Xã Đắc Bút So có 2 bon: bon Bu Bong và bon N'Rung, người dân chủ yếu là đồng bào dân tộc M'nông, về đây làm ăn sinh sống từ năm 1990, khi hình thành điểm kinh tế mới Đắc Rung. Ngày ấy, đến vùng đất mới này, bà con trong bon nghèo lắm, phần lớn không biết chữ. Người đau ốm không dùng thuốc để chữa bệnh mà chỉ biết đi gọi thầy cúng. Già làng Điểu Gay là người đi tiên phong cùng Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tuyên truyền nếp sống mới đến đồng bào trong bon.

Đầu năm 2007, BĐBP Đồn 767 đến gặp Già làng Điểu Gay. Sau đó, Già làng được Đảng ủy, chính quyền xã mời họp bàn về việc triển khai Cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh". Về nhà, Già làng Điểu Gay tuyên truyền rất ngắn gọn: Bác Hồ kính yêu thì ai cũng biết rồi. Bây giờ yêu Bác Hồ, chúng ta phải sống có tình, có nghĩa, giúp nhau vượt qua khó khăn, xây dựng cuộc sống trong bon ngày càng giàu có hơn. Muốn vậy, trước hết là lắng nghe cán bộ, BĐBP hướng dẫn, rồi tập trung phát triển sản xuất, xây dựng bon, xã.

Họp với BĐBP, Già làng Điểu Gay phân tích điểm cần chú ý trong Cuộc vận động: "Những năm trước, một số người trong bon đã nghe lời kẻ xấu dụ dỗ, mua chuộc, vượt biên trái phép sang Cam-pu-chia mơ tưởng cuộc sống sung sướng, giàu sang. Nhưng phần lớn đều phải ở trại tị nạn, sống cuộc sống khổ cực, đói rét, bệnh tật, nhiều người bị đánh đập hành hạ và họ đã biết mình bị kẻ xấu lừa dối, lợi dụng để chống phá cách mạng, chia rẽ dân tộc. Vì thế, họ đã tìm mọi cách để trốn về đoàn tụ với gia đình, bon làng. Đây là những người cần được quan tâm vì họ đang tự ti, mặc cảm, chưa hòa nhập với bon làng".

Nhiều đêm, Già làng Điểu Gay trăn trở và suy nghĩ: "Mình phải làm gì để bon làng hiểu rõ được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với bà con đồng bào dân tộc Tây Nguyên, thấy được âm mưu phá hoại của các thế lực thù địch, từ đó cảnh giác đấu tranh không mắc mưu kẻ xấu". Ông nghĩ, những người lầm lỗi như con, như cháu của bon làng mình. Nó đã nhận được cái sai là mừng rồi và sai thì phải sửa, cần được tha thứ. Ông đã trực tiếp đến gặp từng người và gia đình để tuyên truyền, giải thích về chính sách khoan hồng của Đảng và Nhà nước đối với những người lầm đường, lạc lối. Ông vận động họ thành khẩn đến khai báo với chính quyền địa phương và BĐBP Đồn 767. Ông cũng tuyên truyền, giải thích cho những người thân trong gia đình, dòng họ của những người vượt biên trở về và toàn thể bà con trong bon không được xa lánh họ mà phải thương yêu, đùm bọc, giúp đỡ họ để mau chóng hòa nhập với bon làng.

Cùng với những việc làm trên, Già làng Điểu Gay trực tiếp đề xuất với các tổ chức đoàn thể trong bon, chính quyền xã và BĐBP Đồn 767 tổ chức họp dân, tuyên truyền về các đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và địa phương, nhất là chính sách về dân tộc, tôn giáo, các chính sách ưu tiên phát triển kinh tế - xã hội khu vực biên giới, quy chế khu vực biên giới. Tất cả đều được ông dẫn chứng với những vụ việc cụ thể đã xảy ra ở địa phương. Tại những buổi họp này, những người vượt biên trái phép trở về đã thành khẩn nhận lỗi và hứa sửa chữa không tái phạm, đồng thời lên án kẻ xấu và kêu gọi mọi người đừng bao giờ mắc mưu kẻ xấu. Đối với những trường hợp trở về mà cuộc sống quá khó khăn do không còn đất đai, phương tiện sản xuất, Già làng Điểu Gay báo cáo chính quyền và BĐBP Đồn 767, vận động bà con trong bon ủng hộ, giúp đỡ về mọi mặt.

Thực sự được sống trong sự yêu thương, đùm bọc của bon làng cũng như sự giúp đỡ về mọi mặt của chính quyền địa phương và BĐBP, những người lầm đường trở về đã nhanh chóng xóa được những mặc cảm về lỗi lầm của mình, hòa nhập với cộng đồng, quyết tâm xây dựng đời sống mới. Không những vậy, nhận thức và hiểu biết của họ về chính sách, pháp luật của Nhà nước ngày càng được nâng cao. Trong số đó, có nhiều người làm ăn, sản xuất ổn định và phát triển, tích cực tham gia các công việc của bon làng, nhất là phong trào "Quần chúng tham gia tự quản đường biên, cột mốc và giữ gìn an ninh trật tự thôn, bon". Điển hình như Điểu San (bon Bu Bong) hiện nay là công dân tốt, luôn gương mẫu đi đầu trong phong trào quần chúng giữ gìn ANTT khu vực biên giới.

Sau hai năm thực hiện Cuộc vận động, đồng bào M'nông ở Đắc Bút So đã chấm dứt tập tục du canh, du cư, biết trồng lúa nước, cây cà phê, cây tiêu, cây cao su… đời sống tốt hơn nhiều so với trước; có đường sá đi lại, có điện thắp sáng và nước sạch, con em được đi học, người ốm được chữa trị; nhiều gia đình biết áp dụng khoa học sản xuất, lúa ngô, khoai, sắn đủ ăn và có dư để chăn nuôi và đem bán. Cà phê, tiêu, cao su thu hoạch năm sau cao hơn năm trước. Nhờ vậy, nhiều gia đình đã hết nghèo, có cái ăn, cái để, mua được ti-vi, xe máy. Bà con biết ơn Đảng, Bác Hồ mà cụ thể là biết ơn BĐBP, Già làng Điểu Gay đã nói cho điều hay, giảng giải điều tốt để mọi người làm theo.

Già làng Điểu Gay được bầu là điển hình tiên tiến "làm theo" đạo đức Hồ Chí Minh của xã Đắc Bút So./.

(Theo: Nguyễn Hồng/QĐND)