(TG) - Hội nghị Trung ương 7 ( khóa XI) đã ban hành Nghị quyết số
24-NQ/TW về “Chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý
tài nguyên và bảo vệ môi trường” đã thể hiện sự quyết tâm của Đảng,
Chính phủ và nhân dân Việt Nam trong việc chung tay, góp sức cùng cộng
đồng quốc tế ứng phó với biến đổi khí hậu.
Đội Thanh niên tình nguyện Xanh xã Thụy An, huyện Ba Vì, Hà Nội làm vệ sinh thu gom rác thải đường làng, ngõ xóm. (Ảnh: Đình Trân - TTXVN).
Biến đổi khí hậu là một trong những thách thức lớn nhất đối với nhân loại, tác động nghiêm trọng đến sản xuất, đời sống và môi trường trên phạm vi toàn thế giới. Việt Nam là một trong những quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất của biến đổi khí hậu, bị nhiều tổn thất to lớn về người và tài sản.
Nhận thức rõ những tác động nghiêm trọng của biến đổi khí hậu đối với sự phát triển bền vững của đất nước, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương và từng bước hoàn thiện các văn bản pháp luật, tạo hành lang pháp lý cho công tác ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ tài nguyên và môi trường. Đặc biệt, mới đây ngày 3/6/2013, Hội nghị Trung ương 7 ( khóa XI) đã ban hành Nghị quyết số 24-NQ/TW về “Chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường” đã thể hiện sự quyết tâm của Đảng, Chính phủ và nhân dân Việt Nam trong việc chung tay, góp sức cùng cộng đồng quốc tế ứng phó với biến đổi khí hậu.
Chương trình hành động“Phát huy vai trò xung kích của thanh niên trong ứng phó với biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường” do Ban Thường vụ Trung ương Đoàn đang triển khai là một trong những nội dung quan trọng, nhằm cụ thể hoá việc thực hiện Nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI và Nghị quyết Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ X.
Chương trình được triển khai tới các cấp cơ sở Đoàn trên cả nước nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm, hình thành ý thức chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, sử dụng tiết kiệm tài nguyên và bảo vệ môi trường của đoàn viên, thanh thiếu nhi; phát huy vai trò xung kích, trách nhiệm của đoàn viên, thanh niên trong tham gia các hoạt động ứng phó với biến đổi khí hậu, phòng chống thiên tai và bảo vệ môi trường.
Bên cạnh đó, quá trình triển khai thực hiện Chương trình hành động cũng được yêu cầu gắn với việc triển khai phong trào “Tuổi trẻ chung tay xây dựng nông thôn mới” và “Thanh niên tham gia xây dựng văn minh đô thị”.
Theo đó, những nội dung, nhiệm vụ, giải pháp cụ thể được chú trọng trong quá trình thực hiện là:
Một là, tuyên truyền nâng cao nhận thức cho đoàn viên, thanh thiếu nhi về ứng phó với biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường
Tuyên truyền, phổ biến tới cán bộ, đoàn viên, thanh thiếu nhi và nhân dân các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về ứng phó với biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường; tác động và thách thức của biến đổi khí hậu, vai trò, tầm quan trọng của môi trường đối với sự phát triển bền vững của đất nước.
Tổ chức các chiến dịch truyền thông hưởng ứng Tuần lễ quốc gia nước sạch và vệ sinh môi trường, Tuần lễ Biển và hải đảo Việt Nam, Ngày đa dạng sinh học, Ngày trái đất, Giờ trái đất, Ngày Vệ sinh yêu nước, Chiến dịch làm cho thế giới sạch hơn… Đồng loạt tổ chức hưởng ứng Ngày môi trường thế giới.
Tổ chức các hoạt động tuyên truyền “Không buôn bán, giết mổ, tiêu thụ sản phẩm từ động vật hoang dã”; đấu tranh, tố giác các hành vi buôn bán và tiêu thụ trái phép các loài động, thực vật nguy cấp, quý hiếm.
