1. Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng ta luôn coi trọng công tác giáo dục lý luận chính trị và xác định đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Đảng. Trong giai đoạn hiện nay, trước những thay đổi của tình hình chính trị thế giới, trước những tác động tiêu cực của kinh tế thị trường thì công tác giáo dục lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên càng có ý nghĩa quan trọng. Trong văn kiện Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương khóa X đã chỉ rõ: Công tác lý luận còn lạc hậu trên một số mặt, chưa đáp ứng được đòi hỏi của thực tiễn đang vận động nhanh chóng, phong phú, phức tạp, chưa giải đáp được nhiều vấn đề do thực tiễn đất nước đặt ra…Công tác lãnh đạo, quản lý các hoạt động lý luận, chương trình, nội dung, phương pháp giáo dục lý luận chính trị trong nhà trường còn chậm đổi mới, chưa theo kịp trình độ phát triển và yêu cầu xã hội (1)

Trong hệ thống giáo dục lý luận chính trị của Đảng ta hiện nay, Trung tâm bồi dưỡng chính trị (BDCT) quận, huyện được xác định là đơn vị có chức năng tổ chức đào tạo, bồi dưỡng về lý luận chính trị - hành chính; các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước… cho cán bộ, đảng viên trong hệ thống chính trị ở cơ sở trên địa bàn quận, huyện.

Nhìn chung, hoạt động giáo dục lý luận chính trị của các Trung tâm BDCT  quận, huyện trong những năm qua ở thành phố Hồ Chí Minh đã đạt được những thành tựu nhất định. Công tác giáo dục lý luận chính trị đã góp phần quan trọng trong phát triển nguồn nhân lực; nâng cao năng lực lãnh đạo của tổ chức cơ sở đảng, năng lực điều hành, quản lý của chính quyền và đổi mới phương thức hoạt động của các đoàn thể trong hệ thống chính trị ở cơ sở. Qua đó giúp cán bộ, đảng viên và nhân dân nâng cao trình độ lý luận chính trị, đạo đức lối sống và năng lực công tác, tích cực tham gia sâu rộng các phong trào thi đua do thành phố và đơn vị, địa phương phát động, tạo sự chuyển biến tích cực trong phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của địa phương, góp phần giữ vững ổn định chính trị, tạo sự thống nhất trong Đảng và sự đồng thuận trong xã hội.

Những kết quả đạt được ở các trung tâm BDCT mới chỉ phản ánh về số lượng, còn chất lượng công tác giáo dục lý luận chính trị ở các Trung tâm bồi dưỡng chính trị ở thành phố Hồ Chí Minh nhìn chung chưa cao; còn nhiều hạn chế, bất cập, nhất là về phương pháp giáo dục…

Đặt vấn đề như vậy để thấy rằng, có nhiều mặt, lĩnh vực tác động đến công tác này, nhưng phương pháp giáo dục lý luận chính trị có vai trò rất quan trọng, nếu như không muốn nói là quyết định.

Có thể tiếp cận phương pháp giáo dục lý luận chính trị ở một số khía cạnh sau:

Thứ nhất, giáo dục lý luận chính trị là một bộ phận của hoạt động giáo dục nói chung nên phương pháp giáo dục lý luận chính trị cũng mang đầy đủ các đặc điểm  của giáo dục, đó là: Một là, phương pháp được tiến hành trên cơ sở hoạt động phối hợp giữa nhà giáo dục và người được giáo dục, trong đó những tác động của nhà giáo dục giữ vai trò chủ đạo, người được giáo dục hoạt động tích cực, tự giác, tự giáo dục, tự vận động và phát triển nhằm hướng tới mục tiêu phát triển nhân cách đã định. Hai là, phương pháp giáo dục có mối quan hệ mật thiết với các biện pháp giáo dục, cả biện pháp và phương pháp đều được quy định bởi các hành động của nhà giáo dục và người được giáo dục. Ba là, phương pháp giáo dục có quan hệ mật thiết với các phương tiện giáo dục. Phương tiện giáo dục bao gồm các sản phẩm văn hóa được sử dụng trong quá trình giáo dục và trong các loại hình văn hóa - xã hội.

