộ y tế, trong đó có 270 bác sĩ. Đến nay, toàn tỉnh có gần 3.700 cán bộ y tế, trong đó có 487 bác sĩ ( có 172 cán bộ y tế có trình độ sau đại học ). Đặc biệt, hiện nay 100% trạm y tế có nữ hộ sinh trung học, cộng tác viên dân số hoạt động lồng ghép phối hợp thực hiện chức năng, nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu tại cộng đồng.

Đặc biệt, thực hiện Đề án 1816 của Bộ Y tế, để hỗ trợ cho cho tuyến y tế cơ sở, từ tháng 9/2008 đến nay đã có 4 đơn vị tuyến Trung ương, gồm 21 cán bộ y tế có trình độ sau đại học luân phiên về công tác tỉnh Lào Cai. Riêng tỉnh Lào Cai, giai đoạn 2008-2011, ngành y tế địa phương đã tăng cường luân phiên 69 lượt cán bộ tuyến tỉnh hỗ trợ tuyến huyện; hàng trăm lượt cán bộ đã được chuyển giao kỹ thuật, tăng cường bác sĩ công tác bệnh viện, trung tâm y tế huyện, trạm y tế xã… đảm bảo có bác sĩ khám định kỳ 1-2 ngày/tuần tại trạm y tế xã.

Chất lượng khám, chữa bệnh tại các tuyến y tế đã có nhiều chuyển biến rõ nét; dịch vụ y tế ngày càng gần dân hơn; người nghèo, trẻ em dưới 6 tuổi và các đối tượng chính sách được quan tâm; số lần khám chữa bệnh bình quân đạt cao (trên 2,6 lần/người/năm). Công suất sử dụng giường bệnh tuyến huyện năm 2011 đạt 124%, phòng khám đa khoa khu vực đạt 84%; bảo đảm thực hiện tốt các kỹ thuật theo phân tuyến, giảm bớt khó khăn cho bệnh nhân không phải chuyển tuyến, tinh thần phục vụ nhân dân chuyển biến tốt. Điển hình là Bệnh viện Đa khoa huyện Bảo Thắng duy trì việc nêu gương thường xuyên những việc làm tốt của nhân viên, thầy thuốc và người nhà bệnh nhân thực hiện trong ngày qua hệ thống phát thanh nội bộ bệnh viện. Các cán bộ, thầy thuốc của bệnh viện đều là tình nguyện viên hiến máu nhân đạo, sẵn sàng nhường giường trực của bác sĩ cho bệnh nhân khi bệnh viện quá tải.

Công tác xã hội hóa về y tế, huy động sự tham gia của các cấp, ngành, đoàn thể nâng cao trách nhiệm củng cố và hoàn thiện mạng lưới y tế cơ sở đã được đẩy mạnh. Ngành Y tế chủ động phối hợp với ngành giáo dục, Hội Phụ nữ, Hội Nông dân, Đoàn thanh niên, … đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân phòng, chống dịch bệnh, thực hiện an toàn vệ sinh thực phẩm, bảo vệ môi trường. Tỷ lệ hộ dân có nhà tiêu hợp vệ sinh, dùng nước sạch tăng mỗi năm; đồng thời, thường xuyên kiểm tra vệ sinh an toàn thực phẩm, thanh tra thẩm định các cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm ăn uống, hạn chế số vụ và số người bị ngộ độc thực phẩm; hàng năm có trên 72% số cơ sở đạt tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm. Đẩy mạnh kết hợp quân dân y, ngành Y tế đã tham mưu cho UBND tỉnh thành lập 11 phòng khám quân dân y kết hợp, góp phần hỗ trợ trong phòng, chống thiên tai và chăm sóc sức khoẻ nhân dân, nhất là khu vực biên giới, vùng cao.

Tuy nhiên, sau 10 năm triển khai thực hiện Chỉ thị 06-CT/TW, bên cạnh những thành tựu to lớn đã đạt được, việc củng cố và hoàn thiện mạng lưới y tế cơ sở ở Lào Cai vẫn còn không ít khó khăn, vướng mắc. Tổ chức bộ máy và nguồn nhân lực còn hạn chế, việc thay đổi mô hình quản lý nhiều lần gây xáo trộn, phân tán lực lượng cán bộ nhất là tuyến huyện, gây khó khăn cho cơ sở. Xã hội hóa y tế chưa đáp ứng được nhu cầu bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân. Công tác thông tin, giáo dục, truyền thông thay đổi hành vi sức khỏe có đổi mới song chưa đáp ứng được yêu cầu, đặc biệt trong lĩnh vực y tế dự phòng, an toàn vệ sinh thực phẩm. Nguồn nhân lực y tế ở tuyến cơ sở vừa hạn chế về chất lượngvừathiếu về số lượng; mạng lưới y tế cơ sở được mở rộng nhưng trang thiết bị vẫn còn lạc hậuso với yêu cầu, ảnh hưởng đến khả năng chuyên môn của tuyến cơ sở.

Để tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả công tác củng cố và hoàn thiện mạng lưới y tế cơ sở; Lào Cai xác định thời gian tới các cấp uỷ đảng, chính quyền, các ban, ngành tiếp tục tổ chức thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ và giải pháp mà các chỉ thị của Trung ương và Tỉnh uỷ đã đề ra. Tăng cường, lãnh đạo chỉ đạo việc tham gia và phối hợp liên ngành để nâng cao năng lực hoạt động, đẩy mạnh công tác xã hội hoá để huy động nguồn lực cho đầu tư mạng lưới y tế cơ sở; qua đó, góp phần thực hiện có hiệu quả các chương trình mục tiêu y tế Quốc gia, phục vụ tốt cho công tác bảo vệ chăm sóc sức khoẻ nhân dân, tích cực nâng cao chất lượng cuộc sống, chất lượng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu của thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước./.