Nậm Khánh là xã vùng cao, vùng đồng bào dân tộc thiểu số thuộc diện đặc biệt khó khăn của huyện, có 205 hộ dân với 1.141 nhân khẩu, thuộc 4 dân tộc; Dao, La Chí, Nùng và Kinh, cư trú ở 7 thôn, bản, trong đó người Dao, La Chí chiếm trên 90% dân số. Xã có tổng diện tích tự nhiên 2.548ha, trong đó diện tích đất lâm nghiệp chiếm trên 1.500 ha.

Trước đây đời sống của người dân còn nghèo khó, sống dựa vào nghề nông, chủ yếu là trồng ngô, lúa và chăn nuôi nhỏ lẻ. Xã Nậm Khánh nằm tiếp giáp với 2 vùng chuyên canh cây trồng đó là vùng quế Nậm Đét và vùng chè Bản Liền, thời gian gần đây cây chè và quế đem lại hiệu quả kinh tế cao. Chính vì vậy, thời gian qua, xã Nậm Khánh xác định kinh tế đồi rừng, với cây chè, quế là 2 cây mũi nhọn xóa nghèo, làm giàu, phát triển kinh tế- xã hội địa phương.

Bằng hình thức tuyên truyền vận động, tổ chức cho cán bộ chủ chốt đi tham quan học hỏi, hỗ trợ giống cây, con... cho cán bộ nông dân, xây dựng mô hình trình diễn kỹ thuật, bước đầu đã tạo được những chuyển biến quan trọng. Bên cạnh việc mở các lớp tập huấn về kỹ thuật trồng rừng ngay tại thôn, bản giúp phong trào trồng rừng ở xã Nậm Khánh được người dân hưởng ứng và phát triển mạnh trong vài năm gần đây. Đặc biệt các chương trình hỗ trợ 134, 135 của Chính phủ, Quyết định 1602 hỗ trợ nhân dân 80% giá giống cây lâm nghiệp và Quyết định 4162 hỗ trợ 1-2 triệu đồng/ha để trồng rừng đã góp phần quan trọng cải thiện đời sống cho đồng bào.

Xã Nậm Khánh chú trọng làm tốt công tác bảo vệ rừng tự nhiên, khoanh nuôi rừng tái sinh, trồng mới nhiều diện tích rừng kinh tế, kết hợp với xây dựng các mô hình kinh tế đưa nhiều giống cây, con mới vào sản xuất. Đến nay Nậm Khánh đã có gần 1.002 ha rừng, trong đó có 948, 2 ha rừng tự nhiên, trên 500 ha rừng trồng mới với nhiều nhiều loại cây có giá trị kinh tế cao như: trên 150 ha rừng quế, trên 50 ha rừng chè, mỡ… đã và đang cho thu hoạch, đem lại nguồn thu lớn cho bà con nhân dân địa phương.

Nhờ phát triển kinh tế đồi rừng, nền kinh tế- xã hội vùng cao Nậm Khánh khởi sắc, đời sống của người dân dần được cải thiện, nhiều hộ gia đình thoát nghèo và vươn lên làm giàu chính đáng trên chính mảnh đất quê hương mình

Điển hình là gia đình ông Lý Văn Hạng, Lý Văn Mành, Phàn Văn Bính, ở thôn Làng Mới. Mối hộ có từ 8- 10 ha cây quế, chè, mỗi năm thu từ 30- 50 triệu đồng từ thu hoạch tỉa cây quế, bán búp chè cùng với nhiều hộ gia đình khác cũng ăn nên làm ra và thoát nghèo bền vững nhờ biết phát huy thế mạnh kinh tế vườn rừng.

Ông Trương Văn Đồng, chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Nậm Khánh cho biết Nậm Khánh nằm tiếp giáp với 2 vùng chuyên canh cây trồng đó là vùng quế Nậm Đét và vùng chè Bản Liền, thời gian gần đây cây chè và quế đem lại hiệu quả kinh tế cao, được sự hỗ trợ nhà nước xã Nậm Khánh tập trung lãnh, chỉ đạo nhân dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, phát triển mạnh cây chè, quế, đem lại hiệu quả rõ rệt. Trồng quế, chè cho người nông dân thu nhập cao hơn trồng ngô, lúa và sắn, 02 loại cây này dễ trồng, phù hợp với tự nhiên và điều kiện canh tác người dân nên hiện nay người dân tiếp tục mở rộng diện tích.

Năm 2011, xã Nậm Khánh trồng mới 32, 2 ha rừng phòng hộ, chủ yếu rừng quế, chè, 3, 5 ha cây gỗ mỡ. Nhờ được hướng dẫn kỹ thuật trồng, chủ động chăm sóc hiện diện tích rừng trồng mới sinh trưởng và phát triển tốt, tỷ lệ sống trên 90%.

Thực hiện kế hoạch, chỉ tiêu trồng rừng kinh tế năm 2012, đến nay, xã Nậm Khánh đã trồng mới 26 ha quế, vượt 20 ha so với kế hoạch, đưa tổng diện tích quế toàn xã lên 150 ha. Trong đó trồng tập trung 6 ha, nhân dân trồng rặm bổ sung diện tích đã thu hoạch là 20 ha, tập trung chủ yếu ở thôn Làng Mới và thôn Nậm Khánh.

Song song trồng quế, mỡ, từ năm 2009, người dân xã Nậm khánh bắt đầu đưa cây chè Shan vào trồng, nhân rộng, đến nay toàn xã Nậm Khánh đã có hơn 50 ha cây chè Shan, trong đó hơn 30 ha đang cho thu hoạch.

Gia đình anh Phàn Văn Đằng và gia đình anh Lý Văn Hiền, ở thôn Nậm Khánh là 02 hộ dân trồng nhiều cây chè, quế nhất với diện tích mỗi hộ trồng hơn 1 ha cây quế trong đợt đầu năm 2012, nâng tổng diện tích chè và quế mỗi hộ lên hơn 5 ha, anh Lý Văn Hiền cho biết; hơn 2 ha quế trồng từ trước đã cho thu hoạch cao nên gia đình khai hoang, nhận giao khoán đất rừng trồng thêm 1 ha chè, 2 ha chè trồng từ năm 2009, 2010 đã cho thu hoạch, đời sống gia đình đã khá hơn từ cây chè, quế, cuối năm gia đình tôi sẽ trồng thêm 1 ha cây chè.

Phát triển cây công nghiệp quế và chè hiệu quả thực sự là hướng đi mới làm giàu cho đồng bào dân tộc Dao, La Chí xã vùng cao Nậm Khánh xóa bỏ phong tục tập quán sản xuất lạc hậu, độc canh, phát triển vùng chuyên canh cây công nghiệp hiệu quả, đa dạng giống cây trồng, phủ xanh đất trống, đồi trọc, bảo vệ nguồn nước, điều hòa khí hậu và trên hết từ trồng rừng kinh tế đã đem lại nguồn thu lớn, cải thiện, nâng cao đời sống, giúp người Dao, La chí thoát khỏi cái đói, cái nghèo, vươn lên làm giàu, góp phần xây dựng nông thôn mới vùng cao Nậm Khánh hướng tới ấm no, giàu mạnh

Bài, ảnh; Tráng Xuân Cường

Đài TT – TH huyện Bắc Hà, Lào Cai