Phát huy những mặt tốt, giảm những mặt còn tồn tại của mùa lễ hội 2018 là mục tiêu của công tác quản lý và tổ chức lễ hội 2019. Triển khai các chỉ đạo của Trung ương về việc tăng cường công tác quản lý và tổ chức lễ hội, nhiều địa phương đã và đang tích cực thực hiện các giải pháp hướng tới một mùa lễ hội an toàn, văn minh.
Kiên quyết loại bỏ các hành vi, lễ hội không đúng mỹ tục
Đến thời điểm này, công tác chuẩn bị cho mùa lễ hội 2019 đã được UBND các địa phương lên kế hoạch cụ thể và triển khai tới các cơ quan có trách nhiệm. Tại TP Nam Định, nơi có lễ hội đền Trần-một trong những lễ hội lớn của miền Bắc có phong tục khai ấn, mùa lễ hội 2019 là năm thứ 8 lễ hội đền Trần thay đổi giờ phát ấn (từ 23 giờ 30 phút đêm 14 tháng Giêng âm lịch chuyển sang 5 giờ sáng ngày 15 tháng Giêng). Sự thay đổi này tạo nhiều chuyển biến tích cực, đặc biệt trong mùa lễ hội 2018 không còn tình trạng dẫm đạp lên nhau để tranh cướp ấn, cướp lộc hoặc tung tiền vào các nơi thờ tự, nhất là khi địa phương bố trí hợp lý các vòng kiểm soát an ninh, lắp camera giám sát cũng như công tác tuyên truyền bằng hình ảnh trực quan, loa đài để chấn chỉnh kịp thời các hành vi vi phạm của người dân và du khách... Mới đây, tại buổi họp báo về lễ hội đền Trần năm 2019, bà Phạm Thị Oanh, Phó chủ tịch UBND TP Nam Định cho biết: "Việc đổi mới công tác quản lý tổ chức lễ hội, trong đó có sự phối hợp giữa các cơ quan, ban, ngành mang lại kết quả tích cực. Đặc biệt, việc lắp đặt camera tại khu vực đền Trần tạo thuận lợi cho ban tổ chức nhắc nhở kịp thời các hành vi vi phạm. Cán bộ, công chức của tỉnh cũng không đi lễ hội trong giờ hành chính...". Trước ý kiến về tình trạng ăn xin quá nhiều tại lễ hội đền Trần, bà Phạm Thị Oanh cho biết: "Sẽ kiên quyết chấn chỉnh, để mùa lễ hội 2019 hạn chế tối đa những hình ảnh chưa đẹp hoặc ứng xử kém văn minh tại lễ hội đền Trần".
Ông Tô Văn Động, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao TP Hà Nội khẳng định, trong mùa lễ hội 2019, những vấn đề tiêu cực sẽ tiếp tục được hạn chế tối đa. Công tác cấp phép tổ chức lễ hội sẽ được siết chặt, những lễ hội phi truyền thống, lễ hội truyền thống cho doanh nghiệp đứng ra tổ chức... sẽ không được cấp phép. Những lễ hội đã được tổ chức định kỳ mà nảy sinh vấn đề gây bức xúc trong dư luận sẽ được tham vấn ý kiến cộng đồng, các chuyên gia để lựa chọn hình thức phù hợp với đời sống văn hóa và xu thế thời đại. Những hành động phản cảm, tiêu cực, như: Tranh cướp lộc bạo lực; đốt vàng mã quá nhiều… cũng có các giải pháp chủ động, quyết liệt hơn để xóa bỏ.
Trước những văn bản yêu cầu chấn chỉnh kịp thời các hành vi chưa đúng với thuần phong mỹ tục, bảo đảm an ninh, an toàn, văn minh trong công tác quản lý tổ chức lễ hội của UBND thành phố và Sở Văn hóa, Thể thao TP Hà Nội, nhiều quận, huyện có các lễ hội lớn và thu hút lượng lớn du khách đã rốt ráo triển khai kế hoạch. Theo ông Lê Hữu Mạnh, Phó chủ tịch UBND huyện Sóc Sơn, Trưởng Ban tổ chức lễ hội đền Sóc 2019, năm nay nghi lễ rước và tế lễ được thực hiện giống với mùa lễ hội năm 2018 nhưng tổ chức sớm hơn (vào 6 giờ sáng). Riêng việc phát lộc sẽ đổi mới, sau khi lễ Thánh buổi sáng, lộc hoa tre và trầu cau sẽ đưa vào hậu cung bảo vệ cẩn thận, những người quản lý lễ vật tuyệt đối không được phát lộc khi chưa có ý kiến của ban tổ chức. Phẩm vật sẽ được chia nhỏ để phát lộc cho người dân và du khách vào khu vực này hành lễ sẽ được hướng dẫn theo thứ tự.
