Ngày 27/6, tại Hà Nội, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng chủ trì phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 6/2013 với sự tham dự của các địa phương theo hình thức truyền hình trực tuyến. Trong chương trình phiên họp, Chính phủ thảo luận, đánh giá về tình hình kinh tế - xã hội tháng 6 và 6 tháng năm 2013, tình hình triển khai thực hiện Nghị quyết số 01/NQ-CP và số 02/NQ-CP.

Nhiệm vụ, giải pháp cần tập trung chỉ đạo thực hiện trong thời gian tới

Tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch đầu tư Bùi Quang Vinh đã trình bày báo cáo Tình hình kinh tế - xã hội tháng 6 và 6 tháng năm 2013, tình hình triển khai thực hiện Nghị quyết số 01/NQ-CP và số 02/NQ-CP. Trong 6 tháng đầu năm, các cấp, các ngành đã tích cực triển khai thực hiện các giải pháp đã đề ra trong các Nghị quyết số 01/NQ-CP, số 02/NQ-CP ngày 07/01/2013 và Nghị quyết các phiên họp thường kỳ của Chính phủ. Nhờ vậy, kinh tế vĩ mô bước đầu đã đạt được những kết quả tích cực, đúng hướng. Tăng trưởng của hầu hết các ngành, lĩnh vực trong nền kinh tế đều có cải thiện, góp phần làm tăng mức tăng trưởng GDP Quý II lên 5%, cao hơn mức tăng của Quý I và đưa tăng trưởng 6 tháng đầu năm lên 4,9%, là kết quả của sự chỉ đạo tập trung, quyết liệt của Chính phủ, của Thủ tướng Chính phủ, sự nỗ lực của các cấp, các ngành và của toàn dân. Sản xuất công nghiệp, nhất là công nghiệp chế biến, chế tạo duy trì đà phục hồi và có những chuyển biến đáng kể tuy còn nhiều khó khăn. Lĩnh vực dịch vụ tiếp tục phát triển với tốc độ tăng trưởng cao hơn cùng kỳ. Hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp bước đầu đã có những tín hiệu tích cực. Lạm phát tiếp tục được kiềm chế, giá cả, thị trường khá ổn định. Lãi suất giảm, cùng nhiều biện pháp miễn giảm thuế, giãn thuế,... đã góp phần tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất kinh doanh; tăng trưởng tín dụng có chuyển biến; thanh khoản các ngân hàng thương mại được cải thiện; thị trường ngoại hối diễn biến tương đối ổn định. Xuất khẩu tiếp tục duy trì đà tăng trưởng cao hơn kế hoạch đề ra; hoạt động nhập khẩu, nhất là nhập khẩu máy móc, thiết bị, nguyên vật liệu phục vụ đầu tư và sản xuất kinh doanh cải thiện đáng kể; tỷ lệ nhập siêu thấp. Vốn ODA và FDI thực hiện đều tăng so với cùng kỳ năm trước. An sinh xã hội tiếp tục được bảo đảm; đời sống của người dân, đặc biệt là những người nghèo, người dân tộc thiểu số, người mất việc làm, hộ gia đình bị thu hồi đất sản xuất được quan tâm, các chính sách hỗ trợ cho vay mua nhà ở xã hội, nhà thương mại đối với người có thu nhập thấp được quan tâm triển khai. An ninh chính trị, trật tự xã hội được giữ vững;…

Tuy nhiên, nền kinh tế vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức: kinh tế vĩ mô vẫn chưa thực sự vững chắc; lạm phát tuy được kiềm chế nhưng vẫn còn tiềm ẩn nguy cơ lạm phát cao trở lại; lãi suất tuy giảm nhưng việc tiếp cận vốn vay còn nhiều trở ngại do khó khăn trong việc xử lý nợ xấu; dư nợ tín dụng tăng chậm. Thị trường và sức mua có chuyển biến nhưng chậm. Tổng vốn đầu tư phát triển đạt thấp; tiến độ thu NSNN không đạt kế hoạch và thấp hơn cùng kỳ các năm trước. Tình hình tai nạn giao thông tiếp tục diễn biến phức tạp, tăng cả về số vụ lẫn số người thương vong so với cùng kỳ năm trước. Đời sống nhân dân, nhất là người nghèo, người mất việc làm, đồng bào dân tộc, người miền núi, vùng sâu, vùng xa còn gặp nhiều khó khăn.

