Sau thời gian căng thẳng chống dịch COVID-19, thực trạng nhân viên y tế nghỉ việc hàng loạt khiến các cơ sở đối mặt nguy cơ thiếu hụt nhân sự. Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh đang khẩn trương thực hiện nhiều giải pháp để giữ chân người lao động.

Lương thấp, áp lực lớn

Theo thống kê của Sở Y tế Thành phố, trong 11 tháng năm 2021, có 968 nhân viên y tế nghỉ việc, phần lớn là điều dưỡng và bác sỹ ở trạm y tế phường, xã.

Ba tháng đầu năm 2022, có thêm 400 nhân viên y tế xin nghỉ việc. Thực trạng nhân viên y tế nghỉ việc hàng loạt không chỉ gây ra việc xáo trộn về nhân sự mà còn ảnh hưởng đến năng lực khám chữa bệnh của ngành y tế công.

Anh B.L, nhân viên y tế làm việc tại một trạm y tế ở huyện Bình Chánh đã nộp đơn xin nghỉ việc sau gần 4 năm gắn bó với nghề. Theo anh L, ngoài áp lực công việc đi sớm về muộn, gần 4 năm qua, thu nhập của anh chỉ ở mức 5,5-6 triệu đồng/tháng, không đảm bảo cuộc sống gia đình.

Tương tự, chị L.P, kỹ thuật viên gây mê làm việc tại Bệnh viện thành phố Thủ Đức đã chính thức nghỉ việc từ đầu tháng 3/2022 do công việc vất vả, trực đêm nhiều, không có thời gian lo cho gia đình, thu nhập lại giảm tới 40% so với trước đây.

Mới đây, theo một khảo sát từ Bệnh viện Hùng Vương, bệnh viện đã thực hiện khảo sát 466 nhân viên y tế. Hàng loạt nhân viên y tế của bệnh viện rơi vào hội chứng “burned-out”, suy sụp về thể chất và tinh thần do quá tải công việc và bị căng thẳng.

Trước tình trạng trên, đại diện Bệnh viện Hùng Vương cho biết Bệnh viện đã triển khai chương trình nâng đỡ sức khỏe tinh thần cho nhân viên y tế với mục tiêu sàng lọc, phát hiện sớm tình trạng rối loạn tinh thần; từ đó can thiệp, bảo vệ và chăm sóc hiệu quả cho nhân viên y tế.

Bệnh viện đã tổ chức 28 buổi trò chuyện với các chuyên gia tâm lý cho nhân viên; biên soạn và xuất bản “sổ tay tâm lý”, 14 đoạn video clip có nội dung ngắn gọn để nhân viên tự thực hành tại nhà về các bài tập nâng đỡ cảm xúc.

Mô hình nâng đỡ tinh thần nhân viên y tế trong mùa dịch COVID-19 của Bệnh viện đã phát huy tác dụng, giúp giảm bớt căng thẳng, lo âu, lấy lại trạng thái cân bằng để các y, bác sỹ tiếp tục sự nghiệp chăm sóc và bảo vệ sức khỏe người dân.

Lắng nghe nhân viên y tế

Theo ông Tăng Chí Thượng, Giám đốc Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh, chính sách vẫn chưa tương xứng cho các nhân viên y tế. Đơn cử, với một bác sỹ mới ra trường và hành nghề (6 năm học đại học và 18 tháng thực hành), lương khởi điểm vẫn chỉ bằng người học 4 năm.

Ngoài vấn đề lương bổng vô cùng quan trọng, các lãnh đạo bệnh viện cần tạo môi trường làm việc tốt, có điều kiện học tập nâng cao, giảng dạy và nghiên cứu… để giữ chân nhân viên y tế.

Do đó, ngành y tế thành phố đang thử nghiệm chương trình lắng nghe và trao đổi nhằm kịp thời tìm hiểu tâm tư, nguyện vọng cũng như những khó khăn và đề xuất của các nhân viên y tế. Việc trao đổi này được thực hiện theo từng nhóm đối tượng cụ thể, đầu tiên là điều dưỡng, bác sỹ, hộ lý… đặc biệt không có sự tham dự của lãnh đạo các đơn vị nơi nhân viên y tế làm việc.

Mở đầu cho sáng kiến này, Sở Y tế Thành phố đã tổ chức 2 buổi lắng nghe với 12 điều dưỡng trưởng của Bệnh viện huyện Củ Chi và Bệnh viện Nguyễn Tri Phương qua hình thức trực tuyến.

Tại các cuộc gặp, nhiều chủ đề được đưa ra bàn luận như môi trường làm việc; thu nhập, tiền lương; công việc, cơ hội được đào tạo, thăng tiến và mối quan hệ với lãnh đạo đơn vị, đồng nghiệp…

Thời gian tới, dự kiến hàng tuần sẽ tổ chức lắng nghe, trao đổi với nhân viên y tế và mở rộng thêm nhiều đối tượng như: các trưởng, phó khoa, phòng, bác sỹ... thuộc các đơn vị trực thuộc Sở Y tế thành phố. Ngoài nhân viên y tế, Sở Y tế sẽ đối thoại với người bệnh xuất viện để ghi nhận ý kiến về chất lượng điều trị của các bệnh viện và thái độ của nhân viên y tế khi thăm khám.

Ông Tăng Chí Thượng khẳng định từ việc đối thoại, sở sẽ lắng nghe để từ đó điều chỉnh những điều chưa tốt; đồng thời đề ra các giải pháp nhằm tạo động lực cho nhân viên y tế gắn bó với đơn vị, góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc và bảo vệ sức khỏe người dân.

Trước đó, tại Kỳ họp thứ 5, Hội đồng nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh khóa X ngày 7/4 đã thông qua chính sách đặc thù giúp củng cố nâng cao năng lực trạm y tế trên địa bàn. Qua tính toán, địa phương dự trù mỗi năm chi khoảng 138 tỷ để thực hiện các chính sách này, thí điểm đến hết năm 2025.

Về mức hỗ trợ cụ thể, bác sỹ đang trong thời gian tham gia chương trình thí điểm thực hành tại bệnh viện đa khoa gắn với trạm y tế sẽ nhận 60 triệu đồng trong 18 tháng, điều dưỡng và hộ sinh nhận 30 triệu đồng trong 9 tháng.

Nhân viên y tế về hưu có chuyên môn bác sỹ tham gia các Trạm Y tế hưởng lương 9 triệu đồng/tháng, người có chuyên môn y tế khác, trình độ từ Cao đẳng trở lên hoặc Trung cấp y sỹ nhận mức lương 7 triệu đồng/tháng. Ngoài ra, Thành phố Hồ Chí Minh hỗ trợ nhân viên vệ sinh, bảo vệ làm việc tại trạm y tế 5,5 triệu đồng/tháng.

Phân tích về những chính sách y tế nhằm nâng cao chất lượng, tạo nguồn lực cho y tế cơ sở của Thành phố, Phó giáo sư, Tiến sỹ Đỗ Văn Dũng, Trưởng khoa Y tế công cộng, Đại học Y dược Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, trạm u tế cần được nâng cao vị thế trong mắt người dân cũng như trong chính ngành y tế bằng việc được nâng cao tay nghề, mở rộng danh mục kỹ thuật… Từ đó, y tế cơ sở tạo được niềm tin của người dân, trong khi đó nhân viên có nguồn thu nhập tốt, tay nghề cũng được nâng cao./.

Theo TTXVN