Kể từ thời điểm hai nước chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 4/8/1973, quan hệ Việt Nam-Iran đã có những bước phát triển tích cực.

Năm 1991, Iran mở Đại sứ quán tại Hà Nội và năm 1997, Việt Nam mở Đại sứ quán tại Tehran. Tháng 9/2009, Hội hữu nghị Việt Nam-Iran được thành lập nhằm tăng cường hơn nữa quan hệ hữu nghị và hiểu biết lẫn nhau giữa nhân dân hai nước, củng cố và phát triển quan hệ hữu nghị giữa hai nước về hợp tác kinh tế, thương mại, khoa học và công nghệ, giáo dục-đào tạo, văn hóa.

Nhiều chuyến thăm cấp cao của lãnh đạo hai nước và các chuyến thăm của lãnh đạo các bộ, ban, ngành đã được thực hiện nhằm trao đổi, thảo luận, tìm các biện pháp thúc đẩy quan hệ hữu nghị và hợp tác giữa hai nước.

Chuyến thăm cấp Nhà nước của Chủ tịch nước Lê Đức Anh tới Iran hồi tháng 5/1994, Chủ tịch Quốc hội Nông Đức Mạnh thăm và làm việc tại Tehran tháng 7/1999, Chủ tịch nước Trần Đức Lương thăm cấp nhà nước vào tháng 10/2002...

Nhiều quan chức cấp cao Iran cũng đã sang thăm Việt Nam như Tổng thống Akbar Hashemi Rafsanjani thăm cấp nhà nước hồi tháng 10/1995, Chủ tịch Quốc hội Akbar Nateq thăm tháng 12/1998, Thứ trưởng Ngoại giao Iran Ibrahim Rahimpua thăm tháng 3/2015, Thứ trưởng Công nghiệp, Mỏ và Thương mại Iran thăm tháng 7/2016...

Về quan hệ kinh tế, với khoảng hơn 80 triệu dân, Iran là thị trường lớn tại khu vực Trung Đông, trong khi Việt Nam là cửa ngõ vào thị trường Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN). Các mặt hàng chủ lực của Việt Nam xuất sang thị trường Iran là thủy sản, gạo, chè, càphê, hạt tiêu, hạt điều, mây tre đan, cao su, các sản phẩm cao su, các sản phẩm chất dẻo, linh kiện, máy móc, linh kiện điện tử, dệt may và một số sản phẩm khác.

Trong khi đó, hàng hóa Iran xuất vào thị trường Việt Nam chủ yếu là nguyên liệu, các sản phẩm hóa dầu, kim loại thường, lúa mỳ, nguyên liệu dệt may-da giày... Mặc dù có nhiều tiềm năng, song hợp tác kinh tế giữa Việt Nam và Iran còn rất hạn chế. Kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước năm 2015 đạt 106,7 triệu USD, trong đó Việt Nam xuất 77,2 triệu USD. Kim ngạch sáu tháng đầu năm 2016 đạt 54 triệu USD, trong đó Việt Nam xuất 35,3 triệu USD. Hai nước có nhiều tiềm năng hợp tác trong các lĩnh vực xuất nhập khẩu, năng lượng, viễn thông và công nghệ thông tin.

Đến nay, Việt Nam và Iran đã ký kết nhiều hiệp định, thỏa thuận quan trọng, trong đó đáng chú ý là Bản ghi nhớ về hợp tác giữa Phòng Thương mại công nghiệp Việt Nam và Phòng Thương mại công nghiệp và Khoáng sản Iran; Bản ghi nhớ về hợp tác trong lĩnh vực thủy sản giữa Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam và Bộ Nông nghiệp Iran năm 2009; Bản ghi nhớ Hợp tác trong lĩnh vực văn hóa năm 2013; Bản ghi nhớ về hợp tác công nghệ, nghiên cứu và giáo dục năm 2014; Bản ghi nhớ Hợp tác giữa Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và Ngân hàng Trung ương Iran năm 2016; Thỏa thuận chung về hợp tác kinh tế, văn hóa và khoa học kỹ thuật năm 1993; Thỏa thuận tham khảo và hợp tác giữa hai Bộ Ngoại giao tháng 6/2000; Thỏa thuận hợp tác và tương trợ hành chính trong lĩnh vực hải quan năm 2014; Hiệp định về thương mại, lãnh sự và lập Ủy ban hỗn hợp năm 1994; Hiệp định hợp tác văn hoá năm 1995; Hiệp định vận tải hàng không năm 2001; Hiệp định Vận tải biển thương mại năm 2002; Hiệp định khuyến khích và bảo hộ đầu tư năm 2009; Hiệp định tránh đánh thuế hai lần năm 2014...

Chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Cộng hòa Hồi giáo Iran Hassan Rouhani nhằm thắt chặt hơn nữa quan hệ hợp tác với Việt Nam.

Trong khuôn khổ chuyến thăm, hai bên sẽ trao đổi các biện pháp nhằm thúc đẩy hợp tác thương mại, đầu tư, du lịch, nông nghiệp... Hai bên cũng sẽ trao đổi các vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm./.

(TTXVN)