Bộ trưởng Bùi Quang Vinh cũng nhấn mạnh trong thời gian tới, các cấp, các ngành cần tập trung khắc phục khó khăn, thách thức; cụ thể hóa và thực hiện tốt, có hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp theo các Nghị quyết của Trung ương Đảng, Quốc hội và Chính phủ, nhất là các giải pháp đã đề ra trong Nghị quyết số 01/NQ-CP và số 02/NQ-CP ngày 07/01/2013 của Chính phủ, trong đó cần tập trung vào các nhóm giải pháp chủ yếu sau:

Thứ nhất, về các chính sách tiền tệ, tài khóa

- Tiếp tục điều hành giảm lãi suất cho vay ở mức hợp lý, phù hợp với diễn biến của lạm phát và nền kinh tế vĩ mô; tháo gỡ các vướng mắc, tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp tiếp cận vốn, hướng dòng vốn vào sản xuất; có giải pháp cụ thể giúp doanh nghiệp còn triển vọng tiếp tục vay vốn phục vụ sản xuất, kinh doanh; ưu tiên cho các lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn, xuất khẩu. Điều hành tăng trưởng tín dụng hợp lý, phù hợp với mục tiêu cả năm; tích cực triển khai chính sách tín dụng hỗ trợ cho vay mua nhà ở xã hội, nhà ở thương mại đối với người có thu nhập thấp; tháo gỡ khó khăn đối với các hộ nuôi trồng thủy sản và chăn nuôi, xem xét phương án cơ cấu lại nợ và duy trì cho vay nếu bảo đảm khâu tiêu thụ. Nhất quản thực hiện các biện pháp ổn định tỷ giá nhằm bảo đảm giá trị VND, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô. Sớm kiện toàn các quy định, quy trình về mua - bán, xuất - nhập khẩu vàng.

- Khẩn trương triển khai Đề án cơ cấu lại các tổ chức tín dụng giai đoạn 2011 - 2015. Thúc đẩy hoạt động của Công ty quản lý tài sản (VAMC), góp phần xử lý nợ xấu, khai thông dòng vốn tín dụng, thúc đẩy hoạt động sản xuất, kinh doanh phát triển; kiểm soát chặt chẽ tỷ giá, thị trường vàng theo mục tiêu, bảo đảm giá vàng trong nước sát với giá vàng thế giới.

- Các bộ, ngành, địa phương triển khai nghiêm túc Chỉ thị số 09/CT-TTg ngày 24/5/2013 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường chỉ đạo, điều hành thực hiện nhiệm vụ tài chính - ngân sách; tăng cường công tác quản lý thu ngân sách, chống thất thu và xử lý nợ đọng thuế. Quản lý chi ngân sách chặt chẽ, tiết kiệm và hiệu quả; điều hành ngân sách chủ động, bảo đảm cân đối, giữ bội chi trong phạm vi Quốc hội quyết định; tăng cường công khai thông tin về giá và Quỹ bình ổn giá xăng dầu.

Thứ hai, về tập trung tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất kinh doanh, tăng sức mua, tăng tổng cầu nền kinh tế, đẩy mạnh tiêu thụ hàng hóa

- Tiếp tục rà soát, điều chỉnh những cơ chế, chính sách không còn phù hợp, kịp thời tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Thực hiện các biện pháp đẩy nhanh tiến độ thi công, giải ngân vốn đầu tư xây dựng cơ bản, nhất là những dự án đang triển khai có thể hoàn thành sớm và đưa vào sử dụng. Tăng cường thu hút và giải ngân các vốn FDI và ODA.

- Khẩn trương tổng hợp, trình Chính phủ phương án huy động vốn để triển khai một số dự án trọng điểm quốc gia, thực hiện công tác giải phóng mặt bằng các dự án mở rộng Quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên (QL14), vốn đối ứng ODA; khẩn trương hoàn chỉnh và ban hành Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường kiểm tra, kiểm soát đầu tư, xử lý nợ đọng xây dựng cơ bản, hạn chế việc doanh nghiệp ứng vốn để thực hiện dự án trong khi chưa xác định được khả năng cân đối vốn.

- Các cấp, các ngành tích cực triển khai các chương trình phát triển thị trường trong nước, hỗ trợ tìm đầu ra cho sản phẩm, góp phần tăng tiêu thụ, giảm hàng tồn kho; tập trung tháo gỡ khó khăn cho công nghiệp chế biến, chế tạo.

- Nâng cao hiệu quả xúc tiến thương mại, củng cố và mở rộng thị trường xuất khẩu, khuyến khích xuất khẩu, đơn giản hóa các thủ tục xuất khẩu tại các địa phương, các cửa khẩu. Khẩn trương xây dựng mạng lưới, quản lý đầu mối xuất khẩu gạo; có biện pháp, chế tài khắc phục tình trạng cạnh tranh xuất khẩu không lành mạnh, phá giá;

- Tăng cường phối hợp trong công tác quản lý thị trường, giá cả; kiên quyết đấu tranh, xử lý nghiêm và công khai các hành vi buôn bán, vận chuyển hàng lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng... nhằm ổn định thị trường, bảo đảm môi trường kinh doanh bình đẳng, chống thất thu NSNN.