Thứ hai, công tác giáo dục lý luận chính trị ở Trung tâm bồi dưỡng chính trị thường tập trung chủ yếu  các phương pháp:

Phương pháp dạy học truyền thống 

- Phương pháp giảng giải: Đây là phương pháp diễn dịch đi từ cái chung đến cái riêng cụ thể. Thực hiện phương pháp này giảng viên cần nêu các định đề đã được kết luận, giải thích từng luận đề, sau đó dùng các luận cứ, luận chứng để minh họa chứng minh và giảng giải nội dung.

- Phương pháp quy nạp: Đây là phương pháp đi từ những điểm cụ thể, cung cấp các tài liệu, tư liệu, số liệu với vai trò là các luận cứ, luận chứng để dần dần chứng minh từng luận đề. Tiếp theo, các luận đề đã được chứng minh lại trở thành luận cứ để chứng minh một vấn đề chung.

- Phương pháp phát vấn: Phương pháp này yêu cầu giảng viên đặt các câu hỏi để học viên trả lời theo sự hiểu biết của mình, sau đó giảng viên đưa ra câu trả lời chính xác. Qua mỗi câu hỏi, giảng viên dẫn dắt người học nhận thức rõ từng nội dung nhỏ của một luận đề, cuối cùng đi tới nhận thức đầy đủ, hoàn chỉnh luận đề đó.

- Phương pháp trực quan: Phương pháp này trình bày nội dung bài giảng bằng lời nói kết hợp với sử dụng các hình ảnh, các tác phẩm nghệ thuật, các giáo cụ trực quan, phim ảnh, biểu đồ…

- Phương pháp lôgic: Tất cả các phương pháp truyền thống nêu trên đều phải tuân thủ các quy luật của logic sau: quy luật đồng nhất; quy luật mâu thuẫn; quy luật bài trừ cái thứ ba; quy luật có lý do đầy đủ. Nếu vi phạm một trong các quy luật này, bài giảng sẽ giảm hiệu quả.

Phương pháp dạy học nêu vấn đề

Phương pháp dạy học nêu vấn đề là phương pháp giảng viên đưa người học vào tình huống có vấn đề đồng thời tạo ra những điều kiện cần thiết để người học giải quyết vấn đề, nhằm phát triển tư duy sáng tạo của người học.

Giảng viên tạo tình huống có vấn đề, khơi sâu tình huống có vấn đề, giải quyết vấn đề; phát hiện mâu thuẫn và giải quyết mâu thuẫn mới. Toàn bộ nội dung  bài học được kết cấu thành hệ thống các câu hỏi và đáp án thống nhất. Trong quá trình đó, học viên không tiếp thu kiến thức một cách thụ động mà cùng với giảng viên tìm tòi phương án giải quyết vấn đề.

Phương pháp dạy học cùng tham gia (còn gọi là dạy học cộng tác)

Phương pháp này lấy người học làm trung tâm, đó là chiến lược tạo cơ hội cho học viên tham gia tích cực vào quá trình dạy và học. Vấn đề cốt lõi của phương pháp này là sự trao đổi, chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm, kỹ năng giữa giảng viên và học viên thông qua học và hành, qua đó giúp người học tiếp thu nhanh, hiểu sâu, nhớ kỹ những kiến thức đã học và rèn luyện kỹ năng vận dụng vào thực tiễn.  Thực hiện phương pháp này, học viên sẽ được học những gì họ cần. Học viên chủ động tham gia vào toàn bộ tiến trình học tập. Trong định hướng và trao đổi thông tin đa chiều, mọi người học đều phải cùng suy nghĩ và có thể giúp đỡ, chia sẻ và học hỏi lẫn nhau. Học viên cảm thấy kiến thức và kỹ năng của họ được tôn trọng nên họ tự tin và sẵn sàng giúp đỡ nhau.

Phương pháp này tuy mới nhưng những năm gần đây, các Trung tâm bồi dưỡng chính trị đang tích cực thực hiện, nhằm chủ động đổi mới phương pháp giảng dạy theo tinh thần của Nghị quyết Trung ương 5 khóa X. Một số Trung tâm bồi dưỡng chính trị đã tiến hành nghiên cứu giáo trình, tổ chức, điều tra, tập trung nghiên cứu để áp dụng các phương pháp giáo dục lý luận chính trị theo hướng dẫn của Ban Tuyên giáo Trung ương. Theo đánh giá chung, bước đầu cũng đã đạt được những kết quả nhất định.

