Dự Đại hội có các đồng chí: Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh; nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu; các đồng chí nguyên Chủ tịch nước Lê Đức Anh và Trần Đức Lương; Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng; nguyên Thủ tướng Chính phủ Phan Văn Khải; Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng; nguyên Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn An; Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan; các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng; lãnh đạo các Bộ, ban ngành, đoàn thể Trung ương; các vị chức sắc tôn giáo; các đồng chí lão thành cách mạng, Bà mẹ Việt Nam anh hùng, Anh hùng lực lượng vũ trang, Anh hùng lao động…
Tham dự Đại hội còn có các Đoàn đại biểu quốc tế: Mặt trận Lào xây dựng đất nước, Ủy ban toàn quốc Hội nghị Hiệp thương chính trị Trung Quốc, Ủy ban Bảo vệ Cách mạng Cuba, Mặt trận Đoàn kết phát triển Tổ quốc Campuchia và các đại biểu đại diện Đại sứ quán của các nước, các tổ chức quốc tế, các tổ chức phi chính phủ tại Việt Nam.
Dự đại hội có 989 đại biểu đại diện cho các giai cấp, tầng lớp nhân dân, 54 dân tộc anh em, các tôn giáo, nhân sĩ, trí thức, các doanh nhân và kiều bào ta ở nước ngoài.
Trước giờ khai mạc, các đại biểu dự Đại hội đã vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh và dâng hương tưởng nhớ các anh hùng liệt sĩ tại Đài tưởng niệm các anh hùng, liệt sĩ số 1 đường Bắc Sơn.
Thay mặt Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh nhiệt liệt chào mừng Đại hội lần thứ VII MTTQ Việt Nam, đại hội của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, đại hội biểu thị quyết tâm của nhân dân ta phấn đấu cho mục tiêu cao cả “dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”.
Tổng Bí thư nhiệt liệt chào mừng các vị đại biểu dự Đại hội, những đại diện tiêu biểu cho khối đại đoàn kết và thống nhất ý chí của 54 dân tộc anh em, của các tôn giáo, các tầng lớp nhân dân, các thành phần kinh tế và người Việt Nam ở nước ngoài, đã hội tụ về Thủ đô ngàn năm văn hiến để tham dự “Ngày hội đại đoàn kết, dân chủ, đổi mới và phát triển”; chào mừng các đoàn đại biểu Mặt trận các nước anh em và bầu bạn, đại diện các tổ chức quốc tế, các đoàn ngoại giao đã đến dự Đại hội, thể hiện sâu đậm tình đoàn kết quốc tế, sự đồng tình ủng hộ và hợp tác quý báu của đồng chí, bạn bè và nhân dân thế giới đối với nhân dân và MTTQ Việt Nam.
Hoan nghênh bản báo cáo vừa trình bày trước Đại hội đã phản ánh sát thực tình hình các tầng lớp nhân dân và hoạt động của Mặt trận, đồng thời chỉ rõ được phương hướng, nội dung tăng cường và đổi mới công tác Mặt trận, phù hợp với quá trình đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hóa đất nước, Tổng Bí thư tin rằng, thực hiện tốt phương hướng, nhiệm vụ chung, những chủ trương lớn và các giải pháp nêu trong Báo cáo chính trị và chương trình hành động, MTTQ Việt Nam nhất định sẽ nâng cao chất lượng hoạt động và vai trò to lớn của mình trong xã hội và trong hệ thống chính trị của đất nước ta. Tổng Bí thư khẳng định Là một thành viên của Mặt trận, Đảng Cộng sản Việt Nam tích cực ủng hộ, thực hiện chương trình hành động chung; tạo những điều kiện thuận lợi nhất để Mặt trận vươn lên làm tròn nhiệm vụ vẻ vang của mình trong giai đoạn mới của đất nước.
Nêu bật những thành tựu quan trọng của đất nước ta trong 5 năm qua, đặc biệt là từ sau Đại hội X của Đảng Cộng sản Việt Nam đến nay, trong bối cảnh tình hình thế giới, khu vực có nhiều thay đổi, diễn biến phức tạp, khó lường, Tổng Bí thư đánh giá: Các chính sách xây dựng và phát huy sức mạnh của khối đoàn kết toàn dân tộc tiếp tục được triển khai rộng rãi và có kết quả. Công tác dân vận được quan tâm. Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị xã hội được củng cố về tổ chức, từng bước đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, đa dạng hóa các hình thức tập hợp nhân dân, chú trọng hướng về cơ sở, vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn; phối hợp với các ngành, các địa phương tổ chức nhiều phong trào thi đua yêu nước, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, động viên các tầng lớp nhân dân phấn đấu thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng an ninh; tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền. Mặt trận và các đoàn thể nhân dân còn mở rộng quan hệ hữu nghị hợp tác giữa nhân dân ta với bạn bè quốc tế, góp phần quan trọng tạo ra thế và lực mới, nâng cao thêm vị thế và uy tín của nước ta trên trường quốc tế.
