Ngày 12/7, Liên hợp quốc và các nước châu Âu đã lên tiếng hoan nghênh
một thỏa thuận hòa bình do Liên hợp quốc làm trung gian giữa các phe
phái tại Libya, coi đây như một bước tiến hướng tới lập lại ổn định cho
quốc gia Bắc Phi này.
Thỏa thuận trên do đặc phái viên Liên hợp quốc Bernardino Leon đề xuất
và Quốc hội Libya được quốc tế công nhận, cùng một số đại diện chính
đảng, các tổ chức xã hội dân sự và quan chức địa phương ký tại thành phố
Skhirat của Maroc ngày 12/7. Tuy nhiên, Đại hội Nhân dân toàn quốc
(GNC), cơ quan lập pháp được lực lượng Hồi giáo hậu thuẫn, không tham dự
cuộc đàm phán này.
Libya rơi vào hỗn loạn kể từ cuộc chính biến năm 2011 lật đổ chính quyền
của nhà lãnh đạo Muammar Gaddafi. Hện tại ở nước này có hai chính phủ
và hai quốc hội. Liên minh Hồi giáo vũ trang Bình minh Libya chiếm thủ
đô Tripoli hồi tháng 8/2014 và thành lập một chính phủ tại đây. Trong
khi đó, chính phủ và quốc hội được quốc tế công nhận phải dời đến thành
phố Tobruk ở miền Đông.
Kể từ tháng 9/2014, Liên hợp quốc đã xúc tiến các nỗ lực trung gian đối
thoại giữa các phái đối địch ở Libya, song xung đột vẫn tiếp diễn bất
chấp việc các bên đã thông qua một lệnh ngừng bắn.
Thỏa thuận vừa đạt được là văn bản thứ tư do đặc phái viên Leon đề xuất.
Nội dung gồm 6 điểm, hướng tới đặt nền móng cho một nhà nước dân chủ
hiện đại dựa trên pháp quyền.
Tổng Thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon đã bày tỏ "được khích lệ" bởi thỏa
thuận trên, đồng thời mong muốn đẩy nhanh việc đạt một thỏa thuận toàn
diện giữa tất cả các bên.
Tổng thư ký Liên hợp quốc khẳng định: "Đây là một bằng chứng rõ rệt cho
thấy thiện chí chính trị và lòng can đảm, đưa đất nước tiến gần hơn tới
đích là giải quyết cuộc khủng hoảng thể chế và an ninh hiện nay tại
Libya."
Ông kêu gọi toàn thể người dân Libya đưa tiến trình chuyển tiếp tới việc thành lập một chính phủ đoàn kết dân tộc.
Cùng ngày, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc kêu gọi tất cả các phe phái
Libya ký vào thỏa thuận hòa bình nhằm ngăn chặn bạo lực leo thang cũng
như sự mở rộng của các tổ chức cực đoan như nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS)
tự xưng.
Đại diện cấp cao phụ trách an ninh và chính sách đối ngoại của Liên minh
châu Âu (EU), bà Federica Mogherini cũng đánh giá cao thỏa thuận vừa
đạt được, đồng thời kêu gọi GNC ký kết văn bản này.
Italy cũng hoan nghênh thỏa thuận trên là một bước tiến tới lập lại hòa
bình tại Libya. Thủ tướng Italy Matteo Renzi cho rằng một giải pháp cho
cuộc xung đột tại Libya có "vai trò trung tâm" đối với nỗ lực chống chủ
nghĩa khủng bố cũng như làn sóng di cư trái phép.
Ngoại trưởng Pháp Laurent Fabius cũng chúc mừng thỏa thuận vừa đạt được
giữa các phái Libya, đồng thời kêu gọi GNC tham gia ký thỏa thuận này
giúp hướng tới thành lập một chính phủ đoàn kết dân tộc vì lợi ích của
đất nước và người dân Libya. Ông Fabius bày tỏ hy vọng thỏa thuận trên
sẽ mở ra một trang sử mới tại Libya.
Về phần mình, chính phủ được quốc tế công nhận của Libya khẳng định thỏa
thuận trên là "một bước đột phá lớn," đồng thời kêu gọi tất cả các bên ở
Libya vượt qua bất đồng để ký kết thỏa thuận.
Phát biểu tại lễ ký ở Maroc, đặc phái viên Liên hợp quốc Bernardino Leon
cho biết các cánh cửa vẫn để ngỏ cho các cuộc đàm phán tiếp theo, đồng
thời bày tỏ tin tưởng rằng GNC sẽ trở lại bàn đàm phán.
Sau khi thỏa thuận trên được ký, GNC đã gửi một bức thư tới ông Leon,
trong đó nói rằng họ sẵn sàng tham gia vòng đàm phán mới do Liên hợp
quốc làm trung gian. Tuy nhiên, thư nêu rõ các đại diện của GNC sẽ đưa
ra những sửa đổi "căn bản và cần thiết" đối với bản thỏa thuận trên./.
(TTXVN)