- Tập trung đẩy nhanh tiến độ thực hiện tái cơ cấu nền kinh tế theo lĩnh vực được phân công; sắp xếp lại quy mô doanh nghiệp cho phù hợp với thị trường, năng lực tài chính; tiếp tục đẩy mạnh cổ phần hóa, nâng cao năng lực quản trị các doanh nghiệp;... góp phần làm tăng niềm tin thị trường, tăng đầu tư và tổng cầu của nền kinh tế. Sớm nghiên cứu ban hành các Nghị định hướng dẫn các Luật mới được Quốc hội khóa XIII, Kỳ họp thứ 5 thông qua.

Thứ ba, về các giải pháp bảo đảm phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản

- Tiếp tục theo dõi sát diễn biến tình hình, triển khai các biện pháp phòng chống thiên tai, dịch bệnh, chống hạn; khắc phục và hạn chế tối đa hậu quả của tình trạng xâm nhập mặn đối với sản xuất nông nghiệp; triển khai kịp thời các biện pháp phòng chống và có các phương án hữu hiệu khắc phục hậu quả cơn bão số 02, sớm ổn định sản xuất và đời sống của người dân.

- Khẩn trương triển khai tạm trữ lúa gạo, không để giá xuống thấp ảnh hưởng đến thu nhập của nông dân; tăng cường chỉ đạo, quản lý các Hiệp hội trong lĩnh vực xuất khẩu nông sản, nâng cao vai trò của các Hiệp hội trong công tác định hướng giá nông sản xuất khẩu, không để các doanh nghiệp xuất khẩu phá giá, gây thiệt hại chung; ưu tiên các doanh nghiệp cho các doanh nghiệp có hợp đồng tiêu thụ sản phẩm với nông dân; xây dựng kế hoạch tăng sản lượng và chất lượng gạo chủ động, hợp lý để vừa cạnh tranh xuất khẩu, vừa đảm bảo thu nhập cho người trồng lúa. Nghiên cứu, ban hành các chính sách hỗ trợ sản xuất nông nghiệp phù hợp với các cam kết của WTO.

- Đẩy mạnh việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng vụ Hè Thu đối với diện tích đất lúa năng suất kém, xen canh vụ 2, vụ 3 đối với đất chuyên lúa. Thông tin và hỗ trợ kịp thời người sản xuất, xuất khẩu; tiến hành đàm phán và triển khai các biện pháp cần thiết để giải quyết, tránh các vụ kiện bán phá giá và các rào cản kỹ thuật khác đối sản phẩm xuất khẩu.

Thứ tư, về các giải pháp bảo đảm an sinh xã hội

- Tiếp tục thực hiện đồng bộ, có hiệu quả các chính sách an sinh và phúc lợi xã hội, các Chương trình MTQG về giảm nghèo và việc làm. Triển khai các giải pháp hiệu quả nhằm đào tạo nghề, tạo việc làm, tăng thu nhập cho người lao động; thực hiện có hiệu quả chính sách bảo hiểm thất nghiệp; bảo vệ quyền lợi chính đáng cho người lao động, nhất là lao động làm việc tại các khu công nghiệp, tại các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.

- Tăng cường các biện pháp phòng chống cháy nổ, bảo đảm an toàn giao thông và trật tự xã hội; giảm tai nạn giao thông, nhất là số vụ tai nạn nghiêm trọng; tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm luật lệ an toàn giao thông; có các biện pháp bảo đảm nhu cầu đi lại an toàn, phục vụ tốt kỳ thi đại học, cao đẳng sắp tới.

- Nâng cao chất lượng khám chữa bệnh ở các bệnh viện các tuyến; tích cực triển khai Đề án giảm tải bệnh viện, đẩy nhanh tiến độ xây dựng các bệnh viện. Đôn đốc việc triển khai thực hiện và hoàn thiện cơ sở vật chất phục vụ đào tạo; tăng cường công tác quản lý, nâng cao chất lượng đào tạo các cấp, nhất là cấp đại học, cao đẳng; tổ chức tốt kỳ thi Đại học, Cao đẳng năm 2013. 

Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Lê Hoàng Quân phát biểu tại phiên họp

Kiến nghị của các địa phương trong cả nước

Từ điểm cầu Hà Nội,  Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Thế Thảo tán thành với báo cáo của Bộ Kế hoạch Đầu tư và cho rằng, để thực hiện đạt mục tiêu đề ra với mức tăng trưởng cao hơn, kiềm chế được lạm phát cao, Chính phủ cần tiếp tục chỉ đạo những cơ chế, chính sách để thúc đẩy sản xuất kinh doanh, giảm hàng tồn kho, thúc đẩy sản xuất nông nghiệp, nông thôn, đảm bảo an sinh đời sống nhân dân.

