Hòa Bình là tỉnh có nhiều xã thuộc vùng khó khăn, do vậy ảnh hưởng
không nhỏ đến công tác dạy và học của giáo viên và học sinh. Cơ sở vật
chất và trang thiết bị cho giáo dục ở những vùng này chưa đáp ứng được
yêu cầu đổi mới giáo dục.
Tuy nhiên, sau một năm triển khai Quyết định 112 của ngành giáo
dục và đào tạo, tỉnh Hòa Bình chọn hai năm 2013-2014 là năm giáo dục
vùng khó khăn, chất lượng giáo dục đại trà những vùng nói trên đã có
chuyển biến tích cực.
Phó Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Đà Bắc Nguyễn Hữu An cho
chúng tôi biết: Hiện nay, trên địa bàn huyện có 19/20 xã, thị trấn
thuộc vùng khó khăn (mười xã thuộc vùng đặc biệt khó khăn, chín xã vùng
khó khăn); cơ sở vật chất phục vụ công tác dạy, học tại các trường mặc
dù đã được đầu tư nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu đề ra. Tuy nhiên,
sau một năm hưởng ứng năm giáo dục vùng khó khăn của ngành giáo dục và
đào tạo tỉnh, Đà Bắc đã có nhiều giải pháp cụ thể để nâng cao chất
lượng giáo dục ở những vùng này bằng việc huy động nhiều nguồn vốn từ
ngân sách và xã hội hóa để đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết
bị phục vụ giáo dục. Trong đó, Phòng Giáo dục và Đào tạo đã tham mưu
cho huyện tập trung đầu tư xây dựng, sửa chữa, nâng cấp nhà làm việc
của ban giám hiệu, các lớp, phòng học chức năng và công trình phụ trợ,
nhà vệ sinh cho giáo viên, học sinh xã vùng 135 cách xã trung tâm từ 50
đến 80 km như xã Đồng Nghê, Suối Nánh, Đồng Ruộng, Trung Thành, Đoàn
Kết... và xã chỉ đạo điểm về xây dựng nông thôn mới...
Hiền Lương là một trong những xã thuộc vùng hồ sông Đà của huyện Đà
Bắc. Hiện nay, Trường tiểu học Hiền Lương có 138 học sinh, chủ yếu là
người dân tộc Mường và Dao. Hiệu trưởng Trường tiểu học Hiền Lương Đoàn
Thị Tươi chia sẻ: Trước đây cơ sở vật chất cũng như trang thiết bị
phục vụ công tác dạy và học của giáo viên gặp rất nhiều khó khăn. Bên
cạnh đó, địa hình phức tạp cũng ảnh hưởng không nhỏ tới việc đến trường
của các em, trong đó có điểm trường xa nhất cách khoảng 10 km. Nhưng
sau khi triển khai thực hiện năm giáo dục vùng khó khăn, trường đã được
Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện đầu tư bàn, ghế đúng quy chuẩn, lắp đặt
máy vi tính, hòa mạng in-tơ-nét giúp nâng cao chất lượng giảng dạy và
học cho thầy, cô giáo và học sinh... Vì vậy, công tác dạy, học tại
Trường tiểu học Hiền Lương đã từng bước khắc phục những khó khăn để
hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Em Xa Đức Huy, dân tộc Mường, học sinh lớp 4A, Trường tiểu học Hiền
Lương cho biết: Từ khi trường học có bàn, ghế mới và được học trên máy
vi tính chúng em rất vui. Mỗi giờ học, ngoài việc được học kiến thức cơ
bản trong sách giáo khoa, các thầy, cô giáo còn giúp chúng em hiểu
biết thêm kiến thức thông qua việc truy cập in-tơ-nét.
Theo Chánh Văn phòng Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Hòa Bình Nguyễn Hồng
Mạc, các xã vùng khó khăn địa bàn rộng, đi lại vất vả ảnh hưởng tới
việc học của các em học sinh. Nhiều trường thiếu phòng học bộ môn, nhà
công vụ, thiếu nước sinh hoạt; đời sống của đội ngũ giáo viên mầm non
ngoài biên chế còn gặp nhiều khó khăn. Tại các trường vùng khó khăn,
đặc biệt khó khăn vẫn còn giáo viên tiểu học có trình độ trung học sư
phạm 9+3. Nhiều trường có nhiều chi lẻ, số lượng học sinh ít, ghép
nhóm, ghép lớp cho nên ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng giáo dục. Tuy
nhiên, sau một năm triển khai năm giáo dục vùng khó khăn, ngành giáo
dục và đào tạo tỉnh Hòa Bình đã tạo ra bước đột phá mới để hướng tới mục
tiêu thu hẹp khoảng cách chất lượng giáo dục giữa vùng thuận lợi và
vùng khó khăn. Đến nay, công tác huy động nguồn lực của xã hội đầu tư
cho giáo dục vùng khó khăn từng bước có hiệu quả; chất lượng giáo dục
đại trà vùng khó khăn có chuyển biến rõ nét; công tác phổ cập giáo dục
được nâng cao và duy trì bền vững; cơ sở vật chất, trang thiết bị các
trường vùng khó khăn tiếp tục được đầu tư từ nhiều nguồn vốn khác nhau.
Ngành giáo dục và đào tạo tỉnh chỉ đạo các đơn vị đặc biệt quan tâm
các lớp đầu cấp nhằm giúp học sinh làm quen với điều kiện học tập, sinh
hoạt, tiếp cận phương pháp dạy học và giáo dục trong nhà trường, tổ
chức các hoạt động để tạo môi trường học tập gần gũi, thân thiện đối
với học sinh; tích cực đổi mới phương pháp dạy học phù hợp học sinh dân
tộc thiểu số và dạy học sát với kỹ năng, trình độ nhận thức của các
đối tượng học sinh. Đồng thời chủ động mở các lớp chuyên đề nhằm bồi
dưỡng kiến thức, kỹ năng cho cán bộ, công chức, người lao động trên địa
bàn. Điển hình như trong năm 2013, có 12 trung tâm học tập cộng đồng
các xã thuộc vùng khó khăn huyện Tân Lạc đã mở 87 lớp học chuyên đề với
8.320 học viên tham gia; các trung tâm học tập cộng đồng huyện Yên
Thủy đã tổ chức được 21 chuyên đề với các nội dung phong phú; lồng ghép
14 chuyên đề với các hội nghị chuyên đề của xã. Ngoài ra, các phòng
giáo dục và đào tạo cũng chủ động tham mưu cho UBND huyện, thành phố cử
cán bộ quản lý, giáo viên vùng đặc biệt khó khăn đi học tập nâng cao
trình độ chuyên môn, nghiệp vụ. Bên cạnh đó, các huyện, thành phố cũng
chủ động bố trí, sắp xếp hoặc bổ sung hợp lý đội ngũ nhà giáo, cán bộ
quản lý giáo dục có trình độ chuyên môn giỏi, tâm huyết cho các trường
vùng đặc biệt khó khăn như huyện Lạc Sơn điều động 45 cán bộ quản lý,
giáo viên dạy giỏi, có kinh nghiệm đi tăng cường cho các xã vùng đặc
biệt khó khăn. Bằng những biện pháp tích cực nói trên, giáo dục tại các
vùng khó khăn của tỉnh Hòa Bình đã có những chuyển biến đáng khích lệ.