Tổng Bí thư lưu ý những kết quả đạt được còn thấp so với khả năng, tiềm lực của đất nước; công tác dân vận, nội dung và phương thức hoạt động của Mặt trận, các đoàn thể chính trị - xã hội còn có mặt chậm đổi mới, có biểu hiện hành chính hóa và hình thức chủ nghĩa. Việc phát huy quyền làm chủ của nhân dân, sâu sát cơ sở, nắm bắt tâm tư, tình cảm, nguyện vọng của đoàn viên, hội viên, các tầng lớp nhân dân, đồng bào các dân tộc thiểu số, đồng bào có đạo còn hạn chế.
Tổng Bí thư nhấn mạnh những mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu mà Hội nghị lần thứ chín Ban Chấp hành Trung ương khóa X đã đề ra, góp phần để thực hiện thắng lợi toàn diện Nghị quyết Đại hội X của Đảng, hoàn thành nhiệm vụ kế hoạch 5 năm 2006-2010, tạo thuận lợi cho bước phát triển nhanh và bền vững trong những năm tiếp theo nhằm: Duy trì tốc độ tăng trưởng hợp lý, bền vững, bảo đảm an sinh xã hội, đẩy mạnh xóa đói, giảm nghèo, cải thiện và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội. Tăng cường hợp tác và chủ động hội nhập quốc tế đạt hiệu quả ngày càng cao. Giữ vững ổn định chính trị, bảo đảm quốc phòng an ninh và trật tự an toàn xã hội. Tạo chuyển biến rõ nét hơn trong công tác xây dựng đảng. Tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, đẩy mạnh cải cách hành chính; phòng chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội.
Xuất phát từ vị trí, vai trò, nhiệm vụ của MTTQ Việt Nam, trên cơ sở chương trình hành động, Tổng Bí thư đề nghị trong nhiệm kỳ VII (2009-2014), Mặt trận cần tập trung làm tốt việc quán triệt tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng về đại đoàn kết toàn dân tộc. MTTQ Việt Nam phát huy hơn nữa vai trò, vị trí của mình trong việc tiếp tục củng cố, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, phát huy dân chủ, tăng cường sự đồng thuận xã hội, thực hiện đại đoàn kết từ cơ sở, cộng đồng dân cư trong toàn dân, toàn quân và trên phạm vi toàn quốc.
Mặt trận Tổ quốc Việt Nam làm tốt công tác động viên các tầng lớp nhân dân hăng hái tham gia các phong trào thi đua, các cuộc vận động thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, phát huy mọi nguồn lực đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, sớm đưa nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển. Mặt trận tổ chức và hướng dẫn nhân dân phát huy quyền làm chủ, chủ động và tích cực tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước trong sạch, vững mạnh, nhất là ở cơ sở; củng cố và tăng cường mối quan hệ gắn bó mật thiết giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân, góp phần cùng các tổ chức đảng tạo ra sự chuyển biến căn bản trong việc ngăn chặn, từng bước đẩy lùi sự suy thoái tư tưởng, đạo đức, lối sống trong một bộ phận cán bộ, đảng viên và nhân dân. Mặt trận tham gia cùng các cơ quan nhà nước xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa; tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong thực hành tiết kiệm, phòng chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu; nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác thanh tra nhân dân; thực hiện tốt chức năng giám sát và phản biện xã hội theo đúng quy định của pháp luật. Mặt trận cần mở rộng và nâng cao hơn nữa hiệu quả đối ngoại nhân dân, tăng cường đoàn kết, hữu nghị, hợp tác và tích cực hội nhập quốc tế, góp phần cùng đối ngoại của Đảng, ngoại giao của Nhà nước nhằm củng cố môi trường hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển để xây dựng và bảo vệ đất nước.
