Công trình có giá trị và ý nghĩa lớn về chính trị, tư tưởng, tuyên truyền giáo dục, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên, nhân dân, nhất là thế hệ trẻ của hai nước Việt Nam và Lào về mối quan hệ hữu nghị đặc biệt, thủy chung, trong sáng giữa hai nước. Trên cơ sở đó, nâng cao ý thức gìn giữ, vun đắp và phát triển mãi mãi mối quan hệ tốt đẹp giữa hai nước, đồng thời giới thiệu với bạn bè quốc tế về mối quan hệ đặc biệt Việt Nam – Lào, Lào – Việt Nam, đấu tranh chống lại sự bóp méo, xuyên tạc lịch sử của các thế lực thù địch để chia rẽ tình đoàn kết của nhân dân hai nước.

Đồng chí Bunnhăng Vôlachít, Ủy viên Bộ chính trị, Thường trực Ban Bí thư Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, Phó Chủ tịch nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào, đồng chí Xamản Vinhakệt, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Chỉ đạo công tác Tư tưởng, Lý luận và Văn hóa Trung ương Đảng Nhân dân cách mạng Lào, đồng chí Trương Tấn Sang, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, đồng chí Tô Huy Rứa, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam chủ trì hội nghị. Đến dự Hội nghị còn có đông đủ các đồng chí trong Ban Chỉ đạo Dự án Việt Nam – Lào, Lào – Việt Nam, các thành viên hội đồng nghiệm thu, các đại biểu đại diện cho các ban, bộ, ngành, các viện nghiên cứu, các trường ĐH, các nhà khoa học trong Ban Biên soạn.

Trong lời phát biểu khai mạc hội nghị, đồng chí Bunnhăng Vôlachít đã nhấn mạnh việc tổ chức, nghiên cứu Dự án biên soạn Lịch sử quan hệ đặc biệt Việt Nam – Lào, Lào – Việt Nam có ý nghĩa lịch sử vô cùng quan trọng. Đây là một trong những hoạt động và sự kiện chính trị nổi bật trong quan hệ hoạt động hợp tác của hai Đảng, hai Chính phủ, hai dân tộc trong suốt giai đoạn qua, đồng thời góp phần quan trọng trong xây dựng các phong trào để tiến tới tổ chức ĐH lần thứ XI Đảng Cộng sản Việt Nam và ĐH lần thứ IX của Đảng Nhân dân Cách mạng Lào.

Các đồng chí chủ trì hội nghị

Sau bốn năm tổ chức thực hiện, Ban chỉ đạo, Ban biên soạn và tập thể các nhà khoa học của 2 nước Lào – Việt Nam đã có nhiều cố gắng vươn lên vượt qua mọi khó khăn, thử thách và tích cực tổ chức thực hiện khẩn trương với tinh thần trách nhiệm cao. Ban Chỉ đạo 2 bên đã hoàn thành nhiệm vụ cơ bản vào cuối tháng 11/2010 và tổ chức hoàn thành nghiệm thu 5 sản phẩm với kết quả tốt đẹp.

GS.TS Trịnh Nhu đã thay mặt Ban Biên soạn sản phẩm chính “Lịch sử quan hệ đặc biệt và liên minh chiến đấu Việt Nam – Lào (1930 – 2007)” báo cáo khái quát tình hình thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu, biên soạn sản phẩm chính. Hai Ban biên soạn đã tiến hành công tác theo đúng lộ trình đã được Ban chỉ đạo phê duyệt và bảo đảm các chuẩn mực nghiên cứu, biên soạn một tác phẩm khoa học lịch sử. Qua đó, Ban biên soạn đã tiến hành xây dựng đề cương nghiên cứu, biên soạn, khai thác tư liệu, tài liệu các kho lưu trữ và các cơ quan, ban, ngành của Đảng và Nhà nước, gặp gỡ, trao đổi với nhiều nhân chứng, khảo sát nhiều địa điểm, di tích lịch sử có liên quan đến quan hệ cả hai nước ở Lào và Việt Nam.

GS.TS Trịnh Nhu báo cáo tình hình thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu, biên soạn sản phẩm chính

Các nhà khoa học hai bên đã trao đổi trên tinh thần tôn trọng sự thật lịch sử, đồng thời tuân thủ nghiêm túc những quy định của hai Ban Chỉ đạo nghiên cứu, biên soạn Việt Nam và Lào về hợp tác nghiên cứu, biên soạn sản phẩm chính. Tất cả các vấn đề nêu ra đều được thảo luận thẳng thắn, tôn trọng ý kiến của nhau và đi đến nhất trí cao.

Bản thảo sản phẩm chính đã hoàn thành gồm 4 phần, 10 chương với 701 trang nội dung, tập trung làm sáng tỏ những vấn đề cơ bản sau:

- Quan hệ đặc biệt Việt Nam – Lào, Lào – Việt Nam là tài sản quý giá và quy luật giành thắng lợi của hai dân tộc Việt Nam, Lào trong tiến trình cách mạng.

