Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân chỉ rõ, vệ tinh VINASAT-1 sẽ mang lại hiệu quả kinh tế-xã hội to lớn nếu Việt Nam biết cách quản lý và khai thác, sử dụng có hiệu quả.
Chiều 8/8 tại Hà Nội, Ban chỉ đạo Quốc gia dự án VINASAT tiến hành cuộc họp tổng kết kết quả triển khai dự án phóng vệ tinh viễn thông Việt Nam (VINASAT-1). Cuộc hợp thu hút sự tham gia của đại diện Bộ Thông tin-Truyền thông, Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT) và các ban, ngành liên quan.
Đẩy nhanh việc quản lý, khai thác và kinh doanh vệ tinh VINSAT-1
Tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Thông tin-Truyền thông Trần Đức Lai cho biết: Dưới sự chỉ đạo sát sao của Thủ tướng Chính phủ, sự hỗ trợ của Tiểu ban giúp việc Ban Chỉ đạo Quốc gia VINASAT cùng với sự nỗ lực của VNPT, nhà thầu Lockheed Martin (Mỹ) và tư vấn Telesat Canada, vệ tinh VINSAT-1 đã được phóng lên quỹ đạo 132OE ngày 19/4/2008 và đưa vào khai thác an toàn vào ngày 22/5/2008 đáp ứng được tiến độ đề ra và đảm bảo tuân thủ các quy định về thời gian của Liên minh Viễn thông Quốc tế đối với vị trí quỹ đạo 132OE. Hiện vệ tinh đang hoạt động ổn định trên quỹ đạo. 
Hai trạm điều khiển chính và dự phòng tại Quế Dương (Hà Tây) và Bình Dương (thuộc tỉnh Bình Dương) đã hoàn thành lắp đặt, đo thử, đạt yêu cầu đề ra và đã chính thức hoạt động điều khiển vệ tinh từ ngày 25/5/2008.
Để phát huy khả năng hoạt động của VINASAT-1, Bộ Thông tin-Truyền thông và VNPT cùng các cơ quan liên quan đã tích cực triển khai thực hiện nhiều dự án xúc tiến kinh doanh dung lượng vệ tinh VINSAT-1 đối với các khách hàng trong và ngoài nước. Dự kiến trong năm 2009, Bộ Quốc phòng sẽ nhập thiết bị và phấn đấu lắp được 1 trạm HUB và 104 trạm VSAT với kinh phí dự kiến 249 tỷ đồng và trong năm 2010 sẽ nhập tiếp thiết bị và phấn đấu lắp 87 tạm VSAT còn lại. Ngoài ra, Bộ Công an đã xây dựng dự án khả thi VINASAT thành phần Bộ Công an với tổng mức đầu tư là 380 tỷ đồng thực hiện trong 3 năm (2007-2009). Đài Truyền hình Việt Nam đã chuyển đổi phát sóng thành công các chương trình truyền hình VTV1, VTV2, VTV3 và VTV4 từ vệ tinh Thaicom1A sang vệ tinh VINASAT-1 trên băng tần C từ ngày 1/7/20008. Hiện nay, Đài Truyền hình Việt Nam đang phối hợp với VNPT để chuyển dung lượng đang thuê trên vệ tinh MEASAT-2 của Malaysia sang vệ tinh VINASAT-1.
Công việc kinh doanh và khai thác vệ tinh VINASAT-1 đã được VNPT tích cực triển khai. Phó Tổng Giám đốc VNPT Bùi Thiện Minh cho biết: VNPT đã ký với Đài Truyền hình Việt Nam trên gần một nửa bộ phát đáp băng tần C và đang đàm phán hợp đồng sử dụng từ 3-5 bộ phát đáp trên băng tần Ku. VNPT cũng đã ký hợp đồng với Đài Truyền hình thành phố Hồ Chí Minh với tổng dung lượng 2 bộ phát đáp trên băng tần Ku. Ngoài ra, VNPT cũng đã ký kết Biên bản ghi nhớ (MoU) về việc sử dụng dung lượng vệ tinh với các khách hàng của Tổng công ty Truyền thông đa phương tiện (VTC) và đang đàm phán hợp đồng sử dụng 2 bộ phát đáp băng tần Ku. Ngoài ra, VNPT cũng đã triển khai một số dịch vụ thoại, truy nhập Internet, kênh thuê tiếng phát hình lưu động đến các vùng biên giới, hải đảo, vùng sâu vùng xa.
Về thị trường ngoài nước, đến nay VNPT đã ký kế hợp đồng đào tạo với SES ASTRA (hãng khai thác vệ tinh của Luxemburg); ký Biên bản ghi nhớ (MoU) về hợp tác kinh doanh và trao đổi lưu lượng với hãng khai thác vệ tinh ABS (Hồng Kông) và nhiều hãng công nghệ thông tin có uy tín của thế giới trong việc hợp tác để quản lý, khai thác và kinh doanh vệ tinh.
Tăng cường sử dụng hiệu quả VINASAT-1
Bên cạnh những công việc đã và đang thực hiện để triển khai sử dụng, khai thác có hiệu quả VINASAT-1 thì dự án VINASAT còn gặp những khó khăn. Thứ trưởng Bộ Thông tin-Truyền thông Trần Đức Lai cho rằng: Dự án VINASAT triển khai muộn (khoảng từ 10-15 năm so với các nước trong khu vực) đã khiến cho công tác phối hợp quốc tế để dàn xếp vị trí quỹ đạo và tần số cho dự án gặp nhiều khó khăn và phải kéo dài do tài nguyên về tần số và quỹ đạo vệ tinh rất khan hiếm trong các băng tần được lựa chọn cho vệ tinh VINASAT. Ngoài ra, đội ngũ chuyên gia thực hiện dự án VINASAT còn thiếu và yếu về kỹ năng nghiệp vụ nên nhiều khi còn bỡ ngỡ trong thực hiện các nhiệm vụ, yêu cầu đề ra.
Để triển khai và sử dụng có hiệu quả VINASAT-1, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân chỉ đạo Bộ Thông tin-Truyền thông, Tập đoàn VNPT và các Bộ, ngành liên quan cần phải có kế hoạch hợp tác chiến lược với các tổ chức, cơ quan nước ngoài trong việc khai thác, cho thuê và sử dụng có hiệu quả VINASAT-1. Nhằm thực hiện tốt nhiệm vụ này, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân yêu cầu trước 30/8/2008, các đơn vị phải lên kế hoạch hợp tác đào tạo nguồn nhân lực có trình độ, tay nghề cao và nắm bắt được các kỹ thuật tiên tiến hiện đại để triển khai sử dụng VINASAT-1 có hiệu quả. Ngoài ra, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân cũng yêu cầu đến 30/9/2008 Bộ Thông tin-Truyền thông phải trình Thủ tướng Chính phủ về đề án sử dụng các quỹ đạo địa tĩnh 107OE, 126OE và 131,8OE./
(VOV)