Mục tiêu của Hội thảo nhằm kết nối, hợp tác, liên kết và chia sẻ kinh nghiệm giữa các TCXH với nhau và với cơ quan quản lý Nhà nước; đề xuất kiến nghị những giải pháp tăng cường, phát huy hơn nữa vai trò và hiệu quả hoạt động của các TCXH trong chăm sóc SKCĐ, góp phần phát triển bền vững đất nước.

Phát biểu tại phiên khai mạc, TS. Phạm Văn Tân, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư lý Liên hiệp hội bày tỏ: Trong những năm gần đây, công tác chăm sóc SKCĐ trở thành vấn đề quan tâm đặc biệt của Đảng, Nhà nước và các TCXH; được thể chế hóa cụ thể bằng các quy định pháp luật và được các cấp, các ngành, các đoàn thể chính trị xã - hội, các tổ chức xã hội nghề nghiệp triển khai mạnh mẽ vào thực tiễn cuộc sống. Tuy nhiên, công tác chăm sóc SKCĐ còn nhiều bất cập. Trong đó, công tác xã hội hoá chưa được quan tâm đúng mức; vai trò của các TCXH chưa được phát huy; việc huy động và khuyến khích nguồn lực ngoài xã hội, từ khối tư nhân tham gia sâu rộng hơn vào công tác chăm sóc SKCĐ chưa tương xứng với tiềm năng.

Ông Phạm Văn Tân cũng cho biết: Hiện nay, cả nước có 70.491 TCXH (gồm 530 hội có phạm vị hoạt động cả nước và 69.961 hội hoạt động trong phạm vi địa phương). Trong đó, có rất nhiều tổ chức hoạt động khoa học và công nghệ (KH&CN) ngoài công lập thuộc các hội, mang lại hiệu quả rất thiết thực. Theo báo cáo của Bộ KH&CN, tính đến tháng 12/2018, có 2.042 tổ chức KH&CN ngoài công lập/ tổng số 3.836 tổ chức KH&CN cả nước. Riêng hệ thống VUSTA có khoảng gần 1.000 các tổ chức hoạt động KH&CN trực thuộc 63 liên hiệp hội tỉnh, thành phố, 87 hội ngành Trung ương, thu hút hàng chục vạn hội viên, trí thức tham gia. Trong đó, có nhiều tổ chức của các hội hoạt động trong lĩnh vực y học, chăm sóc SKCĐ, như: Tổng hội Y học, Hội Đông y, Hội Dược học, Hội Thiết bị y tế, Hội Nam học Việt Nam, …

Tham dự và phát biểu tại Hội thảo, ông Đặng Thuần Phong - Phó Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội đánh giá cao sự phát triển mạnh mẽ của các TCXH của nước ta. Trên mọi lĩnh vực, các TCXH đã có những đóng góp tích cực, đặc biệt là trong vấn đề chăm sóc SKCĐ. Vì vậy, Hội thảo thường niên các TCXH năm nay với chủ đề về chăm sóc SKCĐ là "xuất sắc" bởi đây là thời điểm thích hợp.

Trong một ngày làm việc sôi nổi cả trong các phiên toàn thể và song song, có trên 30 ý kiến tham luận đã tập trung làm sáng tỏ hơn các chuyên đề: 1). Chia sẻ về kết quả hoạt động, giới thiệu một số mô hình, sáng kiến, bài học, kinh nghiệm, những khó khăn, thách thức gặp phải; 2). Xác định những nhiệm vụ chung cần hướng tới của các TCXH; 3). Đề xuất, kiến nghị những giải pháp nhằm tăng cường, phát huy hơn nữa vai trò và hiệu quả hoạt động của các TCXH trong chăm sóc SKCĐ. Qua đó, cho thấy rõ hơn vai trò của TCXH, khẳng định những thành tựu mà các tổ chức đạt được trong lĩnh vực chăm sóc SKCĐ là rất điển hình.