Sử dụng có hiệu quả các phương tiện truyền thông của Đoàn, Hội, như: báo, tạp chí, bản tin thanh niên, phát thanh, truyền hình… trong tuyên truyền các hoạt động, các mô hình tiêu biểu của Đoàn, Hội và phổ biến kinh nghiệm tốt, hiệu quả trong ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường.
Tổ chức hội thảo, diễn đàn, hội thi với chủ đề "Thanh niên chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường" để tuyên truyền và phát huy những ý tưởng, giải pháp của thanh niên trong ứng phó với biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường...
Hai là, chủ động tham gia các hoạt động ứng phó với biến đổi khí hậu, xung kích phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai
Phổ biến cho đoàn viên, thanh niên những kiến thức về biến đổi khí hậu và thích ứng với biến đổi khí hậu, nhất là trong sản xuất nông nghiệp, phát triển kinh tế và trong lĩnh vực y tế, sức khoẻ; kiến thức và những việc cần làm trước, trong và sau khi bão lụt xảy ra; kiến thức về phòng chống hạn hán và lũ quét...
Phát huy vai trò gương mẫu của cán bộ, đoàn viên trong việc chủ động và tuyên truyền, vận động nhân dân di dời, sắp xếp lại các điểm dân cư ở những vùng thường xuyên bị tác động của lũ lụt, bão và những khu vực có nguy cơ xảy ra lũ quét, sạt lở đất.
Triển khai Đề án xây dựng nhà tránh lũ, huy động lực lượng giúp đỡ nhân dân các tỉnh Bắc Trung Bộ và Duyên hải Nam Trung Bộ xây dựng nhà tránh lũ. Xung kích chuyển đổi cơ cấu giống cây trồng, vật nuôi, điều chỉnh mùa vụ; tập huấn, chuyển giao kỹ thuật sản xuất nông nghiệp thích ứng với biến đổi khí hậu cho đoàn viên, thanh niên và nhân dân.
Chủ động tham gia phòng chống khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh. Trang bị dụng cụ, phương tiện, tập huấn, diễn tập cho các đội tình nguyện mùa bão lũ và đoàn viên, thanh niên những kiến thức, kỹ năng tìm kiếm, cứu nạn, cứu hộ, phòng chống thiên tai, dịch bệnh, thích ứng với biến đổi khí hậu, khắc phục hậu quả thiên tai.
Ba là, tiếp tục duy trì, nâng cao hiệu quả hoạt động bảo vệ môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học
Tổ chức các hoạt động khắc phục ô nhiễm, cải thiện chất lượng môi trường và điều kiện sống của người dân, Cụ thể là: Hỗ trợ, giúp nhân dân xây dựng các công trình nước sạch và nhà tiêu hợp vệ sinh; di chuyển nhà tiêu không hợp vệ sinh ra xa chỗ ở. Phổ biến cho người dân các mô hình nhà tiêu hợp vệ sinh, chi phí thấp. Tổ chức "Ngày thứ bảy tình nguyện", "Ngày chủ nhật xanh"; ra quân làm vệ sinh đường làng, ngõ xóm trong khu dân cư, nạo vét khơi thông dòng chảy, cống rãnh, thu gom, xử lý rác thải, trồng cây xanh, giải toả những điểm tồn đọng. Hướng dẫn áp dụng các phương thức, kỹ thuật canh tác tiên tiến nhằm ngăn chặn tình trạng thoái hoá đất đai, sử dụng có hiệu quả tài nguyên đất, hạn chế sử dụng thuốc trừ sâu và thuốc kích thích tăng trưởng thực vật hóa học.
Giới thiệu, đưa công nghệ bảo vệ môi trường vào các làng nghề để giải quyết ô nhiễm môi trường. Tham gia xây dựng, nâng cấp cơ sở hạ tầng bảo vệ môi trường các làng nghề, nhất là các làng nghề truyền thống. Chuyển giao công nghệ sản xuất sạch, công nghệ sử dụng năng lượng mới, năng lượng tái tạo, các nguyên, nhiên vật liệu mới, thân thiện môi trường, công nghệ xử lý và tái chế, tái sử dụng chất thải cho thanh niên.
