Cùng với thành tựu nổi bật
trong công tác xây dựng đảng, thực tế đang đặt ra yêu cầu cao, mang tính
cấp thiết trong củng cố TCCSÐ và phát triển đảng viên tại các địa bàn
này...
LƯỢNG VÀ CHẤT
Từ nhiều diễn đàn của Trung ương và các tỉnh Tây Bắc, khẳng định
TCCSÐ cùng đội ngũ đảng viên các đảng bộ vùng Tây Bắc về cơ bản hoàn
thành vai trò lãnh đạo, chỉ đạo triển khai, thực hiện chủ trương, chính
sách của Ðảng và Nhà nước góp phần phát triển kinh tế, xã hội, quốc
phòng, an ninh. Tuy nhiên, xét về thực tế và yêu cầu lâu dài, quá trình
xây dựng TCCSÐ tại nhiều địa bàn vẫn còn hạn chế, bất cập.
Trước thực tế đó, nhiều tỉnh trong vùng như Lào Cai, Ðiện Biên, Hòa
Bình, các huyện phía tây của hai tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An... đã nỗ lực
tập trung tạo nguồn và kết nạp đảng viên mới, nhất là tại các thôn, bản
vùng sâu, vùng đồng bào dân tộc thiều số, đồng bào có đạo. Các cấp ủy
vào cuộc với nhiều giải pháp nhằm sớm khắc phục tình trạng thôn, bản
"trắng đảng viên", chi bộ dân cư sinh hoạt ghép.
Tỉnh ủy Nghệ An đã ban hành Ðề án số 01-ÐA/TU (ngày 10/8/2016) về
"Xây dựng chi bộ, phát triển đảng viên ở các khối, xóm, bản có nguy cơ
không còn chi bộ đến năm 2020" và triển khai đồng bộ, sâu rộng trong
toàn Ðảng bộ. Theo đó, các cấp ủy đảng thuộc đối tượng Ðề án có chương
trình lãnh đạo phát triển đảng viên mới. Các giải pháp của tỉnh bảo đảm
mục tiêu đến năm 2020: Có hơn 50% xóm chưa có đảng viên, chưa có chi bộ
kết nạp được đảng viên mới; giảm 50% số xóm chưa có chi bộ và 50% số xóm
có nguy cơ không còn chi bộ.
Thực hiện Ðề án, mỗi năm tỉnh Nghệ An kết
nạp đảng viên bình quân tăng so trước đây từ 350 đến 500 đồng chí/năm.
Huyện Quỳnh Lưu là một trong ba đơn vị được Tỉnh ủy chọn làm điểm để
triển khai Ðề án 01 (cùng với các huyện Nghi Lộc, Hưng Nguyên). Phó Bí
thư Thường trực Huyện ủy Quỳnh Lưu, Lê Xuân Kiên chia sẻ: Hiện nay, điều
quan trọng nhất trong xây dựng, củng cố hệ thống chính trị cơ sở là
việc phát triển đảng viên tại chỗ để các xóm đều có đảng viên và thành
lập chi bộ độc lập, bảo đảm vai trò hạt nhân lãnh đạo ở cấp này. Trước
nguy cơ tại ba bản trắng đảng viên, hai năm qua, các TCCSÐ huyện Quỳnh
Lưu đã phát hiện, bồi dưỡng nhận thức về Ðảng được 16 đoàn viên, quần
chúng ưu tú, đã kết nạp được 10 đồng chí. Hiện nay, các cấp ủy tiếp tục
bồi dưỡng, rèn luyện bốn quần chúng ưu tú đưa vào danh sách cảm tình
Ðảng, nhằm tạo nguồn kết nạp đảng viên trong thời gian tới. Tình trạng
các thôn, bản của huyện có nguy cơ không còn chi bộ đã được khắc phục.
Nhiệm kỳ trước, tỉnh Hòa Bình còn 82 chi bộ sinh hoạt ghép. Sau nhiều
năm cố gắng, hiện nay chỉ còn 23 chi bộ khu dân cư sinh hoạt ghép.
