“Lo giữ nước từ khi chưa nguy” là bài học vô cùng quý báu của dân tộc ta được đúc kết qua mấy nghìn năm dựng nước và giữ nước, đến nay vẫn còn nguyên giá trị cả về lý luận và thực tiễn. Tuân thủ các quy luật khách quan, kế thừa và phát triển những bài học ông cha ta để lại; trung thành và vận dụng sáng tạo những nguyên lý căn bản của Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng ta đã xác định: Xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa là hai nhiệm vụ chiến lược của cách mạng Việt Nam. Đây là một chủ trương nhất quán, xuyên suốt tiến trình cách mạng Việt Nam, được bổ sung, phát triển qua các kỳ đại hội và được thể chế hóa ngày càng hoàn thiện trong hệ thống chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Đặc biệt, trong lĩnh vực quốc phòng, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng xác định: Xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, một số quân chủng, binh chủng, lực lượng tiến thẳng lên hiện đại; đến năm 2025, cơ bản xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh, đến năm 2030 một số quân chủng, binh chủng, lực lượng được ưu tiên lên hiện đại sẽ hoàn thành hiện đại; từ năm 2030 xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại. Đây là bước phát triển mới về tư duy, nhận thức, tầm nhìn chiến lược của Đảng ta đối với nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Quân đội nhân dân Việt Nam được xây dựng tinh, gọn, mạnh không chỉ góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, mà còn trực tiếp hiện thực hóa các mục tiêu, quan điểm, nguyên tắc, phương châm, phương thức, nhiệm vụ, giải pháp trong Chiến lược Quốc phòng Việt Nam, Chiến lược Quân sự Việt Nam và các chủ trương về nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại, hội nhập quốc tế, chủ động tạo môi trường hòa bình và điều kiện thuận lợi để xây dựng, phát triển đất nước, đóng góp tích cực cho hòa bình, ổn định trong khu vực và trên thế giới.

Cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn Hải quân đánh bộ 147, Vùng 1 Hải quân, luyện tập hiệp đồng chiến đấu. (Ảnh: qdnd.vn)

Với truyền thống và bản sắc văn hóa của một dân tộc nhân nghĩa, hòa hiếu, không gây hấn, nhưng bất khuất, kiên cường, sẵn sàng đánh thắng mọi kẻ thù xâm lược để tự vệ và bảo vệ hòa bình. Sách trắng Quốc phòng Việt Nam 2019 tiếp tục khẳng định và làm rõ hơn với cộng đồng quốc tế về tính chất cơ bản của nền quốc phòng Việt Nam và chủ trương duy trì chính sách quốc phòng hòa bình và tự vệ của Đảng, Nhà nước Việt Nam, với mục tiêu bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, bảo vệ hòa bình, lợi ích quốc gia-dân tộc, bảo vệ Đảng, Nhà nước và Nhân dân; tích cực, chủ động tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc. Nghị quyết số 24-NQ/TW của Bộ Chính trị về Chiến lược Quốc phòng Việt Nam xác định “Lấy đối ngoại quốc phòng làm công cụ quan trọng trong giải quyết tranh chấp, bảo vệ chủ quyền, lợi ích quốc gia - dân tộc; tạo lợi thế chính trị trong mọi biến động của tình hình, đóng góp cho hòa bình, ổn định của khu vực...”. 

Với chủ trương xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh và việc minh bạch trong chính sách quốc phòng là yếu tố rất quan trọng góp phần nâng cao sức mạnh tổng hợp, khả năng sẵn sàng chiến đấu của quân đội đủ sức hoàn thành nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới và đóng góp tích cực hơn, thực chất hơn cho hòa bình, ổn định trong khu vực và trên thế giới, tiếp tục khẳng định quan điểm nhất quán “Việt Nam là bạn, là đối tác tin cậy và là thành viên tích cực, có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế”⁽¹⁾.

Trải quan hơn 76 năm xây dựng, chiến đấu, trưởng thành dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, sự quản lý, điều hành của Nhà nước, trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quân đội nhân dân Việt Nam đã tiến hành điều chỉnh tổ chức, biên chế để phù hợp với đặc điểm, tình hình của đất nước, nhiệm vụ của cách mạng Việt Nam mỗi thời kỳ. Ngay sau giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước và chiến tranh bảo vệ biên giới, nhiều đơn vị cấp chiến dịch, chiến thuật, đã được điều chỉnh sau khi hoàn thành nhiệm vụ.

Đặc biệt, từ năm 2016 đến nay, toàn quân đã chủ động điều chỉnh tổ chức; giảm biên chế quân số cơ quan cấp chiến dịch, chiến lược, giảm đầu mối trung gian và đơn vị phục vụ, bảo đảm; ưu tiên quân số cho các đơn vị sẵn sàng chiến đấu, huấn luyện, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo; đầu tư thích đáng cho các quân chủng, binh chủng, lực lượng tiến thẳng lên hiện đại.

Cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn Hải quân đánh bộ 147, Vùng 1 Hải quân, huấn luyện hiệp đồng với tàu đổ bộ của Lữ đoàn 125, Vùng 2 Hải quân. (Ảnh: qdnd.vn)

 Tuy nhiên, việc điều chỉnh tổ chức, lực lượng Quân đội là nhiệm vụ hết sức quan trọng, phải được tiến hành thận trọng, đúng lộ trình, đặt dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp của Đảng, bảo đảm giữ vững sự ổn định, không ngừng nâng cao sức mạnh tổng hợp, khả năng sẵn sàng chiến đấu của Quân đội đáp ứng yêu cầu bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong mọi tình huống. Tuyệt đối không nóng vội, phải kết hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa công tác tư tưởng, tổ chức và chính sách trong tổ chức thực hiện.

Xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh không ngoài mục đích thực hiện tốt chủ trương xây dựng nền quốc phòng Việt Nam hòa bình và tự vệ; tôn trọng độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của tất cả các nước; không tham gia liên minh quân sự; không liên kết với nước này để chống nước kia; không cho nước ngoài đặt căn cứ quân sự hoặc sử dụng lãnh thổ Việt Nam để chống lại nước khác; không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế; tăng cường tình đoàn kết, tin cậy giữa các nước, góp phần giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để xây dựng, phát triển đất nước vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh là quan điểm nhất quán được xác định trong cương lĩnh, nghị quyết, các chiến lược của Đảng và được công khai với cộng đồng quốc tế.

Những năm qua, quán triệt sâu sắc và thực hiện nghiêm túc đường lối đối ngoại của Đảng và Nhà nước, Quân ủy Trung ương đã ban hành Nghị quyết số 806-NQ/QUTW ngày 31-12-2013 về “Hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng đến năm 2020 và những năm tiếp theo”. Qua đó đã xác định rõ những định hướng cơ bản, tạo cơ sở nền tảng đẩy mạnh hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng lên tầm cao mới, đáp ứng mục tiêu, yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đã kiên định nguyên tắc, lãnh đạo triển khai công tác hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng tích cực, chủ động, linh hoạt với nhiều đổi mới, sáng tạo, đạt được kết quả toàn diện trên cả bình diện song phương và đa phương, trở thành một trong những trụ cột đối ngoại của Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại nhân dân. Đẩy mạnh hợp tác quốc phòng song phương với các nước láng giềng, các nước ASEAN, các nước lớn, các nước bạn bè truyền thống; chủ động tham gia các diễn đàn quân sự, quốc phòng đa phương, tạo sự tin cậy với các đối tác, cân bằng quan hệ với các nước.

Tích cực tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc tại các phái bộ ở châu Phi. Cử lực lượng, phương tiện tham gia Hội thao Quân sự quốc tế (Army Games) tại Liên bang Nga và giao lưu hữu nghị Quốc phòng biên giới với các nước. Hoạt động đối ngoại quốc phòng đã góp phần quan trọng vào việc giữ môi trường hòa bình, ổn định trong khu vực, được bạn bè quốc tế ghi nhận, vị thế, uy tín quốc tế của Quân đội và đất nước ngày càng được nâng cao, đúng như phát biểu của ngài Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres: “Việt Nam đã cho thấy những cam kết mạnh mẽ của một quốc gia luôn tích cực nỗ lực xây dựng lòng tin và đối thoại, làm cầu nối tìm kiếm giải pháp hòa bình cho các cuộc xung đột trên thế giới thông qua Hiến chương Liên hợp quốc, luật pháp quốc tế và sự hợp tác ngày càng chặt chẽ giữa Liên hợp quốc và các tổ chức cũng như các cơ chế đa phương”.

Thông qua hoạt động đối ngoại quốc phòng, Quân đội có điều kiện để cập nhật, thích ứng và chuẩn hóa các tiêu chuẩn quốc tế về con người, về tổ chức biên chế, về vũ khí trang bị, đặc biệt là công tác chỉ huy, hiệp đồng, tác chiến trong môi trường hoạt động khắc nghiệt; đồng thời, tích luỹ thêm những kinh nghiệm thực tiễn phong phú và tranh thủ được sự ủng hộ, giúp đỡ từ bên ngoài, nhất là về đào tạo cán bộ, trang bị vũ khí, khí tài để xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam tinh, gọn, mạnh, đáp ứng yêu cầu bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong tình hình mới.

Lịch sử đã dạy chúng ta: "Thái bình nên gắng sức / Non nước vững ngàn thu". Với tinh thần đó, cán bộ, chiến sĩ toàn quân tiếp tục quán triệt sâu sắc và quyết tâm thực hiện thắng lợi mục tiêu, yêu cầu nhiệm vụ xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong mọi tình huống; tích cực tham gia đóng góp cho hòa bình vì lợi ích đất nước, khu vực và thế giới.

Thực hiện tốt nhiệm vụ cũng là thiết thực góp phần hiện thực hóa Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XI; tiếp tục phát huy truyền thống “Quyết chiến, quyết thắng” của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng, phẩm chất cao đẹp Bộ đội Cụ Hồ, xứng đáng với niềm tin của Đảng, Nhà nước, Nhân dân, với lời khen tặng của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Quân đội ta trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội. Nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng”..,

Đại tướng Phan Văn Giang
Ủy viên Bộ Chính trị
Phó bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng

___________________