Ngày 24/9, Đại hội Đảng “Nước Nga thống nhất” cầm quyền (UR) đã nhất trí lựa chọn Thủ tướng Vladimir Putin đại diện cho Đảng này ra ứng cử chức Tổng thống Nga trong cuộc bầu cử vào tháng 3/2012. Đại hội cũng đồng thời thông qua danh sách 600 ứng cử viên của đảng do Tổng thống đương nhiệm Dmitry Medvedev đứng đầu ra tranh cử Duma Quốc gia (Hạ viện) khoá mới.

Như vậy, sự đổi vai lần thứ 2 sẽ diễn ra trong vài tháng nữa, vấn đề “bí ẩn” lâu nay đã được giải mã. Giờ đây câu hỏi: Vì sao có sự đổi vai trên chính trường Nga giữa ông Putin và ông Medvedev, lợi ích mà nước Nga thu được từ việc này là gì đang được dư luân quốc tế quan tâm.

Thử nghiệm và thành công

Đa số người dân Nga trông đợi, quyết định trở lại Điện Kremli của ông Putin, người đã làm đổi thay đáng kể bộ mặt của nước Nga từ khi lên nắm quyền tổng thống năm 2000. Khi đó, với chủ trương phục hưng đất nước bằng nội lực, ông Putin đã biết dựa vào dầu mỏ để làm hồi sinh kinh tế Nga và duy trì tăng trưởng bình quân ở mức 7%/năm. Thu nhập của các hộ gia đình Nga, vì thế, cũng tăng lên rõ rệt.

Nước Nga đã giành lại được vị thế xứng đáng trên trường quốc tế và khôi phục trật tự xã hội sau thời kỳ dài hỗn loạn trong những năm 1990. Và cũng chính ông là người đã trả lại cho người dân Nga niềm tự hào của một dân tộc vĩ đại. Ông đã vạch ra chiến lược phát triển cho nước Nga, nhưng cũng là người trực tiếp chỉ đạo thực hiện thành công các bước chiến lược, với vai trò thủ tướng. Vì thế, theo kết quả các cuộc thăm dò dư luận, ông Putin đã nhận được sự ủng hộ với tỷ lệ cao (gần 70%).

Còn ông Medvedev với vai trò Tổng thống, trong bối cảnh thế giới có nhiều biến động, cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu bắt nguồn từ Mỹ năm 2008 đã đẩy nước Nga phải đương đầu với những khó khăn chung, song ông cũng đã không phụ lòng tin cậy của cử tri Nga. Với cách tiếp cận mềm mỏng, ông Medvedev có vai trò quan trọng trong việc giải quyết nhiều vấn đề đối ngoại tưởng chừng như bế tắc.

Ông là người ký Hiệp ước cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược (START-2) với Mỹ, mở các tuyến đường cho Mỹ và liên quân chuyển hàng tiếp tế sang Afghanistan. Chính ông cũng đề ra những phương hướng ưu tiên phát triển đất nước như: hiện đại hóa kinh tế, hệ thống giáo dục, cải thiện môi trường đầu tư, đấu tranh chống đói nghèo, tham nhũng, xây dựng hệ thống chính trị hiện đại, bảo đảm an ninh quốc gia và quốc tế…

Tổng thống Medvedev được người dân Nga cũng như chính giới phương Tây nhìn nhận như một nhà kỹ trị mềm mỏng và với những kinh nghiệm lãnh đạo đất nước, ông cũng đã ghi được dấu ấn trong đời sống chính trị nước Nga và trên trường quốc tế, xứng đáng nhận được sự nể phục của công chúng.

Chính sách, kéo nước Nga xích lại gần hơn với Mỹ và phương Tây thông qua ký kết START-2 và có cách tiếp cận mềm mỏng hơn trong vấn đề triển khai Hệ thống phòng thủ tên lửa (NMD) của Mỹ ở châu Âu... của ông Medvedev qua thực tế cũng đã có thể đưa ra kết luận mới về chiến lược và sách lược.

Tuy nhiên, trong bối cảnh tình hình địa chính trị có nhiều thay đổi, kinh tế thế giới phục hồi chậm chạp, sự yếu kém của kinh tế Mỹ, EU, Nhật Bản đang dấy lên những quan ngại về một cuộc suy thoái mới, điều mà nước Nga cần là phải đảm bảo vị thế trên trường quốc tế, khôi phục tăng trưởng kinh tế và ổn định trật tự xã hội. Đây lại chính là những thế mạnh của ông Putin và tương lai của nước Nga.

Cặp đôi hoàn hảo

Nhìn lại quãng thời gian hơn 3 năm qua, kể từ khi ông Putin “đổi vai” cho ông Medvedev, có thể thấy điểm nổi bật là “cặp đôi quyền lực” ở xứ sở Bạch Dương thực sự phối hợp ăn ý trong công việc điều hành đất nước. Chính sự ăn ý ấy đã khiến cho giới lãnh đạo của một số nước phương Tây cũng như các thế lực đối lập không hài lòng. Họ cố tìm và khoét sâu những mâu thuẫn dù là nhỏ nhặt nhất giữa 2 nhân vật này, thậm chí thêu dệt cả những mâu thuẫn chưa từng tồn tại. Vì thế, họ khá bất ngờ khi hai nhà lãnh đạo cao nhất nước Nga công khai quyết định hoán đổi vị trí cho nhau lần thứ 2.

