Theo Reuters và AFP, Tổng thống Barack Obama cho biết Mỹ và các nước
khác sẽ bắt đầu “nới lỏng một cách hạn chế” các biện pháp trừng phạt
kinh tế đối với Iran.
Điều kiện cho hành động này là Tehran phải thực hiện trách nhiệm của họ
trong thỏa thuận đạt được ngày 12/1 nhằm khởi động việc thực thi thỏa
thuận hạt nhân mà Tehran và nhóm P5+1 (gồm Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Trung
Quốc và Đức) đạt được hồi tháng 11 năm ngoái.
Trong một tuyên bố, Tổng thống Obama nêu rõ: “Với thỏa thuận ngày hôm
nay, chúng ta đã đạt được tiến bộ cụ thể. Tôi hoan nghênh bước tiến quan
trọng này và chúng ta sẽ tập trung vào công việc quan trọng là theo
đuổi một giải pháp toàn diện mà sẽ giúp giải tỏa các mối quan ngại của
chúng ta về chương trình hạt nhân Iran.”
Tổng thống Obama cũng khẳng định rằng ông nhận thức rất rõ về mức độ khó
khăn để đạt được mục tiêu này, nhưng nhấn mạnh vì an ninh quốc gia, hòa
bình và an ninh thế giới, “giờ là lúc trao cho ngoại giao một cơ hội để
thành công.”
Ông Obama đồng thời tuyên bố sẽ phủ quyết bất cứ biện pháp trừng phạt
mới nào mà Quốc hội Mỹ thông qua trong quá trình đàm phán về một thỏa
thuận dài hạn với Iran, nhưng khẳng định Washington sẽ sẵn sàng tăng
cường trừng phạt nếu Tehran không tuân thủ thỏa thuận.
Cùng ngày, chính phủ Mỹ và Liên minh châu Âu đã xác nhận thỏa thuận hạt
nhân lịch sử giữa Iran và P5+1 sẽ có hiệu lực từ ngày 20/1.
Trong một tuyên bố, Đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối
ngoại Liên minh châu Âu (EU) Catherine Ashton nêu rõ: “Chúng tôi sẽ đề
nghị Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế triển khai các hoạt động giám
sát và kiểm chứng cần thiết liên quan đến hạt nhân."
Theo THX, ngày 12/1, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry khẳng định Washington sẽ
“hết sức thận trọng” trong việc kiểm chứng và giám sát những hành động
của Iran sau khi các bên nhất trí rằng thỏa thuận hạt nhân tạm thời giữa
Iran và P5+1 sẽ có hiệu lực vào ngày 20/1 tới.
Phát biểu sau khi các bên đạt được thỏa thuận trên, ông Kerry nhấn mạnh
kể từ ngày 20/1, lần đầu tiên trong gần 10 năm, chương trình hạt nhân
Iran sẽ không thể tiến triển và một phần của chương trình này sẽ bị rút
lại.
Ông cũng kêu gọi Quốc hội Mỹ không áp đặt thêm các biện pháp trừng phạt có thể đe dọa toàn bộ tiến trình đàm phán.
Thừa nhận giai đoạn tiếp theo trong cuộc đàm phán với Iran sẽ hết sức
cam go, Ngoại trưởng Mỹ nhấn mạnh: “Chúng ta có thể thấy rõ những thách
thức thậm chí còn lớn hơn mà tất cả chúng ta đang đối mặt trong việc đàm
phán một thỏa thuận toàn diện”./.
(Vietnam+)