Nghị quyết số 21-NQ/TW về công tác dân số trong tình hình mới nhấn mạnh
việc chuyển trọng tâm từ kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển
nên một trong những biện pháp quan trọng cần triển khai hiệu quả chính
là đổi mới nội dung tuyên truyền, vận động về công tác dân số.
Đa dạng các hình thức tuyên truyền về dân số
Theo đánh giá của Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình, công tác
tuyên truyền có vai trò quan trọng trong công tác dân số như góp phần
nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi của người dân và cải thiện chất
lượng dân số. Với nhiều hình thức tuyên truyền phong phú, dễ hiểu, phù
hợp với nhiều nhóm đối tượng như truyền thông lưu động, xây dựng pano,
khẩu hiệu, băng video, câu lạc bộ (như câu lạc bộ tiền hôn nhân hay
không sinh con thứ ba...), lồng ghép đưa dịch vụ kế hoạch hóa gia đình
về cơ sở... nên những chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước cũng
như những khẩu hiệu, pháp lệnh dân số được người dân biết đến và hưởng
ứng nhiệt tình. Đặc biệt, hình thức tuyên truyền tư vấn đối thoại trực
tiếp với các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ, vị thành niên, các gia
đình sinh con một bề... rất được chú trọng vì người dân có thể hỏi và
được giải đáp trực tiếp những thắc mắc của mình, từ đó dần thay đổi suy
nghĩ và hành vi.
Truyền thông dân số chuyển mạnh sang nội dung dân số và phát triển.
Nội dung tuyên truyền được thay đổi thế nào trong Nghị quyết 21-NQ/TW
Tại Nghị quyết số 04-NQ/HNTW
năm 1993 về chính sách dân số và kế hoạch hóa gia đình nêu rõ, cần tăng
cường công tác thông tin về dân số, tuyên truyền rộng rãi các chủ trương
và biện pháp kế hoạch hóa gia đình, nhằm làm cho mọi người, trước hết
là lớp trẻ, chuyển biến sâu sắc, hiểu rõ sự cần thiết và lợi ích của kế
hoạch hóa gia đình, chấp nhận gia đình ít con. Cung cấp đầy đủ, kịp thời
dụng cụ, phương tiện theo yêu cầu của người sử dụng. Từng bước đa dạng
hóa các biện pháp tránh thai, bảo đảm chất lượng hiệu quả, an toàn và
thuận tiện. Đặc biệt tăng tỷ lệ nam giới chấp nhận và sử dụng các biện
pháp kế hoạch hóa gia đình. Củng cố và phát triển mạng lưới dịch vụ kế
hoạch hóa gia đình thông qua hệ thống y tế của Nhà nước, song song với
việc tăng cường vai trò của cộng đồng để đưa dịch vụ đến từng gia đình
và người sử dụng, bán rộng rãi các phương tiện, dụng cụ kế hoạch hóa gia
đình. Khuyến khích các tổ chức, tập thể và tư nhân làm dịch vụ kế hoạch
hóa gia đình dưới sự quản lý nhà nước của Bộ Y tế.
Nâng cao nhận thức, thực hành về bình đẳng giới; đẩy mạnh truyền
thông giáo dục chuyển đổi hành vi nhằm giảm thiểu mất cân bằng giới tính
khi sinh. Tạo chuyển biến rõ nét ở những vùng có tỷ số giới tính khi
sinh cao.
Bên cạnh đó, nhằm đạt mục tiêu chiều cao người Việt Nam 18 tuổi đối
với nam đạt 168,5cm, nữ đạt 157,5cm, chỉ số Phát triển con người (HDI)
nằm trong nhóm 4 nước hàng đầu khu vực Đông Nam Á thì công tác tuyên
truyền cần đẩy mạnh, tập trung vận động, khơi dậy phong trào mọi người
dân thường xuyên luyện tập thể dục, thể thao, có lối sống lành mạnh, chế
độ dinh dưỡng hợp lý để nâng cao sức khỏe, tầm vóc, thể lực người Việt
Nam. Nâng cao nhận thức, thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về
cư trú, về cấm tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Ngoài ra, cần đổi
mới toàn diện nội dung, chương trình, phương pháp giáo dục dân số, sức
khỏe sinh sản trong và ngoài nhà trường. Hình thành kiến thức và kỹ năng
về dân số, sức khỏe sinh sản đúng đắn, có hệ thống ở thế hệ trẻ./.
Thu Lương - Suckhoedoisong.vn