Sáng ngày 13/9/2021, Bộ Y tế tổ chức Hội nghị trực tuyến Tập huấn triển khai Đề án tăng cường khả năng cung ứng, sử dụng oxy y tế cho các cơ sở điều trị bệnh nhân COVID-19 với hơn 1000 điểm cầu trên 63 tỉnh, thành phố. GS.TS.Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế chủ trì Hội nghị.

Oxy là một trong những loại vật tư thiết yếu nhất để cứu chữa những bệnh nhân COVID-19 nặng, nguy kịch và nhiều tình trạng bệnh khác, hạn chế tình trạng diễn biến tăng mức độ nặng khi bệnh nhân có dấu hiệu suy hô hấp được chỉ định thở oxy sớm. Bệnh nhân COVID-19 không được can thiệp các liệu pháp thở oxy kịp thời sẽ dẫn đến suy hô hấp, suy đa tạng và tử vong.

Thực tiễn taị một số nước (như Indonesia , Ấn Độ…) cho thấy do gia tăng nhanh chóng số ca mắc COVID-19, một số bệnh viện đã ở trong tình trạng thiếu oxy y tế, dẫn đến tăng tỷ lệ người bệnh COVID-19 tử vong…

Tại Việt Nam, theo đánh giá của Bộ Y tế, tình trạng hạ tầng kỹ thuật oxy y tế ở các cơ sở KCB về cơ bản hiện đáp ứng công tác KCB thường quy nhưng chưa đáp ứng trong tình huống dịch COVID gia tăng nhanh, nhiều cơ sở KCB ở tuyến quận, huyện chưa có hệ thống oxy trung tâm; thiếu vỏ chứa oxy (như chai, bình, bồn); và không dự phòng cơ số vỏ chứa khi phải luân chuyển, hoặc hỗ trợ điều trị, quản lý tại nhà, vận chuyển cấp cứu...; khó tiếp cận nguồn cung ứng oxy đối với các cơ sở ở vùng sâu, vùng xa; khả năng điều phối, huy động nguồn cung ứng oxy không đáp ứng kịp thời trong tình huống dịch bệnh tăng cao, tình trạng thiên tại, thảm hoạ (bão lụt, mất điện…) làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình hình cung cấp oxy và điều trị người bệnh.

Để tăng cường sản xuất, cung ứng và bảo đảm oxy y tế cho điều trị bệnh nhân COVID-19, ngày 07/9/2021, Bộ trưởng Bộ Y tế đã ra Quyết định số 4308/QĐ-BYT ban hành Đề án Tăng cường khả năng cung ứng, sử dụng oxy y tế cho các cơ sở điều trị bệnh nhân COVID-19.

Mục tiêu chính của Đề án là hướng dẫn các địa phương chủ động xây dựng kế hoạch và tổ chức kết nối chặt chẽ cung - cầu để khai thác và sử dụng có hiệu quả tối đa các nguồn lực sản xuất oxy y tế trong nước; chuẩn bị cơ sở hạ tầng oxy y tế điều trị người bệnh COVID-19 theo các kịch bản, diễn biến dịch bệnh với phương châm “4 tại chỗ”.

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn, số liệu ngày 12/9/2021, Việt Nam đã ghi nhận hơn 600.000 ca mắc, khoảng 15.000 ca tử vong (chiếm 2,5%), gần 60% số ca đã được điều trị khỏi, khoảng 40% số ca đang điều trị tại tại hầu hết các tỉnh/thành phố trong cả nước. Tại một số tỉnh/thành phố phía Nam, số ca mắc mới COVID-19 cùng với số ca mắc hiện tại và nhu cầu khám chữa bệnh (KCB) cho các bệnh tật khác khiến nhu cầu oxy y tế ngày càng tăng. Qua thống kê các làn sóng dịch tại Việt Nam, tỷ lệ người bệnh COVID-19 có nhu cầu thở oxy từ nhẹ như thở oxy qua mass, oxy gọng kính, oxy dòng cao đến nặng như thở máy không xâm nhập, xâm nhập, ECMO chiếm khoảng 9,5% (dao động từ 8,5-11,5). 

Xác định đầu tư cho hệ thống cung cấp oxy y tế là một cách đầu tư cho dài hạn. Thứ trưởng Trần Văn Thuấn khẳng định, "Việc đầu tư, mở rộng quy mô sản xuất, mạng lưới cung ứng và hạ tầng kỹ thuật oxy y tế tại các cơ sở khám chữa bệnh không chỉ cho dịch COVID-19 mà còn được duy trì và sử dụng bền vững sau đại dịch, cứu mạng sống của người bệnh COVID-19 và tạo cơ sở nền tảng vững chắc cho tương lai”.