Những năm gần đây, Thanh Hóa cơ bản "phủ kín" chi bộ ở các thôn, bản
thuộc 11 huyện miền núi của tỉnh. Phó Bí thư Ðảng ủy xã Hoằng Lưu, huyện
Hoằng Hóa Nguyễn Văn Bốn, cho biết: Qua hàng chục năm từ khi thành lập,
thôn Ðồng Ðiều vẫn chưa có đảng viên, chi bộ.
Trước thực trạng trên,
ngày 26/3/2017, Ðảng bộ huyện Hoằng Hóa chỉ đạo Ðảng ủy xã tăng cường ba
đảng viên là cán bộ xã để thành lập chi bộ thôn Ðồng Ðiều. Trao đổi về
nhiệm vụ này, Phó trưởng Ban Tổ chức Tỉnh ủy Thanh Hóa, Trần Quốc Huy
chia sẻ: Các cấp ủy trong tỉnh đã tập trung chỉ đạo việc phát triển đảng
viên mới tại vùng miền núi, dân tộc, miền biển. Quá trình sáp nhập hàng
nghìn thôn, bản trong toàn tỉnh hai năm qua đã góp phần nâng cao đồng
đều số lượng, chất lượng đảng viên và TCCSÐ địa bàn khó khăn, đặc thù.
Tuy nhiên, việc xóa "trắng đảng viên" và xóa "ghép chi bộ" ở thôn, bản ở
tỉnh chưa thật sự bền vững.
Ðầu nhiệm kỳ 2010-2015, Ðảng bộ tỉnh Lào Cai còn 523 thôn, bản sinh
hoạt chi bộ ghép, 12 thôn, bản chưa có đảng viên. Vai trò của tổ chức
đảng ở nhiều nơi mờ nhạt... Trước tình hình đó, Tỉnh ủy Lào Cai ban hành
Nghị quyết 05-NQ/TU lãnh đạo công tác phát triển đảng viên, xây dựng
chi bộ độc lập ở thôn, bản. Qua bốn năm thực hiện Nghị quyết, đảng bộ
tỉnh kết nạp được 3.426 đảng viên ở thôn, bản nâng tổng số đảng viên khu
vực này đạt 13.714 đồng chí, chiếm gần 34% số đảng viên toàn tỉnh:
Trong đó, tỷ lệ phụ nữ đạt xấp xỉ 40%; dân tộc thiểu số chiếm gần 36%;
có gần 58% đảng viên mới kết nạp từ 18 đến 30 tuổi... Ðảng bộ tỉnh đã
thành lập mới 751 chi bộ ở thôn, bản. Một số đảng bộ có số lượng chi bộ
độc lập ở thôn tăng cao như các huyện Bảo Yên tăng tới 140 chi bộ, Văn
Bàn tăng 124 chi bộ, Bắc Hà tăng 116 chi bộ. Hai năm trước, tỉnh Lào Cai
đã đạt mục tiêu toàn bộ 1.700 thôn, bản có chi bộ độc lập.
Bên cạnh kết quả đáng khích lệ, công tác phát triển TCCSÐ và kết nạp
đảng viên mới địa bàn khó khăn, đặc thù vùng Tây Bắc vẫn còn những hạn
chế. Cơ cấu và chất lượng đảng viên mới ở một số nơi chưa đáp ứng yêu
cầu.
Trao đổi về vấn đề này, các đồng chí lãnh đạo nhiều tỉnh có chung
nhận xét: Tính bền vững của một số chi bộ thôn, bản, đặc biệt là ở vùng
sâu, vùng xa chưa cao, số lượng đảng viên ít biến động. Tại Nghệ An, các
huyện có thôn, bản nguy cơ tái "trắng" chi bộ cao như Anh Sơn 20 chi
bộ, Nghĩa Ðàn 9 chi bộ... Tại một số huyện miền núi khác, chất lượng
sinh hoạt, năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các TCCSÐ vẫn còn hạn
chế, bất cập.
