Tự chủ đại học (ĐH) để hướng tới tăng cường chất lượng, giải phóng các
nguồn lực của nhà trường. Đây là nhu cầu hết sức chính đáng của các
trường ĐH. Chính phủ rất quan tâm, ủng hộ và đã giao cho Bộ GD&ĐT
chuẩn bị Nghị định về tự chủ ĐH và sẽ sớm ban hành.
Đây là thông tin Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ trả lời cử tri
tại Hội nghị tiếp xúc giữa Bộ trưởng Bộ GD&ĐT, Đại biểu Quốc hội
Phùng Xuân Nhạ với cử tri ĐH Quy Nhơn sau Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa
XIV.
Trả lời những băn khoăn, trăn trở của cán bộ, giảng viên, sinh viên
ĐH Quy Nhơn, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ giải thích: “Mặc dù
trong Luật Giáo dục ĐH và Điều lệ trường ĐH đều quy định bộ máy tổ chức
của cơ sở giáo dục ĐH phải có Hội đồng trường nhưng thực tế số trường ĐH
có Hội đồng trường rất ít và nếu có thì vai trò của Hội đồng trường rất
mờ nhạt”. Vì vậy Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cho rằng, Hội đồng trường là
một trong những vấn đề hết sức quan trọng, có tính chất quyết định thành
công của chủ trương tự chủ các trường ĐH tới đây.
Tự chủ ĐH là một xu hướng đã được thực hiện rất mạnh ở các nước và
đang đẩy mạnh ở nước ta. Đây là một nhu cầu tự thân của giáo dục ĐH. Tự
chủ ĐH để hướng tới tăng cường chất lượng, giải phóng các nguồn lực của
nhà trường. Đây là nhu cầu hết sức chính đáng của các trường ĐH. Chính
phủ rất quan tâm, ủng hộ và đã giao cho Bộ GD&ĐT chuẩn bị Nghị định
về từ chủ ĐH và sẽ sớm ban hành. Bộ GD&ĐT đã nghiên cứu công phu,
lấy ý kiến tất cả các đơn vị trên toàn quốc.
Nội dung của Nghị định tự chủ ĐH có nhiều nhưng tập trung vào 3 vấn
đề lớn: Thứ nhất là tự chủ về học thuật (tự chủ mở ngành, tự chủ quyết
định ngành nghề đào tạo). Đây có thể là một quyết định mở “nút thắt” cho
hoạt động của các trường ĐH.
Với xu hướng này Bộ GD&ĐT phân cấp rất mạnh cho các trường. Bộ
GD&ĐT tập trung vào quản lý nhà nước, tăng cường giám sát...Đây thực
sự là một bước chuyển lớn.
Thứ hai là tự chủ về bộ máy tổ chức nhân sự. Các đồng chí lãnh đạo
nhà trường phải được tự chủ xây dựng đề án vị trí việc làm, quyết định
trả lương, tuyển dụng,...
Thứ ba là tự chủ về tài chính. Các trường được quyền tự quyết các
nguồn thu hợp pháp của mình. Như vậy, với nội dung, tinh thần của Nghị
định tự chủ ĐH tới đây sẽ giải phóng năng lực của các trường ĐH.
Tuy nhiên, các thầy cô luôn nhớ tự chủ ĐH bao giờ cũng gắn với trách
nhiệm xã hội, vì đây là quyền lợi của người học, quyền lợi của xã hội.
Mức độ tự chủ gắn mới mức độ giải trình.
Với 3 nội dung lớn của Nghị định tự chủ ĐH thì vai trò của Hội đồng
trường vô cùng quan trọng. Hội đồng trường bao gồm đại diện của các bên
trong nhà trường, thầy cô giáo, học sinh-sinh viên, cán bộ quản lý và
đại diện bên ngoài nhà trường, làm sao giám sát hoạt động của nhà trường
và quyết định những vấn đề lớn chiến lược, nhân sự, tài chính...Ban
Giám hiệu nhà trường có nhiệm vụ thực hiện các khuyến nghị của Hội đồng
trường và báo cáo, giải trình với Hội đồng trường về hoạt động chỉ đạo
thực hiện của mình.
Tuy nhiên, hiện nay số lượng trường đại học thành lập được Hội đồng
trường còn vừa phải, khoảng hơn 1/2 số trường; nhiều trường vẫn khó khăn
trong thành lập Hội đồng trường. trong đó có một lý do rất lớn đó là
vai trò, thực quyền của Hội đồng trường còn rất mờ nhạt, đây là một vấn
đề lớn.
Tới đây, Bộ GD&ĐT sẽ có hướng dẫn gửi các trường thực hiện quyền
của Hội đồng trường và Bộ GD&ĐT sẽ tăng cường kiểm tra giám sát. Và
chỉ khi Hội đồng trường hoạt động một cách thực sự, đúng vai trò, thực
quyền thì mới bảo đảmđược dân chủ trong các trường./.
Theo Báo GD&TĐ