Trong một bước đi được nhìn nhận như một sự
nhượng bộ hiếm hoi và đầy bất ngờ của đảng Cộng hòa, ngày 23/1, Hạ viện Mỹ đã bỏ
phiếu nhất trí gia hạn mức trần nợ công thêm 3 tháng nữa nhằm tránh cho chính
phủ liên bang bị vỡ nợ hoặc phải đóng cửa.
Tuy nhiên động thái này đã vấp phải sự chỉ trích
của nhiều nghị sĩ đảng Dân chủ.
Với 285 phiếu thuận và 144 phiếu chống, Hạ viện
Mỹ đã thông qua dự luật mang tên “Dự luật không có ngân sách sẽ không có lương
2013”, theo đó cho phép Bộ Tài chính Mỹ tiếp tục được vay tiền để chi tiêu cho
tới ngày 19/5/2013. Dự luật không nêu con số cụ thể, mà chỉ nói rằng lượng tiền
được phép tiếp tục vay đáp ứng nhu cầu chi tiêu của chính phủ liên bang.
Theo các nghị sĩ Hạ viện, việc thông qua dự luật
này nhằm bảo đảm việc thanh toán đầy đủ và kịp thời các khoản nợ của Chính phủ
Mỹ cũng như giải quyết sớm nguy cơ vỡ nợ của nền kinh tế Mỹ trong thời gian 3
tháng. Đây cũng là một cách để Nhà trắng có trách nhiệm hơn về vấn đề tài chính
công.
Phát biểu sau cuộc bỏ phiếu, hạ nghị sĩ John
Boehner của đảng Cộng hòa nói: “Sẽ mất thêm nhiều thời gian hơn một chút để giải
quyết vấn đề tài chính của nước Mỹ song về lâu dài, chúng ta sẽ giúp cân bằng
được vấn đề ngân sách trong 10 năm tới. Đã đến lúc quốc hội Mỹ phải nghiêm túc
hơn về vấn đề này. Đây là bước đi đầu tiên trong nỗ lực của hạ viện nhằm buộc
Nhà Trắng nghiêm túc hơn về vấn đề ngân sách quốc gia. Đây là một vấn đề rất
thực tế. Không có ngân sách thì sẽ không thể giải quyết được vấn đề gì cả.”
Tuy nhiên, động thái này của hạ viện đã vấp phải
sự phản đối của nhiều nghị sĩ đảng Dân chủ, chiếm đa số tại Thượng viện Mỹ. Bởi
theo các nghị sĩ đảng Dân chủ, việc kéo dài dự luật đến tháng 5 tới chỉ là cách
để các nghị sĩ đảng Cộng hòa đẩy nước Mỹ xuống một vách đá tài chính mới.
Nghị sĩ đảng Dân chủ, Joe Crowley nói: “Luật này
đơn giản chỉ là tạo ra một cuộc khủng hoảng tài chính mới sau 3 tháng nữa, đẩy
nền kinh tế và khả năng thanh toán nợ công của Mỹ vào thế nguy hiểm. Thay vì
loại bỏ vách đá tài chính thì các đồng nghiệp đảng Cộng hòa lại đang tạo ra một
vách đá tài chính mới. Người dân Mỹ bầu ra các nghị sĩ là để các nghị sĩ làm
việc, chứ không phải là để chơi game.”
Trên thực tế, việc kéo dài thời hạn thông qua dự
luật mức trần nợ công của phe Cộng hòa là để có thêm thời gian buộc Nhà Trắng
phải chấp nhận việc cắt giảm chi tiêu nhằm từng bước giảm thâm hụt ngân sách và
giảm khoản nợ quốc gia nếu muốn tăng trần nợ công lên một mức cao hơn. Để lôi
kéo các nghị sỹ Dân chủ vào phương án thỏa hiệp này, các nhà lãnh đạo của đảng
Cộng hòa đã đưa vào dự luật một điều khoản, theo đó các nghị sỹ Quốc hội sẽ
không được lĩnh lương chừng nào chưa thông qua được dự luật chi tiêu ngân sách
vào ngày 15/4 tới.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Timothy Geithner mới đây
đã chính thức thông báo vào giữa tháng 2 hoặc đầu tháng 3/2013, chính phủ Mỹ sẽ
hết quyền vay để chi tiêu nếu Quốc hội không tăng trần nợ hiện ở mức 14.394 tỷ
USD./.
Theo VOV