Quá trình dịch chuyển nhanh nguồn lao động giữa các vùng, thành phần
kinh tế khiến việc tạo nguồn phát triển đảng ở khu dân cư, thôn, bản
ngày càng khó khăn. Một số đảng viên ở vùng sâu, vùng đồng bào dân tộc
thiểu số tôn giáo rời quê hương đi làm ăn xa, xin thôi hoặc bỏ sinh hoạt
Ðảng nên nguy cơ tái "trắng" đảng viên, chi bộ còn cao. Tại nhiều đảng
bộ, tỷ lệ đảng viên từ 51 tuổi trở lên đang chiếm trên dưới 30%. Hiện,
Lào Cai có 11.311 đảng viên từ 51 đến hơn 60 tuổi, chiếm 25,5% số đảng
viên toàn Ðảng bộ. Số đảng viên hơn 61 tuổi, xin miễn sinh hoạt Ðảng vì
lý do tuổi cao, sức yếu tăng. Theo Phó Bí thư Ðảng ủy thị trấn Sa Pa Hồ
Sĩ Hải, Ðảng bộ thị trấn hiện có hơn 50% số đảng viên là cán bộ hưu trí
xin miễn sinh hoạt. Ðây là một nguyên nhân khiến năng lực lãnh đạo của
nhiều TCCSÐ khu dân cư suy giảm.
Trước tình hình trên, cấp ủy các cấp cần tạo được sự thống nhất về ý
nghĩa, tầm quan trọng của công tác phát triển đảng viên, coi đây là một
trong những nhiệm vụ chính trị quan trọng. Các cấp ủy cần coi trọng nâng
cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, gắn với thực hiện tốt công tác bồi
dưỡng, phát triển đảng viên mới. Xây dựng đội ngũ cấp ủy viên, đảng viên
có đủ phẩm chất, năng lực ngang tầm nhiệm vụ.
VAI TRÒ "ĐẦU KÉO" TỪ CẤP ỦY
Thời gian qua, các tỉnh vùng Tây Bắc đã tập trung, dồn sức quán
triệt, triển khai thực hiện chủ trương, nghị quyết của Trung ương về xây
dựng Ðảng, kiện toàn tổ chức, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động
của hệ thống chính trị. Sự phát triển kinh tế - xã hội, củng cố hệ thống
chính trị các tỉnh Tây Bắc luôn được gắn liền với quá trình nâng cao
năng lực lãnh đạo của tổ chức Ðảng, hiệu quả hoạt động của chính quyền
cơ sở và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên. Năng lực lãnh đạo, sức
chiến đấu của TCCSÐ toàn vùng nhiều năm qua được nâng lên.
Tuy nhiên, do đặc thù nên vai trò TCCSÐ, cấp ủy, đội ngũ đảng viên
tại một số địa phương chưa ngang tầm yêu cầu, nhiệm vụ. Cùng trong một
huyện, một địa bàn nhưng từ chất lượng TCCSÐ, đội ngũ cán bộ, đảng viên
khác biệt, dẫn đến vai trò lãnh đạo, kết quả công tác phát triển đảng
cũng khác biệt. Thực tế đó khiến việc triển khai, thể chế hóa một số chủ
trương, chính sách của Ðảng và Nhà nước kém hiệu quả.
Trước tình hình đó, tỉnh Nghệ An và Thanh Hóa có chủ trương tăng
cường cán bộ, đảng viên lực lượng vũ trang về tham gia sinh hoạt đảng
tại địa bàn khó khăn. Tại Nghệ An, khi lực lượng này về sinh hoạt, công
tác tại 168 TCCSÐ các xã ven biển, vùng công giáo và 53 bản người Mông
đã mang nguồn sinh lực mới, góp phần nâng cao chất lượng sinh hoạt của
TCCSÐ và phong trào quần chúng.
Những năm gần đây, ban thường vụ các tỉnh ủy đã triển khai chủ trương
phân công cấp ủy viên phụ trách huyện, thành phố, cơ quan, đơn vị địa
bàn khó khăn, đặc thù. Cấp ủy viên tỉnh ủy và huyện ủy phụ trách địa bàn
huyện và xã. Các cấp ủy coi trọng đổi mới phương thức, tác phong lãnh
đạo, hướng mạnh về cơ sở, tăng cường chỉ đạo xây dựng TCCSÐ. Bí thư
Huyện ủy Bát Xát (Lào Cai) Giàng Thị Dung chia sẻ: Cấp ủy tập trung nâng
cao năng lực lãnh đạo TCCSÐ thông qua việc bồi dưỡng, nâng cao trình độ
toàn diện của đội ngũ cấp ủy viên cơ sở...