- Quan hệ đặc biệt Việt Nam – Lào, Lào – Việt Nam tạo nên những kỳ tích và thành quả lớn lao.

- Quan hệ đặc biệt Việt Nam – Lào, Lào – Việt Nam có ý nghĩa lịch sử vô cùng lớn lao.

Từ nghiên cứu hiện thực lịch sử quan hệ đặc biệt Việt Nam – Lào, Lào – Việt Nam, có thể đúc kết một số bài học lịch sử:

Một là, xác định đúng đắn hệ thống quan điểm lý luận về mối quan hệ dân tộc và quốc tế trong thời đại mới, giữ vai trò quan trọng hàng đầu trong quá trình xây dựng, phát triển quan hệ đặc biệt Việt Nam – Lào, Lào – Việt Nam.

Hai là, xác định nội dung, phương thức xây dựng quan hệ đặc biệt Việt Nam – Lào, Lào – Việt Nam là cụ thể hóa các quan điểm lý luận của chủ nghĩa Mác-Lênin về quan hệ quốc gia và quốc tế trong điều kiện cụ thể của hai nước để hướng dẫn hoạt động của Đảng, của hệ thống chính trị và quân, dân hai nước Việt Nam, Lào nhằm đạt tới mục tiêu cách mạng do hai bên xác lập.

Ba là, tình cảm cách mạng thủy chung, trong sáng của Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng Nhân dân cách mạng Lào là một nhân tố trọng yếu tạo nên độ bền vững và phát triển của mối quan hệ Việt Nam – Lào, Lào – Việt Nam.

Bốn là, khai thác, phát huy các nhân tố, điều kiện cần thiết để xây dựng, phát triển quan hệ đặc biệt Việt Nam – Lào.

Bản thảo dành một dung lượng nhất định để đề cập đến triển vọng phát triển của mối quan hệ đặc biệt trong hoàn cảnh mới.

Hội nghị cũng đã được nghe các ý kiến phản biện của các chuyên gia, các nhà khoa học của hai nước để tu chỉnh, nâng cao chất lượng cho sản phẩm chính.

Thay mặt Hội đồng nghiệm thu, đồng chí Trương Tấn Sang đã phát biểu kết luận, khẳng định cuốn Lịch sử quan hệ đặc biệt Việt Nam – Lào, Lào – Việt Nam (1930 – 2007) là công trình lớn, được Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng Nhân dân cách mạng Lào quyết định tổ chức biên soạn chung giữa hai nước, thể hiện sâu sắc, toàn diện, nổi bật mối quan hệ đặc biệt thủy chung, trong sáng, trên tinh thần quốc tế cao cả giữa hai Đảng, hai Nhà nước và nhân dân hai nước trong suốt chiều dài lịch sử đấu tranh chống ngoại xâm, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của hai nước trong gần 80 năm qua.

Đ/c Trương Tấn Sang tặng hoa cho Hội đồng biên soạn

Đây là công trình có nội dung phong phú, đầy đủ, hệ thống, khách quan và toàn diện nhất về quan hệ Việt Nam – Lào, Lào – Việt Nam từ khi Đảng Cộng sản Đông Dương thành lập. Công trình đã tổng kết, đánh giá những thành tựu, đặc điểm của mối quan hệ đặc biệt giữa hai nước trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc trước đây cũng như trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay.

Công trình có giá trị và ý nghĩa lớn về chính trị, tư tưởng, tuyên truyền giáo dục, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên, nhân dân, nhất là thế hệ trẻ của hai nước Việt Nam và Lào về mối quan hệ hữu nghị đặc biệt, thủy chung, trong sáng giữa hai nước. Trên cơ sở đó, nâng cao ý thức gìn giữ, vun đắp và phát triển mãi mãi mối quan hệ tốt đẹp giữa hai nước, đồng thời giới thiệu với bạn bè quốc tế về mối quan hệ đặc biệt Việt Nam – Lào, Lào – Việt Nam, đấu tranh chống lại sự bóp méo, xuyên tạc lịch sử của các thế lực thù địch để chia rẽ tình đoàn kết của nhân dân hai nước.

Hội đồng nhất trí nghiệm thu đề tài và đánh giá kết quả đạt loại xuất sắc. Hội đồng cũng đề nghị Bộ Chính trị hai Đảng cho phép xuất bản, phát hành bằng 3 thứ tiếng: tiếng Việt Nam, tiếng Lào và tiếng Anh để tuyên truyền, giáo dục nhân dân hai nước Việt Nam, Lào và để bạn bè quốc tế hiểu rõ mối quan hệ tốt đẹp, thủy chung, trong sáng hiếm có trên thế giới của hai nước Việt Nam và Lào.

Bảo Châu