Trong khuôn khổ chuyến thăm, tối cùng ngày, tại Trung tâm Hội nghị King David Tower, thành phố Tel Aviv, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang và Đoàn công tác đã dự Lễ kỷ niệm 78 năm Quốc khánh nước CHXHCN Việt Nam và 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Israel. Tham dự lễ kỷ niệm còn có các cán bộ, nhân viên cơ quan đại diện của Việt Nam và đại diện cộng đồng người Việt tại Israel. Về phía Israel có sự tham dự của Bộ trưởng Đổi mới, Khoa học và Công nghệ Ofir Akunis; đại diện của văn phòng Tổng thống, Thủ tướng, Quốc hội và các bộ ban ngành của Israel; đại diện Hội hữu nghị Israel - Việt Nam, các doanh nghiệp và các bạn bè thân thiết của Việt Nam.

Phát biểu tại lễ kỷ niệm, Đại sứ Việt Nam tại Israel Lý Đức Trung cho biết kể từ khi chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao vào ngày 12/7/1993, quan hệ hợp tác hữu nghị giữa Việt Nam và Israel liên tục phát triển sâu rộng trên tất cả các lĩnh vực. Các nhà lãnh đạo hai nước đã có nhiều chuyến thăm và làm việc, hợp tác xây dựng các khuôn khổ tạo thuận lợi cho phát triển quan hệ song phương trên các lĩnh vực từ chính trị, kinh tế, thương mại, đầu tư, nông nghiệp thông minh, đến công nghệ cao. Israel đang hỗ trợ Việt Nam đào tạo nhân lực về khoa học kỹ thuật, triển khai chương trình tu nghiệp sinh nông nghiệp; cử các chuyên gia y tế kỹ thuật đến các địa phương khác nhau của Việt Nam để chia sẻ kinh nghiệm, tri thức trong áp dụng các phương pháp làm việc và sử dụng các trang thiết bị tiên tiến, hiện đại.

Đánh giá mối quan hệ song phương liên tục phát triển và hiện đang mạnh mẽ hơn bao giờ hết, Bộ trưởng Đổi mới Khoa học Công nghệ Ofir Akunis cho rằng Việt Nam và Israel đang có sự hợp tác chặt chẽ trong nhiều lĩnh vực, nhất là nông nghiệp và y tế, và có rất nhiều hoạt động đa dạng trong hợp tác về giáo dục, đổi mới và khởi nghiệp. Nhiều sinh viên Việt Nam đang học tập tại Israel. Sau khi hai bên ký kết Hiệp định thương mại tự do song phương, Israel hy vọng hiệp định sẽ nhanh chóng được thông qua và ban hành để đi vào cuộc sống một cách tối ưu, vì lợi ích của hai nền kinh tế, nhất là khi có tuyến hàng không được mở trực tiếp cho khách du lịch và hàng hóa qua lại giữa hai nước. Bộ trưởng Akunis khẳng định: “Với tư cách là Bộ trưởng Đổi mới, Khoa học và Công nghệ, tôi cam kết đẩy mạnh các dự án chung về nghiên cứu sáng tạo, hệ sinh thái khởi nghiệp và chuyển giao công nghệ… hướng đến những mục tiêu mới để mở rộng và làm sâu sắc hơn quan hệ đối tác giữa hai nước”.

Tại lễ kỷ niệm, các đại biểu cũng được thưởng thức các tiết mục văn nghệ do các nghệ sĩ Việt Nam và Israel trình bày, tham quan khu trưng bày các sản phẩm xúc tiến thương mại, du lịch của Việt Nam, tham quan khu vực trưng bày xe điện Vinfast.

Trước đó, Đoàn công tác đã tới thăm trụ sở Đại sứ quán Việt Nam tại Israel, gặp mặt đại diện cộng đồng người Việt Nam tại Israel. Phát biểu tại cuộc gặp mặt, Đại sứ Lý Đức Trung chào mừng Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang và Đoàn công tác tới thăm và làm việc tại Israel; báo cáo tóm tắt tình hình cơ bản về cộng đồng người Việt đang sinh sống, làm việc và học tập tại Israel; công tác của Đại sứ quán bảo hộ công dân và chăm sóc bà con ở nước ngoài. Cộng đồng Việt kiều tại Israel hiện có khoảng hơn 500 người, đồng thời mỗi năm có khoảng 100-200 tu nghiệp sinh sang theo học khóa ngắn hạn 11 tháng. Bà con đoàn kết, một lòng hướng về quê hương, đất nước. Các tu nghiệp sinh thông minh, chịu khó, chấp hành tốt các quy định của nhà trường, pháp luật sở tại, được đánh giá cao về tinh thần trách nhiệm trong công việc và học tập.

Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang thông tin về các thành tựu phát triển kinh tế - xã hội ở trong nước; các chủ trương, chính sách lớn của Đảng, Nhà nước trong công tác đối ngoại và công tác đối với cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài. Thăm hỏi, động viên cộng đồng Việt kiều và sinh viên đang sinh sống, học tập, làm việc tại Israel, Phó Thủ tướng cho biết vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế đang ngày càng một nâng cao, trong đó có sự đóng góp rất lớn của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài. Việt Nam nằm trong số những quốc gia vượt qua đại dịch COVID-19 thành công nhất. Điều đó chứng tỏ trong những lúc khó khăn nhất, người Việt luôn đoàn kết để đi đến thành công. Đây có thể là một điểm chung giữa Việt Nam và Israel, bên cạnh các điểm chung như cả hai quốc gia đều yêu chuộng hòa bình, người dân đều chịu khó, cần cù, vươn lên trong cuộc sống.

Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang cho biết nền kinh tế trong nước trong năm 2022 đã tăng trưởng rất tốt; 6 tháng đầu năm dù còn khó khăn nhưng cũng tăng trưởng vững trở lại. Quy mô GDP của Việt Nam đạt khoảng 410 tỷ USD, đứng thứ 5 trong khu vực và thứ 37 trên thế giới, với thứ bậc kinh tế ngày càng đi lên. Kim ngạch xuất nhập khẩu hiện lớn gấp 1,8 lần GDP, cho thấy Việt Nam có quan hệ kinh tế thương mại rất rộng mở với các quốc gia. Đầu tư nước ngoài vào Việt Nam đạt khoảng 27 tỷ USD năm 2022, và 6 tháng đầu năm đạt trên 13 tỷ USD. Trong chuyến thăm này, Việt Nam và Israel sẽ ký hiệp định thương mại tự do song phương (FTA). Đây là FTA thứ 16 của Việt Nam ký với các nước và là FTA đầu tiên Việt Nam ký với một quốc gia Trung Đông.

Đại diện cộng đồng người Việt tại Israel đã chia sẻ về cuộc sống của bà con ở sở tại, kiến nghị Nhà nước, Chính phủ tạo điều kiện thuận lợi về chính sách, thủ tục cho các doanh nghiệp của Việt kiều về quê hương đầu tư, chung tay xây dựng đất nước; tạo điều kiện để đưa lao động Việt Nam sang Israel làm việc; hỗ trợ cho tu nghiệp sinh có nguyện vọng và đủ điều kiện được các trường đại học và viện nghiên cứu của bạn cấp học bổng lên các bậc cao hơn.

Cùng ngày, tại thành phố Tel Aviv, Đoàn công tác đã tới thăm Trung tâm Peres về Hòa bình và Đổi mới Sáng tạo, nơi tái hiện cuộc đời và sự nghiệp của cố Tổng thống Israel, Shimon Peres, và thăm các không gian trưng bày các thành tựu đổi mới sáng tạo và một số mô hình khởi nghiệp thành công của Israel. Trung tâm Peres là một tổ chức phi lợi nhuận, phi chính phủ do cố Tổng thống Shimon Peres thành lập vào năm 1996. Mục đích của trung tâm là tiếp tục thực hiện tầm nhìn của nhà lãnh đạo Israel về việc người dân trong khu vực Trung Đông chung tay xây dựng hòa bình thông qua hợp tác và phát triển kinh tế xã hội cũng như thúc đẩy giao lưu nhân dân.

Việt Nam và Israel chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 12/7/1993. Trên chặng đường 30 năm qua, quan hệ giữa hai quốc gia đã trải qua những mốc phát triển quan trọng. Năm 1993, Israel mở Đại sứ quán tại Hà Nội; năm 2009, Việt Nam mở Đại sứ quán tại Tel Aviv. Về chính trị, các hoạt động trao đổi đoàn các cấp giữa hai bên đã được triển khai sôi động và tích cực từ 1996 đến nay. Việt Nam đã đón nhiều lãnh đạo Israel đến thăm bao gồm chuyến thăm của các tổng thống Shimon Peres (2011) và Reuven Rivlin (2017). Về phía ta, lãnh đạo Đảng và Chính phủ cũng đã thực hiện nhiều chuyến thăm tới Israel.

Hai bên đã ký nhiều hiệp định và thỏa thuận hợp tác trên các lĩnh vực khác nhau, trong đó có Hiệp định khung hợp tác kinh tế, khoa học, kỹ thuật, nông nghiệp và thương mại (năm 1996), Nghị định thư hợp tác tài chính giữa Israel và Việt Nam (năm 2007), Hiệp định miễn thị thực cho người mang hộ chiếu ngoại giao (năm 2009), Hiệp định tránh đánh thuế hai lần và chống trốn thuế đối với thuế thu nhập và tài sản, Bản ghi nhớ giữa hai Bộ Khoa học và Công nghệ về hợp tác nghiên cứu khoa học và công nghệ (năm 2009), Nghị định thư thành lập Ủy ban liên chính phủ (năm 2013), Bản ghi nhớ hợp tác giữa hai Bộ Ngoại giao (năm 2015), Hiệp định vận chuyển hàng không (2020). Ủy ban liên chính phủ Việt Nam và Israel đã tổ chức 2 kỳ họp vào năm 2014 và 2017. Dự kiến kỳ họp lần thứ 3 sẽ được tổ chức trong năm nay. Tham vấn chính trị giữa hai nước cũng đã khởi động lại vào năm 2022 sau 10 năm tạm thời ngắt quãng.

Vũ Hội - Phạm Hà - Văn Ứng (TTXVN)