Tính tích cực của nhiều địa phương, địa bàn Tây Bắc thể hiện rõ trong
phát huy vai trò cấp ủy, chính quyền các cấp, tính gương mẫu của đội
ngũ cán bộ, đảng viên, các già làng, trưởng bản trong phát triển kinh
tế, xã hội. Nhiều địa phương xóa bỏ tư tưởng trông chờ vào sự đầu tư của
cấp trên. Huyện Tương Dương (Nghệ An) gắn liền việc củng cố hệ thống
chính trị cơ sở với quá trình xây dựng, triển khai các đề án phát triển
kinh tế, văn hóa, xã hội, mở ra hướng phát triển mới có hiệu quả trong
sản xuất nông nghiệp ở một số xã, bản vùng cao, biên giới. Nổi bật là
chi bộ các bản Huồi Măn và Thằm Thẩm thuộc xã Nhôn Mai. Trưởng ban Tổ
chức Huyện ủy Tương Dương Lữ Văn May cho rằng, để bảo đảm sự lãnh đạo
toàn diện của Ðảng ở cơ sở, nhất là địa bàn TCCSÐ còn mỏng và yếu, các
cấp ủy cần coi trọng, có giải pháp tốt trong đào tạo, bồi dưỡng và xây
dựng đội ngũ cấp ủy viên, trước hết là bí thư cấp ủy của TCCSÐ là then
chốt.
Ðảng bộ tỉnh Lào Cai, Hòa Bình, Thanh Hóa, Nghệ An đã ban hành, triển
khai mạnh các chương trình, giải pháp nhằm kiện toàn xây dựng bộ máy
trong hệ thống chính trị cho tinh gọn, hoạt động hiệu quả, bảo đảm phát
huy vai trò lãnh đạo của TCCSÐ khu vực nông thôn.
Hai năm qua, tỉnh Thanh Hóa đã sáp nhập 3.100 trong số 5.971 thôn,
bản, tổ dân phố toàn tỉnh, đồng thời nhất thể hóa chức danh bí thư chi
bộ - trưởng thôn tại các huyện, bảo đảm tinh gọn bộ máy, khắc phục tình
trạng đảng viên "mỏng", sinh hoạt chi bộ ghép và nâng cao vai trò, năng
lực lãnh đạo của cấp ủy TCCSÐ.
Các địa phương đầu tư bồi dưỡng cấp ủy viên, đảng viên ở cơ sở. Qua
đó, số cấp ủy viên, cán bộ cấp xã của tỉnh Nghệ An có trình độ chuyên
môn đại học đã tăng hơn 20% so với ba năm trước. Tỉnh Thanh Hóa hằng năm
mở hơn 500 lớp bồi dưỡng chuyên đề, cập nhật kiến thức mới cho hơn 60
nghìn lượt cán bộ, đảng viên cơ sở...
Tuy nhiên, lãnh đạo nhiều địa phương cũng thẳng thắn chỉ rõ thực
trạng: Năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của một số TCCSÐ chậm được cải
thiện. Chất lượng và tính bền vững của chi bộ độc lập ở thôn bản chưa
cao, chế độ sinh hoạt Ðảng bị buông lỏng.
Từ đặc điểm tình hình, nhiệm vụ chính trị tại các địa phương, địa bàn
vùng Tây Bắc đặt ra yêu cầu các cấp ủy, tổ chức Ðảng cần tiếp tục tự
đổi mới, tự chỉnh đốn sớm nâng cao vai trò, hiệu quả lãnh đạo của TCCSÐ
nhất là ở vùng khó khăn, đặc thù. Xây dựng đội ngũ đảng viên đủ về số
lượng, đạt về chất lượng và cơ cấu. Xây dựng đội ngũ cấp ủy viên, cán bộ
lãnh đạo, quản lý thật sự tiên phong, gương mẫu, tiêu biểu, nhất là
người đứng đầu, bảo đảm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện có hiệu quả các
nhiệm vụ chính trị đề ra./.