Thứ ba, đổi mới phương pháp giáo dục lý luận chính trị ở các Trung tâm bồi dưỡng chính trị hiện nay thực chất là thay đổi hoạt động của người dạy (hoạt động giảng dạy, hoạt động kiểm tra, đánh giá) và thay đổi hoạt động của người học (hoạt động tiếp nhận kiến thức và hoạt động tự học). Đổi mới phương pháp giáo dục lý luận chính trị ở các Trung tâm bồi dưỡng chính trị có thể thực hiện theo các hướng sau:

- Đổi mới phương pháp giảng dạy nhằm khắc phục hạn chế của phương pháp dạy truyền thống là truyền thụ một chiều mà cần kích thích, rèn luyện tư duy sáng tạo cho người học. Áp dụng các phương pháp giảng dạy hiện đại cho người lớn như: phương pháp làm việc theo nhóm; phương pháp đóng vai, phương pháp bể cá, phương pháp nghiên cứu tình huống, phương pháp mô phỏng… Kết hợp ưu thế của phương pháp giảng dạy truyền thống với việc sử dụng tối đa tiềm năng của các phương tiện kỹ thuật hiện đại vào quá trình giảng dạy. Theo các nhà tâm lý học, khả năng tiếp thu thông tin của con người qua đọc là 10%, qua nghe là 20%, qua nghe nhìn là 50%, qua tự làm là 90%. Vì vậy, kết hợp ưu thế của phương pháp thuyết trình với việc sử dụng các phương tiện kỹ thuật vào giáo dục lý luận chính trị sẽ giúp chúng ta phát huy cao nhất khả nhận thức của người học.

Giảm thiểu phương pháp truyền thụ một chiều, tăng cường các bài tập tình huống cho học viên trên cơ sở có sự hướng dẫn của giáo viên. Việc tự đọc, tự học, tự làm của học viên sẽ giúp cho học viên có được  kiến thức và kỹ năng một cách vững chắc. Để thực hiện đổi mới theo hướng này đòi hỏi người dạy phải có quá trình chuẩn bị công phu, người học phải tự giác thực hiện.

- Đổi mới phương pháp tự học. Nội dung của tự học rất phong phú, bao gồm toàn bộ những công việc học tập do cá nhân và có khi do tập thể học viên tiến hành ngoài giờ học chính khoá. Học viên có thể dùng những vấn đề lý luận đã tiếp thu để thảo luận, tập phân tích, đánh giá những sự kiện, hiện tượng của đời sống chính trị, xã hội hay vận dụng vào công việc hàng ngày của chính mình. Hoặc bản thân học viên độc lập tiến hành ngay trong giờ chính khoá như: đọc sách ghi chép theo cách riêng, làm bài tập, tham gia các hoạt động thực tế.

- Đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập theo  nguyên tắc: Kiểm tra đánh giá của giáo viên phải kích thích được sự tự kiểm tra đánh giá của người học và kiểm định được chính xác, khách quan thành quả học tập và mức độ đạt được mục tiêu giảng dạy. Sự thay đổi phải tiến hành từ khâu ra đề thi đến việc cho điểm đánh giá. Đề thi không chỉ là những câu hỏi kiểm tra lý thuyết mà cần có câu hỏi vận dụng lý thuyết, phân tích xử lý tình huống cụ thể. Việc cho điểm đánh giá cũng cần có hai phần: điểm lý thuyết và điểm vận dụng theo tỷ lệ 50%/50%. Cách cho điểm như trên sẽ giúp học viên biết được những thiếu sót để tiếp tục hoàn thiện.

Thứ tư, trong đổi mới phương pháp giáo dục lý luận chính trị ở các Trung tâm bồi dưỡng chính trị của TP Hồ Chí Minh đang đặt ra 4 vấn đề cơ bản sau:

Một là, sự quan tâm, chỉ đạo của các cấp lãnh đạo còn hạn chế trong khi yêu cầu phải đổi mới phương pháp giáo dục lý luận chính trị ở các Trung tâm bồi dưỡng chính trị ngày càng bức thiết.