Hội chọi trâu Đồ Sơn nổi tiếng của Hải Phòng, mặc dù tận tháng 8 âm lịch mới diễn ra, nhưng cũng đã được địa phương này trình kịch bản tổ chức lễ hội với các phương án bảo đảm an ninh, an toàn ngay những ngày đầu năm. Trước khuyến cáo của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL), lễ hội chọi trâu Đồ Sơn năm 2019 cũng sẽ không bán vé, không xẻ thịt trâu chọi để bán. Theo đại diện lãnh đạo huyện Phù Ninh (Phú Thọ): Năm nay sẽ dừng tổ chức lễ hội chọi trâu để triển khai nghiên cứu, hoàn thiện hồ sơ đánh giá giá trị truyền thống chọi trâu của địa phương…
Tăng cường sự vào cuộc của các cơ quan chức năng
Theo ông Phạm Xuân Phúc, Phó chánh Thanh tra Bộ VHTTDL, hoạt động lễ hội là hoạt động của cộng đồng, số lượng người tham gia rất đông, rất khó quản lý đối tượng tham gia lễ hội nên không thể tránh khỏi những tồn tại. Để xảy ra tồn tại đó còn có sự phối hợp chưa chặt chẽ của các ban, ngành ở địa phương có tổ chức lễ hội. Mùa lễ hội 2019, Nghị định về Quản lý và tổ chức lễ hội (Nghị định số 110/2018/NĐ-CP) đi vào đời sống. Chính phủ đã quy định rất rõ, giao trách nhiệm cho tất cả các ngành, từ công an, y tế, giao thông đến văn hóa, thông tin và truyền thông… Trong các hoạt động đó, các ngành phải chủ động để xây dựng kế hoạch, tăng cường công tác quản lý, tăng cường thanh tra, kiểm tra ở lĩnh vực của mình.
Tại hội nghị tổng kết công tác quản lý tổ chức lễ hội năm 2018, triển khai công tác năm 2019 vừa diễn ra tại Hà Nội, bà Trịnh Thị Thủy, Thứ trưởng Bộ VHTTDL khẳng định: Công tác quản lý, tổ chức lễ hội 2018 có bước tiến quan trọng, tốt hơn nhiều so với các mùa lễ hội trước. Có được những tiến triển như vậy là nhờ có sự chỉ đạo của Ban Bí thư, Chính phủ, Ban Tuyên giáo Trung ương…; sự phối hợp chặt chẽ của các bộ, ngành, đặc biệt là Bộ Công an trong chỉ đạo ngành dọc bảo đảm an ninh trật tự, Bộ Giao thông vận tải trong bảo đảm an toàn giao thông thông suốt…; nhất là sự vào cuộc rất trách nhiệm của sở VHTTDL các địa phương, các cơ quan của bộ có sự phối hợp chặt chẽ, hạn chế được nhiều bất cập, kịp thời xử lý những vấn đề còn tồn đọng. Mùa lễ hội 2019 là năm đầu tiên Nghị định số 110/2018/NĐ-CP có hiệu lực, trong đó quy định rất rõ về chức năng, nhiệm vụ của các địa phương. Vì vậy, các địa phương cần nâng cao vai trò trách nhiệm của các cơ quan quản lý, không đùn đẩy, né tránh. Tăng cường phối hợp liên ngành; tăng cường kiểm tra, giám sát nhằm kịp thời phát hiện, chấn chỉnh sai phạm trong công tác tổ chức, quản lý để mùa lễ hội 2019 thực sự đảm bảo an toàn, vui tươi, tạo không khí phấn khởi, nâng cao mức hưởng thụ văn hóa, không gian thực hành tín ngưỡng của nhân dân.
Theo QĐND