Lại một kỳ Á vận hội nữa đã qua với thể thao Việt Nam và đây là cơ hội để những nhà quản lý có thể thấy rõ thể thao nước nhà đang ở vị trí nào trên đấu trường châu lục. Dù đã vững vàng ở tốp đầu Đông Nam Á nhưng rõ ràng thể thao Việt Nam không có được những môn mũi nhọn, được đầu tư đầy đủ và kết quả là một kỳ ASIAD không thành công như lãnh đạo đoàn đã thừa nhận.

Ở đấu trường SEA Games, Việt Nam hiện chỉ đứng dưới Thái Lan nhưng ở Quảng Châu, chúng ta có vị trí thấp hơn cả Indonesia, Malaysia, Singapore và Philippines trong khi kém Thái Lan 10 HCV. Lý do đơn giản là vì thể thao của các quốc gia này đều có những môn thế mạnh, ở đẳng cấp hàng đầu thế giới và gần như cầm chắc HCV ở mỗi kỳ Đại hội châu Á như cầu mây, quyền Anh của Thái Lan, cầu lông của Indonesia hay bowling, đua thuyền của Malaysia và Singapore.

Trong khi đó với Việt Nam, chúng ta thực sự vẫn chưa có “môn tủ” để có thể cầm chắc ngôi vô địch và những niềm hy vọng vàng của thể thao Việt Nam như cầu mây, wushu, karatedo hay taekwondo hoặc phụ thuộc vào việc chấm điểm mang tính cảm tính hoặc trình độ VĐV so với đối thủ chỉ 50/50

Có quá nhiều nguyên nhân để chỉ ra sự thất bại của đoàn thể thao Việt Nam tại ASIAD 16. Chúng ta không có sự đầu tư tốt về mọi mặt trong giai đoạn chuẩn bị, VĐV thua kém đối thủ cả về tâm lý thi đấu cũng như trình độ, thiếu may mắn và trong một số trường hợp là thiếu quyết tâm giành chiến thắng.

Nguyên nhân lớn nhất chính là sự thua kém về chuyên môn. Ngoài những VĐV chủ lực được xếp vào dạng tranh chấp huy chương thì đa phần, các tuyển thủ Việt Nam đến ASIAD 16 với sự chênh lệch về trình độ quá lớn. Hàng loạt VĐV bị loại ngay vòng đầu, nhất là ở những môn Olympic như môn bơi chỉ có duy nhất Võ Thái Nguyên lọt tới vòng chung kết nhưng xếp hạng 8/8 hay nhiều hạng cân judo bị thua tuyệt đối chỉ sau vài chục giây thi đấu.

Trong khi đó, ở những nội dung mà trình độ chuyên môn của VĐV có khả năng cạnh tranh huy chương cao nhất thì các tuyển thủ Việt Nam lại thua kém về yếu tố tâm lý.

Hàng loạt những niềm hy vọng HCV rơi vào trạng thái căng cứng tâm lý khi đang bước vào thời điểm quyết định tới thành tích chung cuộc như trường hợp của kỳ thủ Nguyễn Thành Bảo để thua ở nước cờ mà HLV đội tuyển Hoàng Đình Hồng đã phải thốt lên: “Một đứa trẻ cũng không đánh như vậy”. Xạ thủ Hoàng Xuân Vinh mất tấm HCV mười mươi vì bắn trượt bia trong bài chung kết hay Hữu Việt dù thống trị đường bơi Đông Nam Á ở cự ly 100m ếch lại trượt chân khi xuất phát ở đúng nội dung này.

Thất bại trong từng trận đấu cụ thể, từng môn cụ thể còn có thể sửa sai nhưng điều đáng lo ngại là thể thao Việt Nam dường như đang đi ngược lại tinh thần Olympic “nhanh hơn, cao hơn, mạnh hơn” khi nhiều đội tuyển, nhiều VĐV xác định đấu trường ASIAD là để cọ sát cho SEA Games trong lúc các nước láng giềng đều bứt ra khỏi khu vực để hướng tới giành HCV châu lục và Thế vận hội. Điều đó khiến chúng ta đang tụt hậu và tại đấu trường ASIAD, thể thao Việt Nam đang “phú quý giật lùi”.

Tại Hiroshima 1994 và Bangkok 1998, đoàn Việt Nam đều có 1 HCV của taekwondo; Busan 2002, chúng ta giành được 4 HCV; đến năm 2006 tại Doha (Qatar) còn 3 HCV và ở Quảng Châu 2010, thành tích tụt xuống như cách đây 16 năm dù số lượng VĐV tham dự đông nhất từ trước đến nay. Một điều cần nói đến là trong 3 kỳ ASIAD gần đây, số môn có thể đoạt HCV của thể thao Việt Nam chỉ quanh quẩn với karatedo, cầu mây, wushu hay bi-a…, phần lớn là những môn ngoài hệ thống thi đấu của Olympic.

Không thể mãi chấp nhận ASIAD là sân chơi quá tầm của thể thao Việt Nam bởi nếu đầu tư đúng đắn, chúng ta có thể cạnh tranh hoàn toàn sòng phẳng với các đối thủ trong khu vực và châu lục mà điền kinh là ví dụ điển hình.

Vũ Thị Hương, Trương Thanh Hằng và Vũ Văn Huyện thực sự đã tạo ra cú “sốc” lớn với làng điền kinh châu Á khi mang về tới 3 HCB, 2 HCĐ ngay trong kỳ ASIAD đầu tiên chúng ta có được huy chương. Điền kinh là nữ hoàng của thể thao nói chung và trong điền kinh, thì các cự ly chạy tốc độ là đỉnh cao. Chúng ta có được huy chương 100m, 200m, 800m và 1500m trên đường chạy nữ và 10 môn phối hợp nam – đòi hỏi sự toàn năng của VĐV thi đấu.

Ngoài ra, đua thuyền – môn thi đấu trong hệ thống Olympic cũng bất ngờ có tới 2 HCB quý giá. Trong cuộc sống, mọi việc chỉ thành công khi có định hướng đúng và thể thao không thể nằm ngoài tất yếu đó./.

(Theo: VOV)