Việc đổi mới phương pháp giáo dục lý luận chính trị của các Trung tâm bồi dưỡng chính trị quận, huyện là một yêu cầu khách quan nhằm nâng cao trình độ nhận thức về lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên, nhân dân, bồi dưỡng lý tưởng, niềm tin và thôi thúc hành động cách mạng góp phần vào sự nghiệp chung của đất nước. Vì thế với yêu cầu và nhiệm vụ đặt ra ngày càng cao thì việc nâng cao nhận thức của các cấp ủy quận, huyện đối với công tác này là điều hết sức cần thiết. Tuy nhiên trong thực tế, có lúc có nơi cấp ủy quận, huyện chưa thể hiện sự quan tâm chú trọng và nhận thức đúng vị trí, vai trò của công tác này. Một số cấp ủy đảng và chính quyền quận, huyện chưa thật sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và quản lý đối với đổi mới phương pháp giáo dục lý luận chính trị của các Trung tâm. Sự phối hợp giữa các cơ quan trung ương, thành phố với cấp ủy, chính quyền địa phương trong chỉ đạo, hướng dẫn hoạt động của các Trung tâm bồi dưỡng chính trị quận, huyện ở thành phố Hồ Chí Minh chưa chặt chẽ. Có nơi còn bố trí cán bộ về công tác tại trung tâm chưa đúng chuyên môn đào tạo, chỉ điều động cán bộ theo nhu cầu của tổ chức và tình hình thực tế tại địa phương. Điều này làm xuất hiện mâu thuẫn giữa yêu cầu ngày càng cao của việc đổi mới phương pháp giáo dục lý luận chính trị với việc xem nhẹ các phương pháp trong giáo dục lý luận chính trị của các cấp ủy quận, huyện.

Hai là, sự bất cập về trình độ, năng lực của đội ngũ cán bộ giảng dạy tại các Trung tâm bồi dưỡng chính trị với đòi hỏi ngày càng cao phải đổi mới phương pháp giáo dục lý luận chính trị

Số lượng đội ngũ cán bộ, giảng viên của Trung tâm bồi dưỡng chính trị quận, huyện có khả năng giảng dạy còn hạn chế. Phần lớn đội ngũ cán bộ của các Trung tâm làm công tác quản lý lớp, hành chính văn phòng. Số cán bộ này không được đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm.

Số lượng giảng viên kiêm chức của các quận, huyện tuy nhiều nhưng thực tế tham gia giảng dạy tại các Trung tâm bồi dưỡng chính trị quận, huyện còn hạn chế do nhiệm vụ chuyên môn chiếm nhiều thời gian.

Năng lực giảng dạy của đội ngũ giảng viên kiêm chức còn nhiều bất cập, chưa thật sự đáp ứng được yêu cầu. Một số đồng chí ít quan tâm đến cập nhật bổ sung những vấn đề lý luận, kiến thức mới vào giảng dạy; chuẩn bị giáo án lên lớp còn sơ sài, ngại tiếp cận công nghệ thông tin để đổi mới phương pháp giảng dạy nên chất lượng bài giảng không cao; một bộ phận giảng viên chưa thực sự dành nhiều thời gian cho công tác giảng dạy, chưa quan tâm nhiều đến việc dự các lớp tập huấn nghiệp vụ, các hoạt động nâng cao chất lượng giảng dạy.

Một bộ phận giảng viên mặc dù có thâm niên công tác, bề dày kinh nghiệm nhưng có tư tưởng tự bằng lòng với những kiến thức đã có, không phấn đấu học tập để nâng cao trình độ. Một số giảng viên chưa được chuẩn hóa về trình độ lý luận chính trị.

Ba là, mâu thuẫn giữa sự cần thiết phải đổi mới phương pháp giáo dục lý luận chính trị với thói quen nhận thức của đối tượng ở các Trung tâm bồi dưỡng chính trị.

Mặc dù đa số nội dung chương trình bồi dưỡng tại Trung tâm hiện nay đều được đổi mới cho phù hợp với yêu cầu của thực tiễn nhưng trong thực tế học viên vẫn còn ngại chấp nhận vì đã quen với phương pháp thuyết trình “nghe, chép” thụ động, ngại phát biểu vẫn còn trong đại đa số học viên . Mặc khác, do đối tượng của trung tâm đa dạng nên có một số học viên vì trình độ học vấn hạn chế, nhất là các lớp bồi dưỡng chuyên đề nên việc học với phương pháp học tập mới là một vấn đề nan giải khó có thể theo kịp.

