Cuộc khảo sát này được tiến hành với 56.000 công dân ASEAN trong độ tuổi từ 15 đến 35. Nghiên cứu này góp phần phản ánh nhận thức và sự chuẩn bị của thế hệ trẻ  trong khu vực đối với những thách thức mà cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 mang lại cho thị trường lao động.

Trong số những công dân trẻ được khảo sát, có 33% giới trẻ Đông Nam Á muốn làm việc trong lĩnh vực kinh tế, 19% mong muốn được làm việc tại các công ty đa quốc gia nước ngoài.

Cũng theo khảo sát này, có khoảng 18% số người đang làm việc trong các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Tuy vậy, chỉ có 8% số người được hỏi muốn tiếp tục làm việc trong các doanh nghiệp này. Lý do là khi làm việc tại các doanh nghiệp này, họ ít có cơ hội được đào tạo so với các doanh nghiệp lớn.

Đặc biệt, kết quả của khảo sát này cũng cho thấy, 5,7% số người được hỏi đã mất việc do kỹ năng không còn phù hợp hoặc bị thay thế bởi công nghệ, 9% cho rằng các kỹ năng của họ đã lỗi thời trên thị trường lao động. Trong khi đó, 52% người được hỏi nhận thức rằng, họ sẽ phải cập nhật liên tục các kỹ năng trong suốt cuộc đời.

Có một điều đáng chú ý theo khảo sát này là giới trẻ khu vực ASEAN dường như chú trọng đến các kỹ năng mềm nhiều hơn các kỹ năng về khoa học, kỹ thuật, toán học và công nghệ (nhóm STEM).

Theo đó, người trẻ Đông Nam Á coi sự sáng tạo là quan trọng nhất, sau đó là khả năng nói được nhiều ngôn ngữ. Ở chiều ngược lại, toán học và phân tích dữ liệu là những kỹ năng ít được chú ý nhất.

Theo các chuyên gia tại diễn đàn, rất khó để có thể dự đoán cách mà công nghệ thay đổi tương lai của các ngành nghề lao động. Tuy nhiên, có một điều chắc chắn rằng, người lao động sẽ phải đối mặt với nguy cơ mất việc gia tăng, “vòng đời” của các kỹ sư cũng sẽ bị rút ngắn và rất may là giới trẻ Đông Nam Á thực sự nhận thức được điều này.

Tại diễn đàn, ông Lê Hồng Minh, Tổng Giám đốc VNG chia sẻ, hiện nay, công ty này đang tập trung vào việc đào tạo các kỹ năng cho đội ngũ thực tập sinh. Tuy vậy, rào cản lớn nhất mà doanh nghiệp này gặp phải chính là đội ngũ các chuyên gia đào tạo (trainers) đủ tốt và chuyên tâm với nghề.

“Chúng tôi rất cần những người thật sự quan tâm đến thực tập sinh vì họ sẽ là người xây dựng nội dung đào tạo cho các ứng viên. Tôi kì vọng, đến năm 2020, VNG sẽ có khoảng 300 trainers có khả năng đào tạo thật sự tốt”, ông Lê Hồng Minh chia sẻ.

Ông Trương Gia Bình, Tổng Giám đốc Tập đoàn FPT cũng chia sẻ, Tập đoàn này đang hướng tới việc đào tạo kỹ năng số cho khoảng 50.000 người. Điều này sẽ được thực hiện thông qua việc xây dựng và phát triển một trường đại học chuyên đào tạo các ngành công nghệ mới cho hàng ngàn sinh viên với chất lượng quốc tế, chú trọng đào tạo công nghệ mới như AI, Blockchain,... 

Ông Nguyễn Thành Phúc, Cục trưởng Cục Tin học hóa, Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết, chúng ta cần phải cung cấp thêm nhiều chương trình đào tạo thực tập sinh hơn vì học tập phải gắn liền với thực tiễn. “Chúng tôi khuyến khích tất cả khối tư nhân và các tổ chức khác tham gia vào các chương trình của Chính phủ nhằm xây dựng nguồn nhân lực cho tương lai Đông Nam Á”.

Theo Bộ trưởng Bộ Thông tin Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng, công nghệ sẽ thay đổi rất nhanh, nhưng người dân và Chính phủ thì lại không thể thay đổi nhanh như vậy. Đây chính là thách thức lớn nhất của Việt Nam.

Do đó, một trong những việc mà Việt Nam đã thực hiện chính là thay đổi con người, để họ có thể thích nghi tốt hơn với sự thay đổi này. “Và muốn làm được điều đó, chúng ta không chỉ đào tạo về công nghệ mà còn phải đào tạo cả về kỹ năng mềm. Cách mạng công nghiệp 4.0 chính là cuộc cách mạng về tư duy”, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh./.

H. Minh