Trên thực tế, vị trí, vai trò của TCXH ngày càng được khẳng định, các TCXH đã "len lỏi" trong cộng đồng và đóng góp quan trọng trong nhiều lĩnh vực đời sống chính trị, xã hội, góp phần tích cực trong công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân. Với đặc điểm của các TCXH là: Có hệ thống rộng lớn từ Trung ương đến cơ sở; có đội ngũ chuyên gia trong hầu hết các lĩnh vực sức khỏe, môi trường; hoạt động với tính chất tự nguyện, phi lợi nhuận và luôn hướng tới mục tiêu vì cộng đồng; có cơ chế linh hoạt, mô hình gọn nhẹ, tinh giản và có sức sáng tạo; có phương pháp làm việc khoa học, thân thiện và sâu sát với cộng đồng,… các TCXH đã tổ chức nhiều hoạt động có hiệu quả thiết thực, như; Khám chữa bệnh; tuyên truyền, vận động bảo vệ môi trường; tuyên truyền, vận động chính sách; góp ý, phản biện trực tiếp vào các nội dung dự thảo luật liên quan đến lĩnh vực y tế;... Các ý kiến của các nhà khoa học luôn thể hiện tính chất độc lập, khách quan, cung cấp kịp thời nhiều bằng chứng thực tiễn, giúp cho các cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra, các cơ quan của Quốc hội tuân thủ các khuyến nghị của Tổ chức Y tế thế giới, các cam kết của Việt Nam với quốc tế về “Các mục tiêu phát triển bền vững (SDGs)”,... Bên cạnh đó, các TCXH còn là kênh huy động hữu hiệu nguồn lực trong nước và quốc tế cho hoạt động xã hội hóa y tế, chăm sóc SKCĐ, góp phần giảm chi đáng kể ngân sách nhà nước trong điều kiện còn nhiều khó khăn, được Đảng và Nhà nước luôn ghi nhận và đánh giá cao.

Trên tinh thần trách nhiệm và mong muốn được đóng góp nhiều hơn vào các hoạt động xã hội, nhiều đại biểu đã thẳng thắn bày tỏ một số vướng mắc, rào cản cần sớm được khắc phục và nhanh tháo gỡ trong hoạt động của các TCXH. Đó là, sự nhận thức còn thiếu thống nhất, thậm chí chưa đúng mức về vị trí, vai trò của các TCXH trong đời sống chính trị, kinh tế - xã hội; sự bất cập, khó khăn về thủ tục hành chính làm kéo dài thời gian trong phê duyệt nguồn tài chính, mặc dù nguồn tài chính của các TCXH chủ yếu được khai thác từ các nguồn viện trợ quốc tế không hoàn lại; sự bất cập về chính sách thuế, nhất là khi vẫn còn chưa có chính sách thuế cho khu vực phi lợi nhuận; những vấn đề liên quan đến mô hình quản trị, nhân lực, cơ sở vật chất, tạo dựng niềm tin của chính quyền và cộng đồng người dân với các TCXH,... 

Kết quả Hội thảo cơ bản đã đạt được mục tiêu đề ra, góp phần làm sáng tỏ hơn sứ mệnh của TCXH; những vấn đề TCXH đang gặp khó khăn cần phải vượt qua; những mong đợi và trách nhiệm của TCXH sẽ thực hiện trong công tác chăm sóc SKCĐ, trong xây dựng đất nước và bảo vệ Tổ quốc hiện nay.

Phát biểu bế mạc, TS. Phạm Văn Tân, thay mặt Đoàn Chủ tịch Liên hiệp hội Việt Nam đánh giá cao thành công của Hội thảo; ghi nhận và tiếp thu đầy đủ các ý kiến, đề xuất, kiến nghị của các đại biểu để xem xét giải quyết trong thẩm quyền của Đoàn Chủ tịch và Hội đồng Trung ương Liên hiệp hội; đồng thời, kiến nghị với các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền giải quyết kịp thời những vướng mắc, bất cập trong cơ chế, chính sách đối với hoạt động của các TCXH, tạo điều kiện tốt nhất cho các TCXH hoạt động có hiệu quả. Hội thảo kêu gọi các nhà khoa học, chuyên gia, TCXH và các đại biểu tiếp tục đóng góp nhiều hơn, thiết thực hơn nữa công sức, trí tuệ, phẩm chất của mình vào công cuộc xã hội hóa các hoạt động bảo vệ, chăm sóc SKCĐ vì hạnh phúc của nhân dân.

Trong khuôn khổ Hội thảo,“Liên minh nước và sức khỏe Việt Nam" cũng được ra mắt, với mong muốn tập hợp các nhà khoa học, nhà quản trị, tổ chức, doanh nghiệp trong và ngoài nước, những người quan tâm tới lĩnh vực nước và sức khỏe hướng tới thực hiện sứ mệnh, mục tiêu bảo vệ và sử dụng hợp lý, tiết kiệm nguồn nước sạch, xử lý nguồn nước bị ô nhiễm, giúp cho mọi người, mọi nhà có được nước sạch, góp phần nâng cao sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người dân.

Bên lề Hội thảo, có nhiều gian trưng bày giới thiệu hình ảnh hoạt động và sản phẩm sáng tạo của các TCXH. Dưới đây là một số hình ảnh các gian trưng bày.

PV