Chương trình đào tạo, bồi dưỡng thiên về lý luận, nhẹ về những vấn đề thực tiễn học viên cần như chương trình sơ cấp lý luận chính trị, chương trình bồi dưỡng lý luận chính trị cho đảng viên mới nên học viên ít có cơ hội tham gia tranh luận và thảo luận nhóm khi giảng viên có yêu cầu.

Vì vậy, việc đổi mới phương pháp giáo dục vẫn còn mới và khó thay đổi tư duy của một số học viên tại Trung tâm bồi dưỡng chính trị của thành phố Hồ Chí Minh

Bốn là, mâu thuẫn giữa sự cần thiết phải đổi mới phương pháp giáo dục lý luận chính trị với điều kiện, phương tiện giảng dạy ở các Trung tâm BDCT còn thiếu và lạc hậu

Kinh phí hoạt động hiện nay của các Trung tâm bồi dưỡng chính trị ở thành phố Hồ Chí Minh vẫn còn một số khó khăn nhất định. Kinh phí hoạt động của các Trung tâm chủ yếu để đảm bảo cho việc chi trả lương cho cán bộ, công nhân viên và chi hoạt động thường xuyên như điện, nước, điện thoại, văn phòng phẩm, sửa chữa nhỏ… Kinh phí được phân bổ cho hoạt động chuyên môn mở các lớp học rất ít, không đủ để tổ chức đầy đủ các lớp học theo chỉ tiêu do cấp ủy các quận, huyện giao cho.

Chế độ, chính sách đối với cán bộ, giảng viên của các Trung tâm bồi dưỡng chính trị quận, huyện hiện nay chưa được áp dụng một cách thống nhất. Một số Trung tâm vận dụng thực hiện chế độ phụ cấp 30% cho cán bộ cơ quan Đảng, đoàn thể và chế độ phụ cấp công vụ 25%. Tuy nhiên, vẫn còn một số Trung tâm bồi dưỡng chính trị chưa áp dụng thực hiện được chế độ, chính sách này.

Chế độ đối với học viên còn bất cập, theo quy định học viên không được hưởng lương được bồi dưỡng từ 5.000 - 10.000đ/ngày, học viên đã có lương không được chế độ bồi dưỡng, học viên được cấp phát tài liệu học tập. Tuy nhiên, do tình hình kinh tế của các địa phương hiện nay gặp nhiều khó khăn nên đối tượng được hỗ trợ kinh phí học tập ngày một thu hẹp lại. Một số quận, huyện chỉ hỗ trợ kinh phí học tập cho các đối tượng trong diện quy hoạch, đối tượng không thuộc diện quy hoạch phải tự túc học phí. Học viên nhiều lớp chưa được cấp phát tài liệu học tập, chưa được hưởng chế độ bồi dưỡng theo quy định, do nguồn kinh phí hoạt động của Trung tâm bồi dưỡng chính trị không đảm bảo.

2. Trong thời gian tới, để đổi mới nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục lý luận chính trị, nhằm thực hiện tốt Nghị quyết Trung ương 5 (khoá X) về “công tác tư tưởng, lý luận và báo chí trước yêu cầu mới”, Trung tâm bồi dưỡng chính trị quận, huyện tiếp tục thực hiện tốt các nhiệm vụ, giải pháp trong các nghị quyết của đảng bộ thành phố và đảng bộ các quận, huyện uỷ để ra. Nhằm thực hiện tốt việc đổi mới phương pháp giáo dục lý luận chính trị, theo chúng tôi cần quan tâm triển khai một số giải pháp cơ bản sau:

Một là, cần có sự quan tâm, chỉ đạo hơn nữa của lãnh đạo cấp uỷ, chính quyền cấp thành phố và cấp quận, huyện đối với việc đổi mới phương pháp giáo dục lý luận chính trị tại các Trung tâm BDCT

Cấp ủy cần quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát đối với công tác đào tạo, bồi dưỡng của Trung tâm. Hàng năm chỉ đạo các ngành hữu quan (Ban Tổ chức, Phòng Nội vụ) rà soát quy định, chế độ học tập, tiêu chuẩn văn bằng đối với cán bộ lãnh đạo, quản lý, cán bộ công chức của hệ thống chính trị cơ sở, bảo đảm thống nhất, khắc phục tình trạng học nhiều lần cùng một nội dung.

