(TG) - Thấu suốt quan điểm: Trí thức là lực lượng lao động sáng tạo đặc biệt quan trọng; xây dựng đội ngũ trí thức vững mạnh là trực tiếp nâng tầm trí tuệ của dân tộc, sức mạnh của đất nước, nâng cao năng lực lãnh đạo của Ðảng và chất lượng hoạt động của hệ thống chính trị; đầu tư xây dựng đội ngũ trí thức là đầu tư cho phát triển bền vững; xây dựng đội ngũ trí thức là trách nhiệm chung của toàn xã hội, của cả hệ thống chính trị, trong đó trách nhiệm của Ðảng và Nhà nước giữ vai trò quyết định... các tổ chức Đảng, cấp ủy và người đứng đầu tổ chức Đảng đã ngày càng nhận thức đầy đủ và cụ thể hóa trong các chủ trương, chính sách phát triển.
Chính nhờ vậy, đội ngũ trí thức của tỉnh có bước phát triển, trưởng thành cả về trình độ, năng lực và phẩm chất đạo đức; thực hiện tốt vai trò đi đầu trong việc tuyên truyền và phổ biến kiến thức khoa học và công nghệ; tổ chức phong trào lao động sáng tạo, áp dụng có hiệu quả những tiến bộ khoa học và công nghệ vào sản xuất, đời sống. Theo đó, số người có trình độ đại học trở lên của tỉnh là 13.584 người, đạt 3,5% tổng số lao động. Phần lớn đội ngũ này có kỹ năng nghề nghiệp tốt, là lực lượng nòng cốt trong các hoạt động nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao các tiến bộ khoa học và công nghệ vào sản xuất và đời sống. Đội ngũ chuyên gia khoa học và công nghệ có 110 người ở các ngành, lĩnh vực chủ yếu của tỉnh. Nhiều cán bộ trẻ được đào tạo cơ bản, được bố trí hợp lý đã phát huy năng lực, sở trường góp phần quan trọng vào quá trình phát triển của tỉnh.
Về bộ máy tổ chức Liên hiệp Hội: hiện có 38 thành viên (18 hội chuyên ngành, 7 hội địa phương, 13 tổ chức thành viên) và 3 đơn vị trực thuộc. Có trên 11.000 người được tập hợp vào các hội trí thức, trong đó, trên 8.200 người có trình độ đại học trở lên. So với năm 2019, giảm 6 thành viên, trong đó hội chuyên ngành giảm 7; nhưng tăng 1 hội khoa học và kỹ thuật cấp huyện [1]. Tỉnh đã tập trung xây dựng, củng cố, phát triển Liên hiệp các Hội Khoa học và kỹ thuật và các tổ chức thành viên; trong đó, tập trung vào các hoạt động như: nghiên cứu khoa học, ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ, phổ biến kiến thức khoa học kỹ thuật, tổ chức phát động phong trào thi đua trong hoạt động khoa học, sáng kiến cải tiến trong sản xuất và đời sống xã hội, tham gia hội chợ công nghệ, hội thảo, hội thi sáng tạo khoa học và công nghệ; phát hiện, tôn vinh các cá nhân tiêu biểu trong hoạt động sáng tạo khoa học và công nghệ và hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội..
Hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội đã phát huy dân chủ, trí tuệ của các tổ chức hội, các cán bộ khoa học và công nghệ nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý có kinh nghiệm đã nghỉ hưu trên địa bàn tỉnh. Từ 2010 đến nay, đã tổ chức tư vấn, phản biện và giám định xã hội 150 đề án/ dự án kinh tế - xã hội quan trọng của tỉnh, các ngành, huyện, thị xã; trong đó có các đề án tiêu biểu như: quy hoạch xây dựng nông thôn mới cho 9 xã ; Báo cáo Chính trị trình Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XV, XVI, XVI; Báo cáo Chính trị Đảng bộ Khối Cơ quan và Doanh nghiệp tỉnh; Địa chí Quảng Trị, quy hoạch chung xây dựng khu kinh tế Đông Nam Quảng Trị đến năm 2035, tầm nhìn đến 2050; quy hoạch phân vùng chức năng vùng bờ tỉnh Quảng Trị đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030; Tham vấn góp ý dự thảo khung định hướng Quy hoạch tỉnh Quảng Trị đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung thành phố Đông Hà đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 v.v…
Một số đề tài/dự án khoa học và công nghệ như: đề tài “Nghiên cứu đánh giá thực trạng đội ngũ trí thức Quảng Trị, đề xuất các giải pháp để đào tạo bồi dưỡng đội ngũ trí thức khoa học, cơ chế chính sách thu hút, quản lý, sử dụng đội ngũ trí thức phục vụ sự nghiệp CNH-HĐH, phát triển kinh tế -xã hội của tỉnh trong thời gian tới”; Đề tài “Nâng cao năng lực nghiên cứu ứng dụng khoa học công nghệ; xây dựng mô hình phổ biến, thông tin chuyển giao tiến bộ khoa học công nghệ cho cộng đồng của Liên hiệp các Hội KH&KT tỉnh Quảng Trị” (năm 2010-2012); Đề tài “Khảo sát, đánh giá thực trạng và nhu cầu về tổ chức, hoạt động của các Tổ chức – Hội thành viên thuộc hệ thống Liên hiệp Hội”; Đề tài “Khảo sát, đánh giá thực trạng thu nhập kinh tế hộ gia đình; đề xuất giải pháp tăng thu nhập hộ gia đình các xã điểm xây dựng nông thôn mới tỉnh Quảng Trị” (năm 2012-2013);
Ngoài ra, các tổ chức – hội thành viên đã thực hiện hàng trăm đề tài khoa học cấp nhà nước, cấp tỉnh, cấp cơ sở về các lĩnh vực chuyên môn của từng đơn vị. Cùng với đó, đã tổ chức 09 hội thi sáng tạo khoa học kỹ thuật. đã có hơn 550 đề tài, giải pháp tham gia dự thi, trong đó có 230 giải pháp đạt giải cấp tỉnh, 03 giải pháp đạt giải hội thi sáng tạo kỹ thuật toàn quốc – Vifotec và 1 giải thưởng Khuyến học - Tự học thành tài Việt Nam năm 2016.
Nguyễn Trí Ánh
[1] Hợp nhất theo quyết định của UBND tỉnh