Ngày 22/11, tại Hà Nội, Bộ Nông nghiệp và Phát triển
nông thôn đã có cuộc họp Ban Chỉ đạo Thị trường nông nghiệp và các hiệp
hội ngành hàng để đánh giá tình hình xuất khẩu nông lâm thủy sản cũng
như tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc và giải pháp đẩy mạnh xuất khẩu.
Ông Nguyễn Hoài Nam, Phó Tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy
sản Việt Nam cho biết, trong các mặt hàng thủy sản xuất khẩu sang Trung
Quốc tăng mạnh nhất là tôm, đặc biệt là tôm sú. Trung Quốc đã vượt cả
Hàn Quốc (thị trường thường đứng thứ 4 trong các thị trường nhập khẩu
thủy sản Việt Nam). Xuất khẩu nông lâm thủy sản sang Trung Quốc chiếm
khoảng 20% giá trị xuất khẩu toàn ngành.
Tuy nhiên ông Nam cũng
lưu ý, khi thị trường Trung Quốc gia tăng nhập khẩu, các doanh nghiệp
Việt Nam cần quan tâm đến cách mua hàng của doanh nghiệp Trung Quốc để
tránh tác động về sau. Bên cạnh đó, ông Nam cũng đề xuất, hiện nay Việt
Nam chưa đánh thuế với doanh nghiệp nước ngoài mua bán nông lâm thuỷ sản
tại Việt Nam nên các bộ, ngành cần nghiên cứu trường hợp này. Cùng với
đó, cần đưa ra yêu cầu kiểm soát hàng xuất khẩu sang Trung Quốc như phải
có giấy chứng nhận để tránh tình trạng lợi dụng sự giao thương này buôn
bán hàng không đạt chất lượng, tạo sự cạnh tranh không lành mạnh với
các doanh nghiệp kinh doanh chân chính cũng như tránh những tác động
tiêu cực trở lại.
Theo ông Nguyễn Viết Mạnh, Hội Nghề cá Việt Nam, Trung Quốc là thị
trường gần và nhập khẩu rất nhiều mặt hàng nông, thủy sản của Việt Nam,
do đó cần ưu tiên, tập trung số một vào thị trường này, thứ hai là thị
trường Mỹ và Nhật Bản bởi đây là 2 thị trường tiêu thụ tốt. Thứ 3 là các
nước thuộc Liên minh kinh tế Á – Âu; trong đó Nga đang có nhu cầu hàng
thủy sản cao, cùng với đó là tập trung vào Trung Đông và Bắc Phi; cá tra
có thể đẩy mạnh sang châu Phi và châu Mỹ La Tinh; tăng đàm phán để đẩy
nhanh xuất khẩu tôm vào Australia.
Đối với các mặt hàng trái cây,
ông Hoàng Trung, Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật cho biết, Cục đã làm hồ
sơ thêm các loại quả khác để thúc đẩy mở cửa sang Trung Quốc. Cục sẽ
phối hợp với Trung Quốc hoàn tất các thủ tục liên quan nhằm đưa các mặt
hàng này xuất khẩu chính thức vào Trung Quốc.
Đối với thị trường
Hoa Kỳ, đây là thị trường nhập khẩu lớn thứ hai các mặt hàng nông sản
Việt Nam. Mặc dù là thị trường lớn, hấp dẫn nhưng đây cũng là thị trường
có hệ thống luật pháp phức tạp với nhiều rào cản kỹ thuật và thương
mại. Các vấn đề liên quan đến Luật Nông trại mới của Hoa Kỳ đối với xuất
khẩu cá da trơn của Việt Nam, ông Nguyễn Như Tiệp, Cục trưởng Quản lý
Chất lượng Nông lâm sản và Thủy sản cho biết, đơn vị này đang tích cực
hợp tác và hoàn thiện các thủ tục đăng ký để tránh không bị gián đoạn
xuất khẩu cá tra sang Hoa Kỳ.
Đối với rau quả sang Hoa Kỳ, thời
gian tới sẽ đẩy nhanh tiến độ xem xét cho phép xoài và vú sữa Việt Nam
nhập khẩu vào thị trường này.
Về thị trường Nhật Bản, thị trường
này đang áp dụng kiểm tra 100% lô hàng thủy sản nhập khẩu từ Việt Nam về
chỉ tiêu kháng sinh, gây tăng chi phí lưu kho, lưu bãi do chờ kết quả
kiểm tra mà còn ảnh hưởng tới sức cạnh tranh của hàng Việt tại thị
trường này. Bên cạnh đó, hàng nông sản Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản
bị kiểm tra 2 lần do chưa có cơ chế thừa nhận lẫn nhau về chất lượng
nông lâm thủy sản và hàng hóa giữa hai nước. Điều này ảnh hưởng không
nhỏ đến thời gian và làm tăng chi phí, giá cả hàng hóa xuất khẩu.
Theo
ông Lê Văn Bảnh, Cục trưởng Cục Chế biến nông lâm thủy sản và nghề
muối, đối với thị trường Nhật Bản, thời gian tới cần tháo gỡ rào cản về
mức giới hạn cho phép đối với kháng sinh Enrofloxacin áp dụng với tôm
của Việt Nam, đảm bảo phù hợp với quy định như của các nước phát triển
khác. Thúc đẩy ký kết thỏa thuận hợp tác và cơ chế công nhận lẫn nhau
giữa Việt Nam và Nhật Bản về chất lượng nông lâm thủy sản và hàng hóa
nhằm tháo gỡ nút thắt cho xuất khẩu nông sản Việt Nam sang thị trường
này. Đồng thời hoàn thiện hồ sơ đăng ký để Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi
Nhật Bản sớm công nhận năng lực và thừa nhận kết quả kiểm nghiệm nông
sản thủy sản của các phòng kiểm nghiệm Việt Nam, tránh kiểm tra hai lần,
tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp trong xuất khẩu. Đối với rau
quả, đẩy nhanh tiến độ cho phép nhập khẩu thanh long ruột đỏ và vải
thiều của Việt Nam vào Nhật Bản.
Riêng đối với mặt hàng gạo,
trong 10 tháng xuất khẩu được 4,2 triệu tấn, đạt giá trị 1,9 tỷ USD,
giảm 21,2% về sản lượng và 16,9% về giá trị so với cùng kỳ năm 2015. Thứ
trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Trần Thanh Nam đánh giá,
xuất khẩu gạo vẫn tiếp tục gặp nhiều khó khăn, có khi kéo dài sang năm
2017. Vụ Đông Xuân đã bắt đầu được gieo sạ và đến tháng 1, tháng 2/2017
là có lúa. Do vậy phải tìm biện pháp giải quyết khó khăn, tăng cường các
giải pháp xúc tiến thương mại nếu không việc tiêu thụ gạo sẽ rất khó.
Thứ
trưởng Trần Thanh Nam cũng yêu cầu, Cục Chế biến nông lâm thủy sản và
nghề muối cần nhanh chóng tổ chức đoàn sang tìm hiểu khó khăn cũng như
xúc tiến thương mại tại thị trường Philippines để đẩy nhanh xuất khẩu
gạo sang thị trường này.
Không chỉ đối với mặt hàng gạo, mà ngay
cả các mặt hàng khác như thủy sản, tiêu, sắn…. Thứ trưởng Trần Thanh Nam
còn yêu cầu các đơn vị của Bộ cần tổ chức các buổi hội thảo với doanh
nghiệp để tháo gỡ khó khăn, phổ biến những quy định, quy tắc của từng
thị trường nhập khẩu đối với cụ thể từng mặt hàng./.
(TTXVN)