Theo giới quan sát, cho dù Putin - Medvedev có thể đổi ngôi cho nhau, thì lòng tin của người dân Nga và các nhà đầu tư quốc tế vào nước Nga vẫn không thay đổi. Có lý do để tin tưởng rằng “cặp đôi quyền lực” Putin - Medvedev hoàn toàn có thể đáp ứng kỳ vọng của người dân Nga và giới đầu tư, đúng như tuyên bố của ông Putin: “Điều quan trọng không phải là ai sẽ làm gì, mà là làm như thế nào và làm được gì cho đất nước”.

Chia sẻ quan điểm này, ông Vyacheslav Nikonov, Chủ tịch Quỹ “Chính sách”, cũng nhận định rằng bất chấp sự đổi vai giữa họ, quyết định của “cặp đôi” này sẽ đảm bảo cho nước Nga sự ổn định xã hội và mang tính chiến lược.

Ông Medvedev nói: "Nếu công dân Nga tin tưởng đảng Nước Nga thống nhất, nếu họ bỏ phiếu cho ứng viên Tổng thống của chúng tôi, nếu tôi trở thành người phụ trách của Chính phủ mới, tôi tin rằng sẽ có một Chính phủ hoàn toàn đổi mới. Chúng tôi muốn giành chiến thắng trong các cuộc bầu cử: vào Hạ nghị viện tháng 12, và tranh cử tổng thống vào tháng 3 năm tới. Chúng tôi không mong thỏa mãn tham vọng của bản thân”.

Phản ứng của dư luận

Người phát ngôn của Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ Tommy Vitor ngày 24/9 dẫn nguồn tin của Nhà Trắng khẳng định Chính quyền của Tổng thống B. Obama sẽ tiếp tục "điều chỉnh lại" mối quan hệ với Moscow nếu ông Putin lên làm Tổng thống Nga. Nguồn tin cho rằng việc điều chỉnh lại này "luôn nhằm phục vụ lợi ích quốc gia chứ không phải vì một cá nhân nào". Ông Vitor cho rằng điều đó đáp ứng lợi ích của Nga - Mỹ và toàn thế giới.

Thủ tướng Đức Angela Merkel cho rằng, Đức sẽ tiếp tục hợp tác với bất kỳ tổng thống nào của Nga và sự hợp tác này sẽ mang lại thành công. Đức và Nga có quan hệ đối tác chiến lược.

Trong khi đó, một số chính giới khác trong các nước phương Tây lại cho rằng, việc ông Putin trở lại điện Kremli có thể sẽ làm phức tạp hơn quan hệ giữa các nước này với nước Nga. Khác với ông Medvedev theo đường lối kỹ trị và muốn dựa vào sức mạnh Âu - Mỹ để hiện đại hóa đất nước, ông Putin là người ủng hộ chủ nghĩa dân tộc, rất thẳng thắn trong việc chỉ trích phương Tây và sẵn sàng bảo vệ quyết liệt các lợi ích của Nga.

Tuy nhiên, giới phân tích nhận định, là người lão luyện, từng trải trên chính trường, chắc chắn trong lần trở lại này, ông Putin sẽ có những bước đi thích hợp. Sự thay đổi đó không chỉ nhằm tiếp nối những thành quả đối ngoại mà ông Medvedev đã đạt được trong những năm qua, mà còn khuyến khích giới đầu tư rót vốn trở lại vào nền kinh tế trị giá 1.500 tỷ USD này.

Là nhân vật quyền lực và ảnh hưởng nhất ở nước Nga, mục tiêu cuối cùng của ông Putin là đưa nền chính trị thoát khỏi trì trệ, đưa kinh tế phát triển và hội nhập sâu hơn thông qua việc gia nhập WTO và ghi danh vào bảng vàng những nhà lãnh đạo tài ba của đất nước.

Trong bài phát biểu trước khoảng 10.000 đại biểu tham dự Đại hội đảng cầm quyền UR, Thủ tướng Putin đã có những lời cam kết làm nức lòng người dân Nga: “Tôi và Tổng thống Medvedev đã thỏa thuận với nhau về những điều cần làm cho nước Nga. Nhưng điều quan trọng không phải là ai sẽ làm gì, mà là làm như thế nào và đạt kết quả ra sao”.

Tuyên bố đầy tự tin của ông Putin cùng sự hưởng ứng vô tư của ông Medvedev cho thấy con tàu chính trị nước Nga sẽ tiếp tục đi theo lộ trình đã vạch, như trước nay vẫn vậy, dưới sự chèo lái của “cặp đôi quyền lực” Putin - Medvedev./.

VOVNews