Chủ tịch Nguyễn Thế Thảo cũng kiến nghị cần tăng được tổng cầu xã hội cần được xác định là nhiệm vụ tiên quyết với các biện pháp kích cầu đầu tư, tiêu dùng trong ngắn hạn mà trước hết là nới rộng hơn tín dụng trong giới hạn đảm bảo kiềm chế lạm phát mà vẫn kích thích được sản xuất, đảm bảo cho DN tiếp cận được và sản phẩm doanh nghiệp đến được người tiêu dùng với những hỗ trợ tăng sức mua, kích thích tiêu dùng.

Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Lê Hoàng Quân cũng đề nghị nới rộng tín dụng giúp các doanh nghiệp vượt qua giai đoạn khó khăn. Các chính sách an sinh xã hội cần hướng tới việc ổn định đời sống của nhân dân và ổn định tâm lý xã hội. Về vấn đề nông nghiệp, Chủ tịch Lê Hoàng Quân cũng nhấn mạnh cần đảm bảo quản lý chặt tình hình lượng nông sản từ nước ngoài đưa vào, nhất là những nông sản mà Việt Nam cũng có thể sản xuất được.

Tại phiên họp, UBND tỉnh Hải Dương đã kiến nghị về việc xây dựng nông thôn mới, tỉnh Hải Dương đã xác định việc chỉ đạo tất cả các xã cùng một lúc thực hiện để đạt tất cả các tiêu chí của nông thôn mới là điều rất khó khăn. Vì vậy, trong giai đoạn 1, tỉnh Hải Dương xác định chỉ đạo 58 xã trong toàn tỉnh xây dựng nông thôn mới và chú ý vào các tiêu chí đường giao thông, nước sạch, vệ sinh môi trường, chuyển đổi vùng sản xuất để nâng cao chất lượng sản phẩm nông nghiệp. Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương cũng cho biết 6 tháng đầu năm nay, sản xuất nông nghiệp của tỉnh có giảm do ảnh hưởng năng suất cây vụ đông, chăn nuôi giữ vững và tăng so với cùng kỳ năm trước.

Phát biểu tại phiên họp, lãnh đạo tỉnh Quảng Nam phân tích, với tình hình hiện nay, nếu không huy động, kích cầu đầu tư để đưa vốn vào sản xuất thì khó giải quyết triệt để tình hình. 6 tháng qua, tăng trưởng tiền gửi tăng 8,18%, nhưng tăng trưởng tín dụng đầu tư tăng có 3,34%. Đây là vấn đề mà Chính phủ cần xem xét để giới DN, đầu tư tiếp cận dễ dàng nguồn vốn tín dụng hơn, trong điều kiện lãi suất thuận lợi hơn hiện nay. Bên cạnh đó, Quảng Nam đề nghị TƯ quan tâm xử lý vấn đề sản phẩm tồn kho bằng các biện pháp kích thích tiêu dùng, đặc biệt là vật liệu xây dựng. Đây là mũi tên trúng nhiều đích, tiêu thụ được cho DN vừa gỡ khó cho sản xuất, vừa giúp cho tăng trưởng đầu tư, vừa cải thiện hạ tầng phục vụ cho phát triển.

Từ điểm cầu Thanh Hoá, lãnh đạo tỉnh Thanh Hoá lại thẳng thắn nhìn nhận Chính phủ đã có những giải pháp về tiền tệ nhưng trên thực tế, các giải pháp này chưa thật sự đi vào cuộc sống nhiều. Cần có giải pháp cụ thể hơn, sát thực hơn, trước mắt cần tập trung vào việc giúp đỡ các doanh nghiệp.

Lãnh đạo tỉnh Thanh Hoá cũng cho biết sản xuất nông nghiệp của tỉnh hiện nay cũng đang gặp khó khăn. Vì bà con nông dân sản xuất nuôi trồng theo kiểu tự phát, tự canh tác. Bên cạnh đó, mặc dù có những mặt hàng trong nước có thể sản xuất được nhưng Việt Nam vẫn nhập khẩu. Lãnh đạo tỉnh Thanh Hoá kiến nghị Chính phủ tập trung chỉ đạo về các vấn đề giống, vật tư, … để cho người dân được hưởng giá thấp nhất, mang lại lợi nhuận cao hơn cho người dân.

Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 6-2013 sẽ diễn ra đến hết ngày 28-6.

Thu Hằng