Tại Hội nghị trực tuyến Tập huấn triển khai Đề án tăng cường khả năng cung ứng, sử dụng oxy y tế cho các cơ sở điều trị bệnh nhân COVID-19, các đại biểu được nghe và thảo luận một số nội dung như: Hướng dẫn triển khai Đề án tăng cường khả năng cung ứng, sử dụng oxy y tế cho các cơ sở điều trị bệnh nhân COVID-19; Hướng dẫn và chỉ đạo công tác bảo đảm oxy y tế phục vụ điều trị tại các cơ sở thu dung điều trị COVID-19; Báo cáo nhu cầu và vận hành hệ thống cung cấp oxy của Trung tâm hồi sức cấp cứu; Báo cáo thực trang và kế hoạch bảo đảm cung cấp oxy y tế tại cơ sở thu dung, điều trị COVID-19 trực thuộc Sở Y tế; Năng lực sản xuất  và sử dụng an toàn oxy y tế tại Việt Nam; Năng lực và khả năng vận chuyển, cung cấp oxy y tế cho các cơ sở thu dung, điều trị COVID-19 trên địa bàn; Hướng dẫn triển khai phần mềm quản lý và điều phối oxy y tế; Báo cáo và hướng dẫn công tác đầu tư, mua sắm thiết bị chứa oxy và oxy tế tại Trung ương và đại phương.

Cũng tại Hội nghị, Lãnh đạo các Bộ, ngành, Ủy ban nhân các tỉnh và các đơn vị sản xuất, cung ứng cam kết nghiêm túc rà soát, triển khai nội dung Đề án tại đơn vị, đảm bảo không để thiếu oxy y tế cho công tác điều trị bệnh nhân COVID-19, góp phần đẩy lùi dịch bệnh tại Việt Nam, sớm đưa cuộc sống của người dân trở về trạng thái bình thường mới.

Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, Thứ trưởng Trần Văn Thuấn yêu cầu các tỉnh, thành phố cần thực hiện ngay 4 nhóm giải pháp:

Thứ nhất, rà soát, đánh giá thực trạng hạ tầng kỹ thuật oxy y tế tại các cơ sở y tế các tuyến, từ tuyến xã… và căn cứ trên hướng dẫn của Bộ Y tế về nhu cầu oxy y tế tại các tuyến để có kế hoạch và triển khai đầu tư cải thiện hạ tầng kỹ thuật hệ thống oxy y tế tại các cơ sở KCB, cơ sở thu dung, điều trị COVID-19. 

Thứ hai, đánh giá khả năng sản xuất oxy, mạng lưới nhà cung cấp oxy, để có kế hoạch và triển khai mở rộng quy mô sản xuất, cung ứng oxy để bảo đảm đáp ứng nhu cầu theo các kịch bản dịch COVID-19 trên địa bàn.

Thứ ba, kết nối, điều phối hiệu quả giữa các bên liên quan: sản xuất, cung ứng, vận chuyển và sử dụng oxy để bảo đảm đáp ứng nhu cầu cấp cứu, điều trị, liên tục, không bị gián đoạn trong các tình huống dịch bệnh tăng nhanh, thiên tai, thảm họa… thông qua việc thành lập Bộ phận điều phối oxy y tế tại các địa phương: phân công một đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Thành phố làm Trưởng bộ phận, lãnh đạo Sở Y tế làm Phó thường trực bộ phận, tăng cường ứng dụng CNTT trong công tác quản lý, điều phối oxy y tế, đồng thời kiểm soát giá oxy y tế tại địa phương để bảo đảm giá thành không phải là rào càn khi nhu cầu oxy tăng cao và tại các cơ sở khó tiếp cận nguồn oxy.

Thứ tư, các địa phương thực hiện phương châm “4 tại chỗ”, chủ động chuẩn bị, sẵn sàng và kịp thời đáp ứng về oxy y tế trong cấp cứu, điều trị COVID-19: dự trù và mua sắm vỏ chứa oxy y tế và các vật tư, trang thiết bị cần thiết đáp ứng các kịch bản, diễn biến dịch COVID-19 trên địa bàn. Đồng thời liên tục đào tạo và đào tạo mở rộng cho các bác sĩ, điều dưỡng, nhân viên y tế các tuyến về các liệu pháp oxy y tế trong điều trị phù hợp với các tuyến./.

Vân Anh