Củng cố mô hình đội thanh niên xung kích, tình nguyện bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai, dịch bệnh; nhân rộng các mô hình tuyến đường thanh niên tự quản, làng xã xanh, sạch, đẹp; xây dựng mô hình văn phòng xanh, góc phố sạch, vỉa hè sạch, đội tuyên truyền măng non. Xây dựng và phát triển các mô hình tổ hợp tác, hợp tác xã thanh niên thu gom rác thải; mô hình xử lý rác thải do thanh niên quản lý. Nhân rộng mô hình sản xuất sạch, mô hình kinh tế xanh trong thanh niên.
Bốn là, tổ chức trồng và bảo vệ rừng; bảo tồn đa dạng sinh học
Đăng ký đảm nhận và tổ chức cho thanh niên trồng mới, trồng dặm, chăm sóc, bảo vệ rừng đặc dụng, rừng phòng hộ, rừng ngập mặn và các loài thực vật ngập mặn.
Tích cực tham gia tố giác, ngăn chặn có hiệu quả các hành vi chặt phá rừng trái pháp luật; tham gia xây dựng đường băng cản lửa, đường ranh phòng chống cháy rừng.
Triển khai thành lập, phát triển và quảng bá thương hiệu cho mô hình trung tâm giống và vườn ươm giống cây trồng của thanh niên cung cấp cho các địa phương. Giới thiệu, cung cấp các loại giống cây trồng tốt, đủ tiêu chuẩn phù hợp với đất đai, khí hậu từng vùng có năng suất và giá trị kinh tế cao.
Tham gia bảo vệ các loài động vật hoang dã, các giống cây trồng, cây dược liệu, vật nuôi có giá trị, loài quý hiếm có nguy cơ bị tuyệt chủng; diệt trừ, ngăn chặn sự xâm nhập, phát triển của sinh vật ngoại lai xâm hại.
Phổ biến, hướng dẫn, chuyển giao tiến bộ khoa học công nghệ và những kinh nghiệm thực tế hiệu quả ứng dụng vào nuôi trồng, đánh bắt, khai thác nguồn lợi thuỷ, hải sản. Đấu tranh, ngăn chặn tình trạng đánh bắt mang tính huỷ diệt nhằm bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản, đặc biệt là vùng gần bờ.
Tổ chức tập huấn, tư vấn về giống, vốn, kỹ thuật lâm sinh, khai thác, chế biến tiêu thụ sản phẩm cho thanh niên trồng rừng. Liên kết Nhà nước, nhà khoa học, thanh niên trồng rừng, nhà đầu tư, chế biến, tiêu thụ lâm sản để phát triển trồng rừng nguyên liệu.
Phối hợp với các bộ, ngành, chính quyền địa phương, các tổ chức phi chính phủ trong công tác ứng phó với biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường. Phối hợp với ngành môi trường tổ chức tập huấn kiến thức, kỹ năng truyền thông về ứng phó với biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường cho cán bộ đoàn cấp xã và lực lượng thanh thiếu nhi nòng cốt trong bảo vệ môi trường.
Phối hợp, huy động nguồn lực từ tổ chức phi chính phủ để tuyên truyền nâng cao nhận thức, xây dựng mô hình ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ tài nguyên và môi trường. Tham gia các dự án bảo vệ, phục hồi, cải tạo không gian, mặt nước trong các đô thị, khu dân cư và các hoạt động khắc phục hậu quả chất độc đi-ô-xin do chiến tranh để lại.
Tham gia xây dựng chính sách, nghiên cứu khoa học, ứng dụng công nghệ và hợp tác quốc tế về ứng phó với biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường. Tăng cường trao đổi thông tin, kinh nghiệm với thanh niên các nước trong công tác ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường./.
Thế Hoàng