Kiểm tra việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ theo Quy định 1816-QĐ/TU của Ban Thường vụ Thành ủy: từ việc sử dụng con dấu, thể thức văn bản, là tổ chức sự nghiệp trực thuộc UBND quận, huyện; Giám đốc Trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp quận, huyện ký và cấp các loại văn bằng, chứng chỉ của các chương trình thuộc chức năng, nhiệm vụ được giao; văn bằng có giá trị, đủ điều kiện xếp ngạch, bậc cán bộ, công chức.

Tăng cường đầu tư xây dựng cơ sở vật chất phục vụ nhu cầu đào tạo, bồi dưỡng trước mắt và lâu dài, từng bước hiện đại hóa các trung tâm.

Hai là, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, giảng viên ở các Trung tâm bồi dưỡng chính trị

Người giảng viên lý luận chính trị phải có vốn sống, nghĩa là phải qua thực tiễn lao động, công tác phải có sự hiểu biết sâu sắc về xã hội. Đây cũng là tiêu chuẩn bắt buộc. Không có vốn sống, không có hiểu biết về đời sống xã hội thì người giảng viên không thể truyền bá một cách thuyết phục các nguyên lý, lý luận, các quan điểm, đường lối. Phải có lòng say mê và có nhiều hình thức, phương pháp thích hợp để nghiên cứu nắm vững các vấn đề của đời sống xã hội… Để hiểu thực tiễn xã hội, chúng ta không chỉ trực tiếp đi vào các lĩnh vực của đời sống xã hội, mà còn có thể tìm hiểu qua báo chí, văn học nghệ thuật, đọc tiểu thuyết cũng giúp cho người giảng viên hiểu được nhiều nhân vật của đời sống, nhiều vấn đề của xã hội, mặc dầu sự hiểu biết đó là gián tiếp.

Để nắm vững sâu sắc những vấn đề lý luận chính trị - nghiệp vụ chủ yếu của giảng viên, đòi hỏi phải ra sức học tập để có trình độ văn hóa cao, có kiến thức phong phú về tự nhiên, xã hội và tư duy.

Giảng viên lý luận chính trị phải có phương pháp giảng dạy mới. Hiện nay còn một bộ phận không nhỏ giảng viên lý luận chưa được đào tạo về nghiệp vụ giảng dạy một cách cơ bản và có hệ thống. Để khắc phục nhược điểm này, cần coi trọng việc bồi dưỡng nghiệp vụ giảng dạy cho giáo viên.

Mặt khác, bản thân trung tâm bồi dưỡng chính trị quận, huyện cũng cần chủ động tham mưu cho cấp ủy quận, huyện trong việc lựa chọn giảng viên đủ tiêu chuẩn và năng lực giảng dạy và kinh nghiệm thực tiễn, mạnh dạn thay thế những trường hợp không đủ chuẩn cũng như không đáp ứng được yêu cầu của công tác giảng dạy. Tăng cường các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ, phương pháp sư phạm cho đội ngũ giảng viên giảng dạy tại các Trung tâm bồi dưỡng chính trị quận, huyện. Ngoài ra cần tổ chức hội thi, hội giảng 2 năm/lần đối với giảng viên chuyên trách.

Bản thân đội ngũ giảng viên phải ý thức được vai trò người thầy trong giảng dạy lý luận chính trị để không ngừng phấn đấu, rèn luyện đạo đức, năng lực chuyên môn đảm bảo các yêu cầu và tiêu chuẩn theo qui định. Phải có ý thức tự đào tạo thông qua hoạt động nghiên cứu. Nội dung nghiên cứu đối với giảng viên rất đa dạng có thể là nghiên cứu những vấn đề đặt ra từ thực tiễn, những vấn đề bức xúc trong nhân dân để đưa vào giải quyết trong nội dung, chương trình bồi dưỡng; có thể là nghiên cứu quan điểm của Đảng để cập nhật, bổ sung vào các chương trình hiện hành vì hiện nay không ít tài liệu đào tạo, bồi dưỡng đã lạc hậu. Để thực hiện tốt điều này các Trung tâm bồi dưỡng chính trị quận, huyện cần tổ chức sinh hoạt chuyên môn định kỳ để rút kinh nghiệm tổ chức học tập, trao đổi về nội dung chương trình, thảo luận những chuyên đề nghiên cứu, đổi mới phương pháp giảng dạy…

Đòi hỏi người giảng viên phải thành thạo các kỹ năng giảng dạy bên cạnh đó là cách thức tổ chức lớp học hợp lý, bố trí thời lượng phù hợp, biết cách đặc câu hỏi cho các tình huống và dẫn dắt mạch thảo luận, phản biện, đưa ra những nhật xét, đánh giá thỏa đáng. Để làm được điều này, đỏi hỏi giảng viên phải am tường rõ lĩnh vực mình đang giảng dạy, giỏi về chuyên môn và khả năng tiếp cận thực tiễn đồng thời khéo léo trong sử dụng các phương tiện trợ giảng hợp lý.