Tổng Bí thư nêu rõ: Để đưa chương trình hành động vào cuộc sống, một đòi hỏi quan trọng là Mặt trận cần tiếp tục đổi mới phương thức, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ và hiệu quả hoạt động theo hướng tập trung cho cơ sở, đa dạng hóa các hình thức tập hợp và phát huy tối đa mọi nguồn lực trong các tầng lớp nhân dân, kể cả người Việt Nam ở nước ngoài. Cần phấn đấu để từng bước thực hiện khẩu hiệu: Công tác Mặt trận là công tác của toàn xã hội, trong đó cán bộ chuyên trách là hạt nhân, là nòng cốt.
Nhân dịp này, Tổng Bí thư yêu cầu các cấp ủy đảng từ Trung ương đến cơ sở cần làm tốt chức năng lãnh đạo và gương mẫu thực hiện trách nhiệm của một tổ chức thành viên, yêu cầu chính quyền các cấp phối hợp và tạo mọi điều kiện thuận lợi để MTTQ Việt Nam hoàn thành những nhiệm vụ vẻ vang của mình trong giai đoạn mới. Tổng Bí thư nhấn mạnh: Đoàn kết yêu nước là một truyền thống cực kỳ quý báu của dân tộc ta. Kế thừa và phát huy truyền thống đó, từ ngày Đảng ta ra đời cho đến nay, được dẫn dắt bởi tư tưởng đại đoàn kết dân tộc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đảng ta đã không ngừng chăm lo xây dựng và phát triển Mặt trận Dân tộc thống nhất, coi đại đoàn kết toàn dân tộc làm một cội nguồn của sức mạnh, động lực chủ yếu và là nhân tố có ý nghĩa quyết định đối với thắng lợi của sự nghiệp cách mạng và phát triển của đất nước và dân tộc ta.
Năm tháng sẽ qua đi nhưng sức mạnh vĩ đại, thành tựu nổi bật của khối đại đoàn kết toàn dân tộc và vai trò của Mặt trận Dân tộc thống nhất trong cách mạng dân tộc dân chủ trước đây và cách mạng xã hội chủ nghĩa ngày nay sẽ mãi mãi là những trang chói lọi trong lịch sử dân tộc ta ở thời đại Hồ Chí Minh. Đúng như Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng định: “Chính sách Mặt trận là chính sách quan trọng. Công tác Mặt trận là công tác rất quan trọng trong toàn bộ công tác cách mạng”, Đại hội VII MTTQ Việt Nam là một sự kiện chính trị nổi bật diễn ra vào lúc nhân dân ta bằng những việc làm thiết thực kỷ niệm 40 năm thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại.
Từ diễn đàn Đại hội, Tổng Bí thư tha thiết kêu gọi toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ra sức “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, nguyện suốt đời tuân theo Di chúc của Người, phấn đấu thực hiện cho được điều mong muốn cuối cùng của Người mà cũng là mong muốn của toàn dân tộc, của mỗi người Việt Nam là: “Toàn Đảng, toàn dân đoàn kết xây dựng một nước Việt Nam hoà bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh”, góp phần tích cực vào sự nghiệp hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội trên thế giới.
Nhân dịp này, thay mặt Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Tổng Bí thư đã tặng MTTQ Việt Nam bức trướng mang dòng chữ “Phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới vì dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”.
Đại hội xác định mục tiêu trong nhiệm kỳ mới là n âng cao vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tiếp tục phát huy truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc, ý chí tự lực, tự cường; phát huy dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội, đoàn kết mọi người Việt Nam ở trong và ngoài nước, tạo thành sức mạnh to lớn của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, góp phần thực hiện thắng lợi Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội và Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X; giữ vững độc lập, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ vì mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”. MTTQ các cấp tiếp tục thực hiện đa dạng hóa các hình thức vận động, tập hợp, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc; động viên các tầng lớp nhân dân hăng hái tham gia phong trào thi đua yêu nước, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, phấn đấu thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh. MTTQ vận động nhân dân phát huy quyền làm chủ và giữ gìn kỷ cương, phép nước, tích cực tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước trong sạch vững mạnh; nâng cao vai trò và trách nhiệm của Ủy ban Mặt trận và các tổ chức thành viên trong việc chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân; thực hiện vai trò giám sát và phản biện xã hội gắn với yêu cầu tăng cường sự đồng thuận xã hội. Mở rộng hoạt động đối ngoại nhân dân và tăng cường đoàn kết, hữu nghị, hợp tác giữa nhân dân Việt Nam với nhân dân các nước trên thế giới, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại. Kiện toàn tổ chức bộ máy, cán bộ, đổi mới nội dung, phương thức và nâng cao hiệu quả hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp./.
TG-TTXVN