Năm 2013, thế giới kỷ niệm Ngày Nước với chủ đề “Hợp tác vì nước” nhằm nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng cường hợp tác vì nước, cũng như đề xuất các giải pháp hướng tới mục tiêu hài hoà trong phân bổ nguồn nước giữa các ngành, các nhóm sử dụng nước trong nước hay giữa các quốc gia có chung nguồn nước. Thông điệp “hợp tác” này đặc biệt có giá trị đối với các khu vực đô thị, nơi mà nguồn nước đang suy thoái, ô nhiễm hết sức nghiêm trọng trên quy mô toàn cầu. Một đô thị muốn phát triển bền vững phải đảm bảo sự hài hoà giữa các mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội và môi trường.

Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Trần Hồng Hà một lần nữa khẳng định nước là tư liệu quan trọng hàng đầu trong mọi hoạt động sản xuất, không có nước thì không thể phát triển kinh tế và ổn định xã hội. Nước đã trở thành nguồn tài nguyên chiến lược thứ hai sau tài nguyên con người, điều này đã được khẳng định rất nhiều trên diễn đàn quan trọng thế giới.

Tuy nhiên, quá trình công nghiệp hoá và đô thị hoá nhanh chóng trên phạm vi toàn cầu đã và đang làm suy thoái nguồn nước và việc sử dụng, quản lý và bảo vệ nguồn nước một cách bền vững hiện vẫn chưa được coi trọng một cách thỏa đáng. Chủ đề Ngày nước Thế giới 2011 “Nước cho các thành phố” đã phản ánh sự quan tâm đặc biệt của quốc tế về các vấn đề liên quan đến nước đô thị và khuyến khích các hành động cần thiết trong việc giải quyết những thách thức này.

Ở Việt Nam, số lượng đô thị ở nước ta tăng nhanh trong những năm gần đây. Năm 1986, cả nước có 480 đô thị. Năm 2012, đã có 755 đô thị và dự kiến sẽ tăng gấp đôi vào năm 2020. Dân số nước ta đã đạt 90 triệu dân, đứng thứ 13 trên toàn cầu, trong đó có đến 33% số dân sống ở khu vực đô thị và dự kiến đạt 50% vào năm 2030. Đô thị gia tăng, dân số đô thị gia tăng, nhu cầu sử dụng nước ở các đô thị cũng gia tăng. Trong khi đó, cơ sở hạ tầng đô thị chưa thực sự đáp ứng được nhu cầu cấp nước sạch, thoát nước mưa và thoát nước thải cũng như các thiết bị cũ kỹ đã khiến nguồn nước bị ô nhiễm, suy thoái, lượng nước bị thất thoát, rò rỉ chiếm tỷ lệ khá cao.

Đứng trước thực trạng đó, theo Thứ trưởng Trần Hồng Hà rất cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa các ngành sử dụng nước trong cả nước và quốc tế để việc quy hoạch, quản lý tổng hợp tài nguyên nước được lồng ghép trong các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và quy hoạch đô thị tại các thành phố trên cơ sở ứng dụng những tiến bộ khoa học công nghệ mới nhất trên thế giới.

Thông điệp của ngày Nước thế giới năm 2013 là “nếu chúng ta cùng nhau chia sẻ, ai cũng có cơ hội sử dụng nước”. Đây là thông điệp cực kỳ quan trọng. Có thể hiểu chia sẻ ở đây bao gồm chia sẻ nguồn nước, chia sẻ thông tin và kiến thức về tài nguyên nước, chia sẻ công nghệ và các bài học kinh nghiệm về việc xử lý các vấn đề liên quan đến nước, chia sẻ các dự án, kế hoạch, quy hoạch của ngành nước với các ngành khác.

Hội thảo đã nhận được hơn 30 báo cáo khoa học và tham luận từ nhiều cơ quan, tổ chức trong nước và quốc tế, tập trung vào các nội dung chính sách liên quan đến tài nguyên nước đô thị như: quản lý và phát triển bền vững tài nguyên nước; cơ chế, chính sách quản lý nước mưa; phát triển công nghệ xanh; giảm thiểu và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Những kết quả thu được tại hội thảo đã cung cấp cho Việt Nam những thông tin, bài học kinh nghiệm và giải pháp liên quan đến tài nguyên nước các quốc gia khác nhau; từ đó góp phần phát triển bền vững tài nguyên nước đô thị ở Việt Nam.

Hội thảo quốc tế lần này nằm trong khuôn khổ các hoạt động của sáng kiến mô hình hợp tác VACI (Vietnam Water Cooperataion Initialive for Livable Cities - Sáng kiến hợp tác về nước vì đô thị bền vững tại Việt Nam). Sáng kiến hợp tác về nước VACI sẽ góp phần quan trọng nhằm tăng cường chia sẻ thông tin và thúc đẩy hợp tác giữa các đơn vị, từ đó nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và vị thế khoa học công nghệ ngành nước của Việt Nam./.

Thu Hằng