Đúng một tuần trước Tết Canh Dần, ngày 8-2 (25 tết), đám cháy bất ngờ bùng lên tại khu rừng tre trúc giáp ranh giữa thôn Dền Thàng và thôn Séo Mý Tỉ của xã Tả Van, huyện Sa Pa. Trời nắng nóng trên 30OC, hanh khô, gió thổi mạnh khiến đám lửa bùng mạnh, lan nhanh ra nhiều điểm khác trên dãy Hoàng Liên thuộc Vườn quốc gia Hoàng Liên. Cả dãy Hoàng Liên - nơi có đỉnh Phanxipăng hùng vĩ - chìm trong biển lửa, đỏ bầm một góc trời Tây Bắc, tro bụi bốc lên mù mịt, trùm kín cả thị trấn Sa Pa thơ mộng.

Tết còn lần sau, rừng chỉ có một

Nguy cơ cháy rừng tăng cao Trong khi thời tiết Bắc bộ chuyển rét thì những ngày vừa qua tại Nam bộ hầu như không mưa, nhiệt độ một số nơi lên đến 36OC như Bình Phước, TP.HCM. Từ ngày 18-2 trở đi, Nam bộ vào thời kỳ cao điểm khô hạn nên nắng nóng sẽ tiếp tục duy trì, oi bức khó chịu. Nền nhiệt độ tại khu vực Đông Nam bộ trong những ngày tới tiếp tục duy trì ở mức 35-36OC, tại miền Tây Nam bộ nhiệt độ cao nhất dao động trong khoảng 32-34OC. Khuyến cáo của Đài Khí tượng thủy văn khu vực Nam bộ cho rằng thời tiết như trên gây nguy cơ cháy rất cao, đặc biệt là các khu rừng ở Đông và Tây Nam bộ. Khô hạn cũng làm tình hình xâm nhập mặn trong thời gian tới càng thêm căng thẳng. QUANG KHẢI

Trưa mồng 2 tết, giữa đỉnh đèo Ô Quý Hồ gió thổi ù ù như xay lúa, thiếu úy Trần Văn Thành khuôn mặt sạm đen, môi khô nứt nẻ, bàn tay trầy xước rướm máu, cho biết: “Sáng sớm 27 tết, đại đội trinh sát 20 thuộc Bộ chỉ huy quân sự tỉnh Lào Cai hành quân lên Sa Pa rồi thẳng tới thôn Séo Mý Tỉ. Không nghỉ ngơi, đơn vị bắt tay ngay vào nhiệm vụ dập lửa”.

Thiếu úy Lê Ngọc Lâm, người luôn sát cánh cùng Thành, kể lại: “Trên địa hình cao lại gặp lửa to, gió mạnh, bụi bay mù mịt khiến việc hít thở rất khó khăn. Ai cũng gắng sức phát cây, dọn thực vật khô làm đường băng cản lửa. Bỗng chúng tôi nghe thấy tiếng ai đó hô: “Đá rơi”, mọi người vội hô hoán nhau cẩn thận. Tôi thấy Thành chỉ đảo người nhảy ra thì một khối đá rất lớn đã rơi thẳng xuống chỗ anh vừa đứng. Thật hú vía!”.

Thiếu úy Lê Quốc Tuấn, 25 tuổi, cảnh sát cơ động Công an tỉnh Lào Cai, cho hay: “Từ sáng 30 tết chúng tôi chiến đấu với giặc lửa ở khu vực Suối Vàng. Dập lửa rất khó vì thời tiết hanh khô, gió thổi mạnh, dùng bàn dập dập không tắt mà còn hắt lửa ra xung quanh. Địa hình dốc đứng, thiếu nước nên cách chống lửa duy nhất là nhanh chóng mở đường băng cản lửa, càng rộng càng tốt. Với chiếc dao phát trong tay, anh em lăn xả vào chặt cây đua với giặc lửa đến rộp cả tay, tứa máu, nhưng không ai ngưng nghỉ”.

Đoàn viên Giàng A Sử, 23 tuổi, dân tộc Mông, nhà ở xã San Sả Hồ, cách nơi xảy ra cháy chừng 10km. Nghe tin cháy lớn ở rừng Hoàng Liên, anh dừng việc mổ lợn, chạy đi vận động được hơn chục đoàn viên, thanh niên trong thôn tiếp ứng. Thông thuộc địa hình và giàu kinh nghiệm đi rừng, 12 chàng thanh niên người Mông đã dẫn đường, vạch tuyến phát đường băng cản lửa rất hữu hiệu cho bộ đội tiểu đoàn 6, Quân khu 2 chống giặc lửa.

Gặp Giàng A Sử sau khi đã dập tắt ngọn lửa dữ ở điểm cháy cuối cùng trên độ cao 2.200m trở về vào chiều mồng 2 tết, anh nói: “Năm nào cũng có tết, mình không ăn tết này thì có tết sau. Rừng Hoàng Liên chỉ có một thôi, mình là con của núi rừng này thì không thể để mất nó được…”.

Tết giữa rừng

Quân dân sát cánh chiến đấu với lửa Cuộc chiến đấu chống giặc lửa cứu rừng Hoàng Liên diễn ra trong tám ngày, đã huy động hai chiếc trực thăng cứu hộ của C16 (quân chủng phòng không - không quân), bốn tiểu đoàn bộ đội (Quân khu 2), công an, biên phòng, bộ đội tỉnh Lào Cai, dân quân tự vệ Công ty Apatit Việt Nam và nhân dân huyện Sa Pa. Thường xuyên có trên 2.000 người trực tiếp dập lửa, phát đường băng cản lửa cứu rừng. Tổng số rừng bị thiệt hại là 1.700ha.

Tiếp sức cho lực lượng kiểm lâm, bộ đội, công an và nhân dân không nghỉ tết dập lửa cứu rừng, Tỉnh hội phụ nữ Lào Cai kêu gọi các mẹ, các chị em hội viên quyên góp, ủng hộ bánh chưng, giò chả, kẹo, sữa, nước uống…

Chỉ sau vài tiếng đồng hồ, hơn 1.000 cái bánh chưng đã được chuyển lên đỉnh núi. Thành ủy và UBND thành phố Lào Cai phát động mỗi tổ dân phố ủng hộ 15kg bánh chưng, thực phẩm, kẹo các loại. Bà con tiểu thương ở chợ Cốc Lếu tự nguyện đặt thùng tâm đức ngay tại chợ để quyên góp tiền, bánh, thực phẩm gửi đến lực lượng chữa cháy rừng đón giao thừa trên điểm cao đang chìm trong biển lửa.

Trong hai ngày 30 và mồng 1 tết, các tổ chức và cá nhân đã ủng hộ 6.000 chiếc bánh chưng, hàng tạ giò chả, 10.000 chai nước uống, 50 triệu đồng tiền mặt và nhiều đèn pin, dao phát, can nhựa đựng nước... giúp các lực lượng chữa cháy rừng Hoàng Liên.

HỒNG THẢO (Tuổi Trẻ)