Theo quy trình, đến nay, các hồ sơ, danh sách người có đủ điều kiện được đặc xá cũng như người không đủ điều kiện đã được tổng hợp gửi các thành viên Hội đồng tư vấn đặc xá (HĐTVĐX) xem xét và chuyển về HĐTVĐX xét duyệt, trình Chủ tịch nước quyết định. Theo dự kiến, từ 27 đến 30/8/2011, các địa phương sẽ công bố Quyết định của Chủ tịch nước và tổ chức đặc xá. Những người được đặc xá sẽ trở về nhà trước đại lễ 2/9.
Đủ điều kiện sẽ được đặc xá
Năm 2010 là năm có chủ trương đặc xá rộng rãi chưa từng thấy. Dù dự kiến số người được đặc xá có thể từ 25-30 ngàn người, thế nhưng qua quá trình xét duyệt, cuối cùng, HĐTVĐX cũng xét được 17.210 người được đặc xá, tha tù trước thời hạn. Năm nay, dù không mở rộng như năm trước nhưng chủ trương vẫn đặc xá toàn diện, để đảm bảo tính khoan hồng của Nhà nước ta.
Về điều kiện để được đặc xá, như đã đưa tin, nhìn chung cơ bản vẫn giữ các quy định như những năm trước. Xin nêu rõ thêm về các điều kiện này: Người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn đang chấp hành án phạt tù, có các điều kiện: a- Chấp hành tốt Nội quy của trại giam, trại tạm giam; tích cực học tập, lao động; trong quá trình chấp hành án phạt tù được xếp loại cải tạo từ loại khá trở lên; khi được đặc xá không làm ảnh hưởng đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội; b- Đã chấp hành án phạt tù ít nhất là 1/3 thời gian đối với hình phạt tù có thời hạn (nếu trước đó đã được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì thời hạn được giảm không tính vào thời gian đã chấp hành án phạt tù); đã chấp hành ít nhất là 14 năm đối với hình phạt tù chung thân, nếu sau khi đã được giảm xuống tù có thời hạn mà tiếp tục được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì thời hạn giảm sau đó không được tính vào thời gian đã chấp hành án phạt tù; c- Đã chấp hành xong hình phạt bổ sung là phạt tiền, bồi thường thiệt hại, án phí hoặc nghĩa vụ dân sự khác trừ những phạm nhân không bị kết án phạt tù về các tội phạm tham nhũng đã 70 tuổi trở lên hoặc trên 60 tuổi nhưng thường xuyên ốm đau hoặc người đang mắc các bệnh hiểm nghèo mà bản thân người đó và gia đình không còn khả năng thực hiện.
Đối với người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân được giảm xuống tù có thời hạn đang chấp hành án phạt tù có đủ điều kiện quy định tại điểm a, c trên đây đã chấp hành ít nhất ¼ thời gian đối với tù có thời hạn; ít nhất 12 năm đối với hình phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn, thuộc các trường hợp: a- Đã lập công lớn trong thời gian chấp hành án phạt tù, có xác nhận của trại giam, trại tạm giam; b- Là thương binh, bệnh binh, người có thành tích trong chiến đấu bảo vệ Tổ quốc, xây dựng xã hội được tặng thưởng một trong các danh hiệu AHLLVTND, Anh hùng lao động, Nhà giáo nhân dân, Thầy thuốc nhân dân, Nghệ sỹ nhân dân; được tặng thưởng Huân chương, Huy chương kháng chiến, các danh hiệu Dũng sĩ trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước; người có thân nhân là liệt sĩ, con của bà mẹ VNAH, con của gia đình có công với nước; c- Khi phạm tội là người chưa thành niên; d- Là người từ 70 tuổi trở lên; đ- Là người đang mắc bệnh hiểm nghèo hoặc từ 60 tuổi trở lên mà thường xuyên ốm đau, có kết luận giám định y khoa hoặc xác nhận bằng văn bản của cơ quan y tế thẩm quyền; e- Có hoàn cảnh gia đình đặc biệt khó khăn, bản thân là lao động duy nhất trong gia đình, có xác nhận của UBND cấp xã nơi gia đình người đó cư trú; f- Nữ phạm nhân đang có thai hoặc có con nhỏ dưới 36 tháng tuổi đang ở với mẹ trong trại giam, trại tạm giam.
Những điểm mới so với năm 2010
Theo Bộ Công an, năm 2011 quy định những phạm nhân bị phạt tù về "Các tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế” hoặc "Các tội phạm về chức vụ " đã chấp hành xong hình phạt tù bổ sung là phạt tiền, bồi thường thiệt hại, án phí và các nghĩa vụ dân sự khác hoặc không bị áp dụng hình phạt bổ sung là phạt tiền, bồi thường thiệt hại, án phí và các nghĩa vụ dân sự khác chỉ được đề nghị đặc xá khi "đã chấp hành hình phạt tù được một phần ba thời gian đối với hình phạt tù có thời hạn”, như những phạm nhân có các tội khác. Trong khi đó, với năm 2010, các phạm nhân trường hợp này "chấp hành hình phạt tù được một phần tư thời gian”.
Đối với các phạm nhân do qúa trình điều tra, truy tố, xét xử kéo dài mà thiếu kỳ xếp loại cải tạo sẽ không được xem xét, đề nghị đặc xá như những phạm nhân có tình tiết ưu tiên mà chỉ xem xét, đề nghị khi có đủ điều kiện về xếp loại như những phạm nhân khác.
Đặc xá năm 2011 quy định tất cả các phạm nhân ngoài việc phải thực hiện xong bồi thường thiệt hại và nghĩa vụ dân sự khác (nếu có) còn phải chấp hành xong hình phạt bổ sung là phạt tiền, án phí thì mới được xem xét, đề nghị đặc xá, trừ những phạm nhân không bị kết án phạt tù về các tội phạm về tham nhũng đã 70 tuổi trở lên, hoặc trên 60 tuổi nhưng thường xuyên ốm đau hoặc người đang mắc bệnh hiểm nghèo mà bản thân người đó và gia đình không còn khả năng thực hiện./.
(Theo: ĐĐK)