Ba là, đổi mới phương pháp giáo dục lý luận chính trị tại Trung tâm bồi dưỡng chính trị phải gắn liền lý luận với thực tiễn

Để nâng cao hiệu quả gắn lý luận với thực tiễn trong đổi mới phương giáo dục lý luận chính trị cần quan tâm một số khía cạnh sau:

- Các bài giảng phải bám sát thực tiễn tình hình kinh tế - xã hội của địa phương, của đất nước. Nghĩa là bài giảng phải được gắn với hơi thở của cuộc sống và phải phản ánh được đòi hỏi của thực tiễn. Trong thực tế, giáo trình lý luận chính trị mang tính ổn định tương đối, không thể thay đổi thường xuyên được. Vì vậy nó chỉ đáp ứng được những yêu cầu nội dung lý luận cơ bản. Do đó, bài giảng luôn luôn phải bám sát thực tiễn để bổ sung một cách thường xuyên, cập nhật được những vấn đề mang tính thời sự, cần thiết để làm cho nội dung bài giảng sinh động, có tính thuyết phục cao, không lạc hậu so với thực tế.

- Cần sử dụng tốt các phương pháp giảng dạy tích cực. Bởi lẽ đây là phương pháp giảng dạy theo hướng lấy người học làm trung tâm, phát huy tính tích cực người học, kết hợp sử dụng các phương tiện kỹ thuật trong giảng dạy là điều kiện thuận lợi để đưa thực tiễn vào liên hệ với lý luận.

 - Cần chú ý việc đưa thực tiễn vào bài học sao cho hợp lý. Tính hợp lý ở đây là những yếu tố thực tiễn phải là những yếu tố điển hình, nổi bật, các sự kiện phải mang tính thời sự, phải có thực, không thêm bớt, liên hệ với thực tiễn phải sát và phù hợp với những vấn đề lý luận mà giảng viên muốn chứng minh. Mỗi vấn đề thực tiễn đưa ra, giảng viên cần phải phân tích để người học thấy được nội dung thực tiễn này nó gắn với vấn đề lý luận nào.

- Trong giảng dạy lý luận phải gắn việc xây dựng tư tưởng tốt, đấu tranh phê bình những tư tưởng, quan điểm sai trái.

- Cần phải được cả giáo viên và học viên quán triệt và cùng quan tâm thực hiện. Tuy giảng viên giữ vai trò chủ đạo, định hướng, nhưng người học lại giữ vai trò trực tiếp quyết định đến kết quả đào tạo của mình. Do đó, người học phải có nhận thức đúng để thực hiện phương châm lý luận liên hệ với thực tiễn, vừa phải biết kết hợp chặt chẽ "học đi đôi với hành, lý luận gắn liền với thực tiễn". Phải quán triệt lời dạy của Bác "biết lý luận mà không thực hành là lý luận suông. Học là để áp dụng vào việc làm." Nói cách khác, người học phải biết "tiêu hoá" những vấn đề đã được học tại trung tâm.

Bốn là, cần có sự đầu tư những trang thiết bị cần thiết cho việc đổi mới phương pháp giáo dục lý luận chính trị tại các Trung tâm Bồi dưỡng chính trị

Trong điều kiện hiện nay, khi mà khoa học kỹ thuật phát triển mạnh mẽ, việc tăng cường cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại, sử dụng các thành tựu khoa học kỹ thuật vào công tác giáo dục lý luận chính trị là yếu tố quan trọng hàng đầu để giảng viên có thể sử dụng nhiều kỹ thuật trong giảng dạy, giúp cho người học tiếp cận nội dung một cách thuận lợi nhất; người học đến lớp với tâm trạng thoải mái và sử dụng hiệu quả thời gian trên lớp học.