Khẩn trương tập huấn cho cộng tác viên, tuyên truyền viên dân số ở nơi có mức sinh thấp

Quyết định 588 của Thủ tướng phê duyệt Chương trình Điều chỉnh mức sinh nêu rõ với nơi có mức sinh thấp, cần khẩn trương tập huấn cho toàn bộ cộng tác viên, tuyên truyền viên về kiến thức, kỹ năng mới đáp ứng nhiệm vụ chuyển trọng tâm từ giảm sinh sang sinh đủ hai con.

Truyền thông, tư vấn cho người dân về Dân số - KHHGĐ, sức khoẻ sinh sản. Ảnh: Dương Ngọc

Trong Quyết định 588/QĐ-TTg ngày 28/4/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình Điều chỉnh mức sinh phù hợp các vùng, đối tượng đến năm 2030 đề ra 5 nhóm nhiệm vụ và giải pháp để thực hiện các mục tiêu chung, mục tiêu cụ thể. Trong đó đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng là một nội dung quan trọng được Quyết định 588 đề cập.

Theo đó, Quyết định 588 nêu rõ: Cập nhật kiến thức mới, tập huấn lại bảo đảm đội ngũ cộng tác viên dân số thực hiện đầy đủ, có hiệu quả việc tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện sinh đủ hai con và tham gia cung cấp một số dịch vụ tới tận hộ gia đình. Đối với nơi có mức sinh thấp, khẩn trương tập huấn cho toàn bộ cộng tác viên, tuyên truyền viên về kiến thức, kỹ năng mới đáp ứng nhiệm vụ chuyển trọng tâm từ giảm sinh sang sinh đủ hai con.

Cùng đó, đẩy mạnh đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực cán bộ làm công tác dân số các cấp, các ngành, đoàn thể, tổ chức xã hội, đặc biệt là kiến thức, kỹ năng lồng ghép các nội dung điều chỉnh mức sinh vào nhiệm vụ, hoạt động của các ngành, đơn vị.

Ông Nguyễn Doãn Tú, Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số thuộc Bộ Y tế cho biết ngành Dân số đang có đội ngũ cộng tác viên dân số tại các thôn, xóm, bản, làng. Đội ngũ này được xem là kênh truyền thông hiệu quả, là mắt xích quan trọng, góp phần làm nên thành công của công tác dân số vì họ là người luôn nắm vững địa bàn, thường xuyên tiếp cận, gần gũi người dân, vận động nhân dân thực hiện tốt các chính sách dân số.

Theo Tổng cục trưởng Nguyễn Doãn Tú, trước đây, hệ thống cộng tác viên này chủ yếu làm mục tiêu duy nhất là KHHGĐ (vận động người dân thực hiện KHHGĐ để nuôi dạy con cho tốt; tuyên truyền sử dụng các biện pháp tránh thai…). Nhưng đến nay, khi công tác dân số đã chuyển trọng tâm từ KHHGĐ sang "dân số và phát triển", giải quyết toàn diện cả về quy mô, cơ cấu, phân bố và đặc biệt là nâng cao chất lượng dân số, nhiệm vụ của cộng tác viên dân số đã khác nhiều.

"Đội ngũ cộng tác viên dân số hiện nay không chỉ làm KHHGĐ mà còn là nguồn lực rất quý thực hiện các nhiệm vụ khác của công tác dân số trong tình hình mới" - Tổng cục trưởng Nguyễn Doãn Tú nói.

Được ví như "cánh tay nối dài" của ngành dân số, gần 60 năm qua, cộng tác viên dân số là "kênh thông tin" chính chuyển tải các chủ trương, chính sách về dân số, giúp người dân nâng cao nhận thức, chuyển đổi hành vi, hoàn thành các chỉ tiêu về DS-KHHGĐ. Họ là những người "bám dân", thường xuyên về cơ sở, "đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng", để có cách tiếp cận phù hợp.

Nhiều cộng tác viên dân số đã sáng tạo trong cách làm, cùng với cấp phát tài liệu, tờ rơi tuyên truyền cho người dân, quá trình vận động, lồng ghép công tác DS-KHHGĐ vào các buổi họp dân, các hoạt động văn hóa, văn nghệ của địa phương và trực tiếp đến tận từng hộ nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, trao đổi cởi mở với đối tượng.

Để tiếp tục nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn nghiệp vụ của đội ngũ cộng tác viên dân số, đáp ứng những yêu cầu nhiệm vụ công tác DS-KHHGĐ trong tình hình mới, các Chi cục DS-KHHGĐ thường xuyên tổ chức các buổi tập huấn, nâng cao kỹ năng và cung cấp thông tin cho đội ngũ này.

Ngoài việc cung cấp các kiến thức về công tác dân số và phát triển, KHHGĐ, chăm sóc SKSS; phương pháp truyền thông, vận động người dân thực hiện chính sách dân số ở cơ sở, các Chi cục đặc biệt chú trọng triển khai các nội dung, thông tin liên quan về chính sách công tác dân số hiện nay như thông tin, tuyên truyền Nghị quyết 21 - NQ/TW về công tác dân số trong tình hình mới, trong đó tập trung nhiều nội dung về vấn đề nâng cao chất lượng dân số như: sàng lọc trước sinh, sơ sinh; chăm sóc sức khỏe vị thành niên, thanh niên; chăm sóc sức khỏe người cao tuổi; giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh… Qua đó, cung cấp, bổ sung thông tin, kiến thức, kỹ năng giúp cho đội ngũ cộng tác viên tại các địa phương có thể triển khai lồng ghép, tuyên truyền và thực hiện tốt công tác dân số tại địa phương.

Riêng trong nội dung về quy mô dân số, tại 21 tỉnh có mức sinh thấp, các nơi có mức sinh thấp, các Chi cục Dân số - KHHGĐ, Trung tâm Dân số hay Phòng Dân số... đang nhanh chóng cập nhật, khẩn trương tập huấn về cho các cộng tác viên, tuyên truyền viên về kiến thức, kỹ năng mới đáp ứng nhiệm vụ chuyển trọng tâm từ mục tiêu "giảm sinh" sang "sinh đủ hai con". Điều này là cần thiết bởi như đã nói ở trên, đây chính là lực lượng gần dân nhất, là kênh truyền thông tin chính sách của Đảng, Nhà nước về Dân số với người dân.

"Đưa nội dung về điều chỉnh mức sinh vào chương trình đào tạo, tập huấn cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp; chú trọng đào tạo đội ngũ chuyên gia trong lĩnh vực dân số, nhân khẩu học thông qua hệ thống đào tạo trong và ngoài nước".

(Trích Quyết định 588/QĐ-TT ngày 28/4/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình Điều chỉnh mức sinh phù hợp các vùng, đối tượng đến năm 2030, mục 5.a)./.