Giám sát ba lĩnh vực đều tốt

Trên đây là đánh giá về vị trí, vai trò, nhiệm vụ của TTND trên địa bàn thành phố Hà Nội tại hội nghị tổng kết 5 năm thực hiện Luật Thanh tra và Nghị định 99/CP của Chính phủ về hoạt động TTND. Thực tế, sau khi có Luật Thanh tra, Hà Nội đã chú trọng xây dựng hệ thống ban TTND ở cấp cơ sở, đến nay "phủ kín" toàn bộ tại 577 phường, xã, thị trấn. 5.452 thành viên các ban TTND là tai mắt của nhân dân, luôn nêu cao vai trò giám sát trên cả ba lĩnh vực. Đó là, giám sát việc thực hiện chính sách pháp luật ở cơ sở; giám sát khiếu nại tố cáo; giám sát việc thực hiện quy chế dân chủ ở xã, phường, thị trấn. Ở lĩnh vực nào, sự nỗ lực của TTND cũng thu được kết quả khả quan.

Trên thực tế, TTND luôn "đi sâu" giám sát những phần việc liên quan đến quyền và nghĩa vụ công dân như chính sách xóa đói giảm nghèo; đền ơn đáp nghĩa; quản lý, thu chi các loại quỹ do nhân dân đóng góp, thực hiện chính sách với người có công; quản lý sử dụng đất đai đô thị, công trình xây dựng và các chính sách kinh tế xã hội... Nắm bắt bức xúc trong nhân dân, kịp thời kiến nghị chính quyền giải quyết, "dập tắt" khiếu nại tố cáo từ cơ sở. Đặc biệt, TTND vừa đại diện quyền dân chủ của nhân dân, vừa là "cầu nối" giúp nhân dân giám sát và động viên nhân dân tích cực tham gia giám sát nhiều lĩnh vực ở địa phương.

Một số kết quả được ghi nhận qua 5 năm đã chứng minh hiệu quả giám sát, phát huy dân chủ của đội ngũ TTND. Đó là "đưa ra ánh sáng" 13.386 vụ vi phạm về thực hiện chính sách pháp luật ở cơ sở, giúp chính quyền xem xét, góp phần thu hồi gần trăm tỷ đồng và nhiều đất đai. Góp phần xem xét hàng chục nghìn vụ vi phạm về vốn, quỹ, đầu tư công... Trong các kết quả chung đó, phải kể đến một số tập thể điển hình như TTND xã Hải Bối (huyện Đông Anh), qua giám sát đã kiến nghị thu hồi 1.035m2 đất và 935 triệu đồng về ngân sách nhà nước. TTND xã Bát Tràng (huyện Gia Lâm) phát hiện việc để ngoài sổ sách 1.732m2 trong số 5ha đất thành phố thu hồi làm khu sản xuất tập trung. Ông Lê Mạnh Vinh, Trưởng ban TTND xã này cho biết, hoạt động TTND luôn được Đảng ủy coi trọng, tạo điều kiện. Giao ban hằng tháng của TTND đều có mặt đầy đủ của bí thư, chủ tịch HĐND, chủ tịch UBND, chủ tịch MTTQ xã để nắm bắt tình hình và kịp thời cho hướng giải quyết. Ông Nguyễn Đại Thắng, Chủ tịch MTTQ huyện Phú Xuyên cho biết, qua 5 năm thực hiện Luật Thanh tra, toàn huyện có 416 cuộc giám sát đạt kết quả cao, hằng năm hòa giải thành công 80% vụ việc ở cơ sở, 99/158 khu dân cư không có đơn, thư vượt cấp.

Nêu cao vai trò nòng cốt

Thực tiễn đổi mới những năm qua, vấn đề mở rộng dân chủ, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, nhất là lực lượng TTND ở cơ sở, nhằm bảo đảm quyền giám sát, kiểm tra của nhân dân đối với việc thực hiện chính sách, pháp luật, quy chế dân chủ cơ sở ngày càng được coi trọng, Luật Thanh tra năm 2004 và Nghị định 99/2005 của Chính phủ đã thể hiện rõ. Nghị quyết Hội nghị lần thứ ba BCH TƯ Đảng khóa VIII yêu cầu rõ "Thanh tra Nhà nước cùng MTTQ, LĐLĐ các cấp phối hợp, có biện pháp xây dựng, củng cố TTND xã, phường, thị trấn, doanh nghiệp... để TTND thực sự trở thành công cụ sắc bén của nhân dân trong việc phát hiện, ngăn chặn, đẩy lùi tiêu cực, góp phần xây dựng Nhà nước trong sạch, vững mạnh".

Tuy vậy, ở một số địa phương, vẫn còn tình trạng TTND hoạt động đơn độc, chưa nhận được sự hỗ trợ tích cực của chính quyền và các cơ quan chức năng. Thực tế cho thấy, tình trạng khiếu kiện vượt cấp, kéo dài, gây mất đoàn kết nội bộ, ảnh hưởng đến hoạt động chung của địa phương thường diễn ra ở những nơi vai trò của TTND chưa được coi trọng, các mâu thuẫn không được giải quyết ngay từ cơ sở.

Ông Nguyễn Xuân Điệp, Phó Chủ tịch UB MTTQ thành phố Hà Nội cho biết, vấn đề mấu chốt để nâng cao chất lượng hoạt động của TTND là nâng cao vị trí, vai trò TTND, phát huy dân chủ theo phương châm dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra. Điều này rất cần sự quan tâm của cấp ủy Đảng, chính quyền, MTTQ, tạo điều kiện để TTND được tham gia các hoạt động kiểm tra, giám sát liên quan đến những vấn đề dân sinh bức xúc, chế độ chính sách và giải quyết khiếu nại tố cáo. Đồng thời, cần có hướng dẫn cụ thể hơn việc thực hiện quy chế, quy định liên quan đến hoạt động TTND.

(Theo: HNM)